Babür İmparatorluğu hükümdarları

Babür imparatorları Hindistan alt kıtasında Babür İmparatorluğu'nu inşa etti ve yönetti. Babürler 1526'dan itibaren Hindistan'ın bazı bölgelerine hükmetmeye başladı ve 1700'lü yıllar boyunca alt kıtanın çoğuna hükmetti. Maratha Konfederasyonu'nun yükselişi ve Britanya İmparatorluğu'nun bölgeye gelmesiyle birlikte hızla gerilediler, ancak 1850'lere kadar görünüşte de olsa Hindistan'ı yönetmeye devam ettiler. Babürler, Orta Asya'dan gelen Türk-Moğol kökenli Timurlu hanedanının bir koluydu. Kurucuları, Fergana Vadisi'nden (modern Özbekistan'da) bir Timur prensi olan Babür , Timur'un doğrudan soyundan geliyordu ve ayrıca Timur'un bir Cengiz prensesiyle evlenmesi yoluyla Cengiz Han'a bağlıydı.

Babür İmparatorları Listesi değiştir

Yaygın adı	Doğum Adı	Doğum	Hüküm	Ölüm	Notlar
Babür بابر	Zahîreddîn Muhammed Bâbur ظہیر الدین محمد	14 Şubat 1483 Andican, Özbekistan	20 Nisan 1526 – 26 Aralık 1530	26 Aralık 1530 (47 yaşında) Agra, Hindistan	İmparatorluğun kurucusudur.
Humayün ہمایوں	Nasireddin Muhammed Hümayun Şah نصیر الدین محمد ہمایوں	6 Mart 1508 Kâbil	26 Aralık1530 – 17 Mayıs 1540 22 Şubat 1555 – 27 Ocak 1556	27 Ocak 1556 (47 yaşında) Delhi, Hindistan	Hümayun, 1540 yılında Suri hanedanından Şer Şah Suri tarafından devrildi, ancak İslam Şah Suri'nin (Şer Şah Suri'nin oğlu ve halefi) ölümünden sonra 1555'te tahta geri döndü.
Ekber Şah اکبر اعظم	Ebü'l-Feth Celâlüddîn Muhammed Ekber Şâh جلال الدین محمد اکبر	15 Ekim 1542 Umerkot, Pakistan	11 Şubat 1556 – 27 Ekim 1605	27 Ekim 1605 (63 yaşında) Agra, Hindistan
Cihangir جہانگیر	Ebü'l-Muzaffer Nûreddîn Muhammed Cihângîr b. Ekber نور الدین محمد سلیم	31 Ağustos 1569 Agra, Hindistan	3 Kasım 1605 – 28 Ekim 1627	28 Ekim 1627 (58 yaşında) Cemmu ve Keşmir, Hindistan	Annesi Rajput prensesi Mariam-uz-Zamani idi.^[1]
Şah Cihan شاہ جہان	Ebû’l Muzaffer Şehâbeddin Muhammed Sâhib-kıran شہاب الدین محمد خرم	5 Ocak 1592 Lahor, Pakistan	19 Ocak 1628 – 31 Temmuz 1658	22 Ocak 1666 (74 yaşında) Agra, Hindistan	Şah Cihan döneminde Babür İmparatorluğu kültürel gücünün zirvesine ulaşmıştır.^[2] Aynı zamanda yetenekli bir komutan olmasına rağmen Şah Cihan daha çok mimari başarılarıyla hatırlanmaktadır. Onun dönemi Babür mimarisinin altın çağı olarak bilinmektedir. En sevdiği karısı olan Mümtaz Mahal için yaptırdığı Agra kentindeki Tac Mahal de yine bu dönemin Babür mimarisinin örneklerindendir.
Evrengzib عالمگیر	Âlemgîr Ebü’l-Muzaffer Muhammed Muhyiddîn Evrengzib محی الدین محمداورنگزیب	3 Kasım 1618 Gucerat, Hindistan	31 Temmuz 1658 – 3 Mart 1707	3 Mart 1707 (88 yaşında) Ahmednagar, Hindistan	Annesi Mümtaz Mahal idi. Safevi Handeanı prensesi Dilras Banu Begüm ile evliydi. Bütün Hindistan'da İslami şeriat yönetimi kurmuştur. Ölümünden sonra küçük oğlu Azam Şah 3 aylığına hükümdar olmuştur.^[3]
Muhammad Azam Şah محمد اعظم شاہ	Qutb-ud-Din Muhammad Azam قطب الدين محمد اعظم	28 Haziran 1653 Burhanpur, Hindistan	14 Mart 1707 – 20 Temmuz 1707	20 Temmuz 1707 (53 yaşında) Agra, Hindistan	Sadece 3 ay boyunca sultanlık yapmıştır. Evrengzib ve Dilras Banu Begüm'ün en büyük oğluydu.^[4]
I. Bahadır Şah بہادر شاہ	Qutb-ud-Din Muhammad Mu'azzam Shah Alam قطب الدین محمد معزام	14 Ekim1643 Burhanpur, Hindistan	19 Temmuz 1707 – 27 Şubat 1712	27 Şubat 1712 (68 yaşında) Lahor, Pakistan	Maratha Konfederasyonu ile anlaşmalar yapmış, Rajputları yatıştırmış ve Pencap bölgesindeki Sihlerle iyi ilişkiler kurmuştur.
