Aladağ
Aladağ, Adana ilinin bir ilçesidir.
Aladağ | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Adana |
Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Hasan Ali KURT[1] |
• Belediye başkanı | Kemal Özdemir (CHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1340 km² |
Rakım | 910 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 15.897 |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
İl alan kodu | 322 |
İl plaka kodu | 01 |
Doğusunda Kozan ilçesi, güneyinde İmamoğlu ve Karaisalı ilçeleri, batısında Pozantı ilçesi ve kuzeyinde Niğde ile Kayseri illeri vardır. Yüzölçümü 1.347 km² olup[4] nüfusu 2022 nüfus sayımına göre 15.897'dir.
İlçenin merkezi Aladağ kasabasıdır. Eskiden Karsantı adıyla Karaisalı ilçesine bağlı bir bucak olan ilçe, 1987 yılında ilçe olmuştur.[5] İlçenin kuzey kesiminde Toros Dağları'nın Aladağlar adıyla anılan bölümü bulunmaktadır. İlçe de adını bu dağlardan almaktadır. İlçe coğrafî açıdan dağlık bir bölgede olduğundan tarımda verimlilik düşüktür. İlçe, 6360 sayılı kanunla Büyükşehir ilçe belediyesi statüsüne dönüştürülmüş olup, 31 mahallesi bulunmaktadır.[4]
Turizm açısından en ünlü yerleri; Akören Kilisesi, Meydan Kalesi, Küp Şelalesi, Başkanın Çardağı, Ağacakise Anıt Ağaç, Simit Çağlayanı, Eğner, Kapuzbaşı Çağlayanı, Mazılık Ören Kalesi, Posyağbasan Kalesi, Sandıklı su ve Acı sudur.
Köken bilimi
değiştirAladağ'ın eski adı Karaköy olup 1973 yılında Karsantı olarak değiştirilmiştir. Burası 1987'de ilçe merkezi olunca bugünkü adı verilmiştir. Bu isim de Toros Dağları'nın Aladağlar adıyla anılan bölümünden gelmektedir.[6] Antik çağlarda Anadolu'da konuşulan Luvi dilinden geldiği düşünülen[5] Karsantı adı, Osmanlı Devleti kayıtlarında Karsandı olarak geçmektedir. Ayrıca Karaköy adından da bahsedilmektedir.[7]
Tarihçe
değiştirEski bir yerleşim yeri olduğu bilinen Aladağ, Hitit, Roma ve Bizans egemenliklerinin ardından Selçuklu Hanedanı zamanında da yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. 1360'lı yıllarda şehir Ramazanoğulları Beyliği'ne, Yavuz Sultan Selim zamanında da Osmanlı Devleti'ne ilhak olmuştur.[8] 1973'te şehirde belediye örgütü kurulmuştur. 1987'de aynı adlı ilçenin merkezi olmuştur.[6]
Nüfus
değiştirYıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1990[9] | 23.207 | 4.990 | 18.217 |
2000[10] | 23.579 | 6.674 | 16.905 |
2007[11] | 17.506 | 3.938 | 13.568 |
2008[12] | 18.249 | 4.556 | 13.693 |
2009[13] | 17.494 | 4.269 | 13.225 |
2010[14] | 17.169 | 4.139 | 13.030 |
2011[15] | 17.074 | 4.129 | 12.945 |
2012[16] | 16.951 | 4.224 | 12.727 |
2013[17] | 17.221 | 17.221 | veri yok |
2014[18] | 17.113 | 17.113 | veri yok |
2015[19] | 16.823 | 16.823 | veri yok |
2016[19] | 16.333 | 16.333 | veri yok |
2017[19] | 15.896 | 15.896 | veri yok |
2018[19] | 16.653 | 16.653 | veri yok |
2019[19] | 16.121 | 16.121 | veri yok |
2020[19] | 15.998 | 15.998 | veri yok |
2021[19] | 15.855 | 15.855 | veri yok |
2022[19] | 15.897 | 15.897 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Mahalleler
