Azerbaycan'da ulaşım

Azerbaycan'da ulaşım, bu ülkenin kamusal ve özel ulaşım sistemiyle ilgilidir.

Demiryolu ve karayolu ağının gösterildiği Azerbaycan'ın jeopolitik haritası.

Azerbaycan'ın önemli uluslararası trafik yollarının kavşağında bulunması, İpek Yolu ve Güney-Kuzey koridoru üzerinde yer alması ülke ekonomisi için ulaşım sektörünün stratejik önemini artırmaktadır.[1] Ülkedeki ulaşım sektörü, karayolları, demiryolları, hava ve deniz taşımacılığını içerir.

Azerbaycan hammadde taşımacılığında da önemli bir ekonomik merkezdir. Mayıs 2006'da faaliyete başlayan 1.774 kilometre uzunluğundaki Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı (BTC), Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye topraklarından geçmektedir. BTC, yılda 50 milyon ton kadar ham petrol taşımak için tasarlanmıştır ve Hazar Denizi'ndeki petrolü küresel pazara aktarmaktadır.[2] Ayrıca 2006 yılı sonunda faaliyete başlayan, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye topraklarından geçen Güney Kafkasya Boru Hattı ise Şahdeniz doğal gazını Avrupa pazarına ek gaz olarak sunmaktadır.

Yapımı devam eden Bakü-Tiflis-Kars demiryolu, Türkiye'nin İstanbul Boğazı'ndaki Marmaray projesini de hayata geçirilmesiyle birlikte Avrupa demiryollarını Kazakistan ve Çin demiryolları bağlantıları ile Asya demiryollarına bağlayacaktır.[3]

Ulaşım çeşitleri

değiştir
 
M2 duble yolu.
 
Azerbaycan Demiryolları haritası (güncel).
 
Lenkeran Havalimanı.
 
Bakü Uluslararası Deniz Ticaret Limanı.
 
Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı (BTC) haritası.

Karayolları

değiştir
  • Toplam: 52,942 km[4]
  • Dünyadaki sıralaması: 74[4]
  • Kaplamalı: 26,789 km[4]
  • Kaplamasız: 26,153 km[4]

Demiryolları

değiştir
  • Toplam: 2,918 km[4]
  • Dünyadaki sıralaması: 59[4]
  • Standart ayar: 2,918 km 1.520-m ayarı[4]
  • Elektrikli hatlar: 1,278 km[4]
  • Çift hatlar: 815 km[4]

Havalimanları

değiştir
  • Toplam: 37[4]
  • Dünyadaki sıralaması: 108[4]
  • Kaplamalı pisti olan havalimanları: 30[4]
    • 3,047 metrenin üstünde: 5[4]
    • 2,438'den 3,047 metreye: 5[4]
    • 1,524'ten 2,437 metreye: 13[4]
    • 914'ten 1,524 metreye: 4[4]
    • 914 metrenin altında: 3[4]
  • Kaplamalı pisti olmayan havalimanları: 7[4]
    • 914 metrenin altında: 7[4]
  • Helikopter pistleri: 1[4]

Su yolları

değiştir
  • Ticaret filosu: 90[4][5]
    • Genel kargo gemileri: 37[4]
    • Ham petrol tankerleri: 47[4]
    • Kimyasal tankerler: 1[4]
    • Diğer tankerler: 2[4]
    • Ro-ro gemileri: 3[4]
    • Yolcu-kargo gemileri: 8[4]
    • Feribot: 1[4]
  • Dünyadaki sıralaması: 53[4]
  • Limanlar: 5[4]

Boru hatları

değiştir
  • Doğal gaz: 3,890 km[4]
  • Ham petrol: 2,446 km[4]
  • Yoğuşmuş: 89 km[4]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Ziyadov, Taleh. "The New Silk Roads" (PDF). Central Asia-Caucasus Institute Silk Road Studies Program. 25 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015. 
  2. ^ Baran, Zeyno (2005). "The Baku-Tbilisi-Ceyhan Pipeline: Implications for Turkey" (PDF). The Baku-Tbilisi-Ceyhan Pipeline: Oil Window to the West. The Central Asia-Caucasus Institute, Silk Road Studies Program. ss. 103-118. 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2007. 
  3. ^ "Baku-Tbilisi-Kars Line, International". 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2010. 
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag "Azerbaijan". CIA World Factbook. 2013. 10 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Azerbaycan ticaret filosunun büyük bir bölümü açık denizlerde bulunmaktadır, kalan bölümü ise açık denizlerle irtibatı olmayan ve Azerbaycan'ın kıyısı bulunduğu Hazar Denizi'nde bulunmaktadır.