Cihandar Şah جہاندار شاہ	Mu'izz-ud-Din Jahandar Shah Bahadur معز الدین جہاندار شاہ بہادر	9 Mayıs 1661 Dekkan, Hindistan	27 Şubat 1712 – 11 Şubat 1713	12 Şubat 1713 (51 yaşında) Delhi, Hindistan	Sadrazamı Zulfikar Khan tarafından etki altına alınmıştır.
Ferruhsiyer فرخ سیر	Farrukhsiyar فرخ سیر	20 Ağustos 1685 Aurangabad, Hindistan	11 Ocak 1713 – 28 Şubat 1719	19 Nisan 1719 (33 yaşında) Delhi, Hindistan	1717 yılında Doğu Hindistan Şirketi'ne Bengal bölgesinde vergisiz ticaret yapmalarını sağlayan bir ferman vermiştir. Bu ferman Britanyalı şirketin Hindistan'ın doğu kıyısındaki etkisini artırmasını sağlamıştır.
Refiüdderecât رفیع الدرجات	Rafi ud-Darajat رفیع الدرجات	1 Aralık 1699	28 Şubat – 6 Haziran 1719	6 Haziran1719 (19 yaşında) Agra, Hindistan	Bu dönemde Seyyid Kardeşler'in yükselişi gerçekleşmiştir.
II. Cihan Şah شاہ جہان دوم	Rafi ud-Daulah شاہ جہاں دوم	Haziran1696	6 Haziran 1719 – 17 Eylül 1719	18 Eylül 1719 (23 yaşında) Agra, Hindistan	Seyyid Kardeşler tarafından Refiüdderecât'ın yerine geçmesi için seçilmiştir.
Muhammed Şah محمد شاہ	Roshan Akhtar Bahadur روشن اختر بہادر	7 Ağustos 1702 Gazne, Afganistan	27 Eylül 1719 – 26 Nisan 1748	26 Nisan 1748 (45 yaşında) Delhi, Hindistan	Seyyid Kardeşler'i elimine etmiştir. Maratha Konfederasyonu ile uzun süren bir savaşa girişmiş, Malwa ve Dekan Yaylası'nı bu süreçte kaybetmiştir. Safevi hükümdarı Nadir Şah'ın 1739'daki Hindistan işgali de yine bu dönemde gerçekleşmiştir. İmparatorluk üzerinde gerçek anlamda kontrolü elinde tutan son Babür hükümdarıdır.
Ahmed Şah Bahadır احمد شاہ بہادر	Ahmad Shah Bahadur احمد شاہ بہادر	23 Ocak1725 Delhi, Hindistan	29 Nisan 1748 – 2 Haziran 1754	1 Ocak 1775 (49 yaşında) Delhi, Hindistan	Sikandarabad Savaşı'nda Babür kuvvetleri Maratha'ya karşı yenilgiye uğramıştır.
II. Alemgir Şah عالمگیر دوم	Aziz-ud-din عزیز اُلدین	6 Haziran 1699 Burhanpur, India	3 Haziran 1754 – 29 Kasım 1759	29 Kasım 1759 (60 yaşında) Kotla Fateh Shah, Hindistan	Hükümdarlığı, vezir Imad-ul-Mulk'ün etkisi altında geçmiştir.
III. Cihan Şah شاہ جہان سوم	Muhi-ul-millat محی اُلملت	1711	10 Aralık 1759 – 10 Ekim 1760	1772 (60–61 yaşında)	Bengal-Bihar-Odisha'nın yerel sultanı (nawab) gücünü artırmıştır.
Şah Alem شاہ عالم دوم	Ali Gauhar علی گوہر	25 Haziran 1728 Delhi, Hindistan	10 Ekim 1760 – 31 Temmuz 1788	19 Kasım 1806 (78 yaşında) Delhi, Hindistan	Buksar Muharebesi'nde yenilgi alınmıştır.
IV. Şah Cihan جہان شاه چہارم	Bidar Bakht Mahmud Shah Bahadur Jahan Shah بیدار بخت محمود شاه بهادر جہان شاہ	1749 Delhi, Hindistan	31 Temmuz 1788 – 11 Eylül 1788	1790 (40–41 yaşında) Delhi, Hindistan	Şah Alem'in geçici olarak tahttan indirilmesinden sonra Rohilla Ghulam Kadir tarafından kukla hükümdar olarak taç giymiştir.
Şah Alem شاہ عالم دوم	Ali Gauhar علی گوہر	25 Haziran 1728 Delhi, Hindistan	16 Ekim 1788 – 19 Kasım 1806	19 Kasım 1806 (78 yaşında) Delhi, Hindistan	Şah Alem'in ikinci hükümdarlığı.
II. Ekber Şah اکبر شاہ دوم	Mirza Akbar میرزا اکبر	22 Nisan 1760 Mukundpur, Hindistan	19 Nisan 1806 – 28 Eylül 1837	28 Eylül1837 (77 yaşında) Delhi, Hindistan	Britanya koruması altında olan ve pratikte gücü olmayan hükümdar.
II. Bahadır Şah بہادر شاہ دوم	Abu Zafar Sirajuddin Muhammad Bahadur Shah Zafar ابو ظفر سراج اُلدین محمد بہادر شاہ ظفر	24 Ekim 1775 Delhi, Hindistan	28 Eylül 1837 – 21 Eylül 1857	7 Nisan 1862 (87 yaşında) Rangoon, Myanmar	Son Babür İmparatoru. 1857 yılındaki isyandan sonra Britanya İmparatorluğu tarafından tahttan indirilip Burma'ya gönderilmiştir.