değiştirAladağ'ın 31 mahallesinin 4'ü merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 4.080 kişi (%25,7) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 39,5 km uzaklıktaki Topallıdır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 1.664 kişi ile Büyüksofulu mahallesidir. Aladağ'ın nüfusu 2017 yılında %2,68 azalmıştır.[20]
Aladağ ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu
Sıra | Mahalle | Km* | Rakım | Nüfus | |||
2016[21] | 2017[20] | 2018 | 2019 | ||||
1 | Akpınar Mah. | 4,4 | 486 | 449 | |||
2 | Başpınar Mah. | 4,1 | 713 | 693 | |||
3 | Mansurlu Mah. | 3,5 | 1.519 | 1.497 | |||
4 | Sinanpaşa Mah. | 0,0 | 1.489 | 1.441 | |||
ALADAĞ (Merkez) | 862 | 4.207 | 4.080 | ||||
5 | Akören Mah. | 17,9 | 427 | 996 | 958 | ||
6 | Boztahta Mah. | 32,8 | 296 | 255 | 262 | ||
7 | Büyüksofulu Mah. | 27,3 | 1.046 | 1.697 | 1.664 | ||
8 | Ceritler Mah. | 12,7 | 882 | 1.031 | 974 | ||
9 | Dailer Mah. | 24,1 | 246 | 118 | 108 | ||
10 | Darılık Mah. | 13,2 | 823 | 144 | 139 | ||
11 | Dölekli Mah. | 22,8 | 800 | 602 | 584 | ||
12 | Ebrişim Mah. | 14,7 | 966 | 127 | 125 | ||
13 | Eğner Mah. | 22,2 | 271 | 133 | 124 | ||
14 | Gerdibi Mah. | 38,0 | 925 | 1.208 | 1.166 | ||
15 | Gireğiyeniköy Mah. | 6,5 | 976 | 293 | 293 | ||
16 | Gökçeköy Mah. | 34,0 | 560 | 299 | 296 | ||
17 | Kabasakal Mah. | 6,9 | 684 | 226 | 214 | ||
18 | Karahan Mah. | 30,0 | 749 | 215 | 212 | ||
19 | Kıcak Mah. | 23,9 | 996 | 867 | 864 | ||
20 | Kışlak Mah. | 35,0 | 870 | 268 | 234 | ||
21 | Kızıldam Mah. | 21,1 | 1.164 | 540 | 557 | ||
22 | Kökez Mah. | 15,2 | 829 | 1.036 | 1.037 | ||
23 | Köprücük Mah. | 34,7 | 1.015 | 363 | 340 | ||
24 | Küp Mah. | 38,0 | 813 | 81 | 73 | ||
25 | Madenli Mah. | 18,7 | 921 | 107 | 98 | ||
26 | Mazılık Mah. | 10,8 | 825 | 95 | 91 | ||
27 | Posyağbasan Mah. | 21,4 | 847 | 405 | 396 | ||
28 | Topallı Mah. | 39,5 | 170 | 258 | 248 | ||
29 | Uzunkuyu Mah. | 14,2 | 711 | 215 | 209 | ||
30 | Yetimli Mah. | 13,6 | 853 | 456 | 462 | ||
31 | Yüksekören Mah. | 30,8 | 575 | 91 | 88 | ||
ALADAĞ (Kırsal) | 12.126 | 11.816 | |||||
ALADAĞ | 16.333 | 15.896 |
- Km, Sinanpaşa Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.
Kaynakça
değiştir- ^ "Kaymakam Hasan Ali KURT". www.aladag.gov.tr. 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021.
- ^ "İl ve ilçe yüz ölçümleri" (PDF). Harita Genel Müdürlüğü. 12 Mayıs 2016. Erişim tarihi: 12 Kasım 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012.
- ^ a b "Coğrafya ve İdari Yapı". Aladağ Belediyesi. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2009.
- ^ a b Bilge Umar (1993). "Türkiye'deki tarihsel adlar". İnkılâp Kitabevi. ss. s. 396.
- ^ a b Ahmet Kenarlı (2004). "Şehrim! Adını kim koydu?". Tablet Basım Yayın. ss. s. 61.
- ^ "Dahiliye Mektubi Kalemi". 1894. ss. dosya no: 191, gömlek no: 3.
- ^ "İlçe Tarihi". Aladağ Belediyesi. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2009.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Aladağ Nüfusu - Adana". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Adana Aladağ Nüfusu". nufusune.com.
- ^ a b TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
- ^ TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
Dış bağlantılar
değiştir- T.C. Aladağ Kaymakamlığı 12 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.