Not: Babür İmparatorları çok eşlilik uyguladılar. Karılarının yanı sıra haremlerinde çocuk sahibi olan çok sayıda cariyeleri de vardı. Bu, her imparatorun tüm çocuklarını tanımlamayı zorlaştırır.^[5]

Kaynaklar değiştir

Konuyla ilgili yayınlar değiştir

Pusalker, A. D.; Majumdar, A. K., (Ed.) (1973). The History and Culture of the Indian People. VII: The Mughal Empire. Bombay: Bharatiya Vidya Bhavan. r eksik |soyadı1= (yardım)

Dış bağlantılar değiştir

Aurangzeb, Mughal Records'a göre olduğu gibi 26 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
İngiliz Hindistan 13 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

^ South Asia in World History. Oxford University Press. 2017. s. 79. ISBN 978-0199760343. 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2021.
^ Advanced Study in the History of Medieval India (İngilizce). Sterling Publishers Pvt. Ltd. 1986. s. 59. ISBN 978-8120710153.
^ The Foundations of the Composite Culture in India. Aakar Books. 2007. s. 300. ISBN 978-8-189-83318-3.
^ Emperors of the peacock throne : the saga of the great Mughals. Rev. New Delhi: Penguin books. 2000. ss. 510-513. ISBN 978-0141001432.
^ The Last Mughal. Londra: Bloomsbury Publishing Plc. 2006. s. 44. ISBN 978-1-4088-0092-8.

[1] South Asia in World History. Oxford University Press. 2017. s. 79. ISBN 978-0199760343. 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2021.

[2] Advanced Study in the History of Medieval India (İngilizce). Sterling Publishers Pvt. Ltd. 1986. s. 59. ISBN 978-8120710153.

[3] The Foundations of the Composite Culture in India. Aakar Books. 2007. s. 300. ISBN 978-8-189-83318-3.

[4] Emperors of the peacock throne : the saga of the great Mughals. Rev. New Delhi: Penguin books. 2000. ss. 510-513. ISBN 978-0141001432.

[5] The Last Mughal. Londra: Bloomsbury Publishing Plc. 2006. s. 44. ISBN 978-1-4088-0092-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]