Airbus A320 ailesi

(Airbus A320 sayfasından yönlendirildi)

Airbus A320 ailesi Almanya, Fransa, İspanya, Birleşik Krallık ve Hollanda ortaklığından oluşan Airbus S.A.S. ailesinin kısa ve orta menzilli uçağıdır. Airbus A320 serisi A318, A319, A320, A321 ve ACJ özel jet versiyonlarından oluşur. İlk uçuşunu 1987 yılında gerçekleştiren A320 serisi fly by wire Flight control sistemini kullanan ilk yolcu uçaklarıdır. Yolcu uçakları arasında bu güne kadar 4658 adetten fazla üretilerek en büyük rakibi Boeing 737'in arkasından ikinci sıradadır. 1965 yılında üretime başlayan Boeing 737 şu ana kadar 8000'i geçmiştir.

Airbus A320 ailesi
SAS havayollarına ait bir A320
SAS havayollarına ait bir A320
TürüYolcu uçağı
Ulusal kökenAvrupa
ÜreticiAirbus
İlk uçuş22 Şubat 1987
Ana kullanıcıAmerican Airlines
Diğer kullanıcılareasyJet
China Eastern Airlines
China Southern Airlines
Üretim sayısı31 Temmuz 2019'a kadar 8,951[1]
Türk Hava Yolları'na ait bir A321

Tasarımı değiştir

Airbus A320 serisi tek koridorlu, alçak kanatlı, tek kuyruklu yapıya sahiptir. Bir burun iki adet kanatın gövdeye yakın kısımlarına yerleştirilmiş iniş takımına sahiptir. Kanadın direnci yüksek ve yüzeyi geniş gövdeye yakın kısmına yerleştirilmiş 2 adet çift akılı turbofan motora sahiptir.

Uçuş güvertesinde elektronik uçuş bilgi sistemini ve kontrol yüzeylerini yönetmek için klasik yoke (W şeklindeki uçağın direksiyonu diyelim) sistemi yerine savaş uçaklarında kullanılan joystik sistemi kullanılmaktadır. Airbus uçaklarının hemen hemen tamamında bu sistem kullanılır. Joystik ve bilgisayarlar tarafından kontrol edilen fly by wire sistemi Uçuş Dinamiği hesaplayarak (hız, yükseklik, hava durumu, dizayn ve uçağın döneleri) pilota en güvenli kontrolü sağlamaktadır. Bu sistem günümüzde pilotlar tarafından giderek vazgeçilmez bir unsur olmaya başlamıştır.

A320 serisinde kullanılan motorlar CFM 56 ve IAE V2500 model turbofan jet motorlarıdır.

Teknolojik yenilikleri değiştir

  • İlk tamamı dijital fly by wire kontrol sistemine sahip ilk sivil yolcu uçağı
  • Tamamı LCD ekranlardan oluşan kokpit (Glass Cockpit)
  • Komposit malzeme ile yapılmış ilk dar gövdeli yolcu uçağı
  • ECAM (Elektronik merkezi Uçak bilgi ekranı. İki adet lcd ekran üzerinden uçağın yakıt, uyarı, sistem hataları ve uçak hakkında pek çok bilgiyi verebilen uçuş bilgi bilgisayarı)
  • Tüplü ekranlar yerine ilk Lcd uçuş ekranlarının kullandığı kokpite sahiptir. Bu şekilde 50 kilo tasarruf edilmiştir.
  • Fly Bye Wire sistemi için kullanılan bilgisayarlarda İntel firmasının İntel 8086 işlemcisini kullanmıştır.

A320NEO değiştir

Airbus üretimi A320 NEO (New Engine Option/Yeni Motor Opsiyonu)

A320neo'da Pratt&Whitney'in PW1100G veya CFMI şirketinin Leap-X motorları kullanılabilecek.

Uçağın maliyetleri klasik A320'lere göre yüzde 30 daha düşük olacak.

Kıvrık kanat uçları ‘sharklet= köpekbalığı yüzgeci" ile aerodinamik mükemmellik sağlanacak.

Kompozit hafif malzemeler ve yeni motorlarla uçak 2 ton (4,400 lb) daha fazla yük taşıyabilecek.

A320neo 6300 km kilometre menzil sunuyor.

Yeni uçak üç ayrı model olarak tasarlandı. Yolcu kapasitesi 150-220 arasında değişiyor. Yani Neo, A319, A320 ve A321'in yerini alacak. A320 Neo'ların yüzde 15 yakıt tasarrufu sağlaması havayolları şirketlerinin her yıl uçak başına 1 milyon dolar tasarruf etmesini sağlıyor. Her uçak için yılda 3.600 ton daha az karbondioksit salımına imkân verecek ve karbon emisyonounda’da çift haneli azaltma sağlayacak ve motor sesini de azaltacak.

Airbus A320neo'ya ilk siparişlerini Ocak 2011'de Hindistanlı havayolu şirketi IndiGo verdi. İlk teslimatı 2016 yılı itibarıyla yapıldı.

PRATT&WHITNEY PW1100G değiştir

Yeni dişli kutusu, önde yer alan fanın daha yavaş dönmesini sağlıyor. Özel tasarım, dönüş gücünü artırarak motorun içine veriyor. Böylece malzeme yorgunluğu azaltılarak parçaların hizmet ömrü uzatılıyor.

P&W yüzde 16 yakıt tasarrufunu garanti ediyor.

Çevre kirliliği yüzde 50 düşük olan motor çok sessiz.

Hâlen Boeing 737 test uçağında denemeler sürüyor. Yeni motor ailesi, A320neo, Bombardier C Serisi ve Rus MC-21 uçaklarında kullanılacak.

CFMI Leap-X değiştir

LEAP-X adı verilen motor, çalışma prensibi olarak klasik jet motorlarıyla aynı teknolojiye sahip.

En önemli özelliği, çok hafif, motorun hizmet süresi boyunca bakıma gerek duymayan kompozit paller.

16 bin iniş-kalkış sonrasında büyük bakıma giren motor, rakiplerine göre yüzde 30 daha uzun ömre sahip.

CFMI'ın hedefi, yüzde 16 yakıt tasarrufu.

CFM Leap motor seçeneğine sahip ilk Airbus 320Neo, 2016 yılında Pegasus Havayolları'na teslim edildi.

Sipariş ve teslim edilenler değiştir

Siparişler Teslim Edilenler
Model Toplam Belirsiz Toplam 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988
A318 80 4 76 0 2 2 6 13 17 8 9 10 9
A319 1,500 181 1,319 0 47 51 88 98 105 137 142 87 72 85 89 112 88 53 47 18
A320 5,612 2,752 2,860 0 306 297 221 209 194 164 121 101 119 116 119 101 101 80 58 38 34 48 71 111 119 58 58 16
A321 1,100 408 692 0 66 51 87 66 51 30 17 35 33 35 49 28 33 35 22 16 22 16
Toplam 8,292 3,345 4,947 0 421 401 402 386 367 339 289 233 233 236 257 241 222 168 127 72 56 64 71 111 119 58 58 16

Bilgiler, Aralık 2011 sonu değerleridir. 17 Ocak 2012 tarihinde güncellenmiştir.[2]

Teknik özelikler değiştir

Modeller A318 A319 A320 A321
Kokpit Personeli İki
Yolcu Kapasitesi 110 130 180 220
Uzunluk 31.45 m (103 ft 2 in) 33.84 m (111 ft) 37.57 m (123 ft) 44.51 m (146 ft)
Kanat Açıklığı 34.10 m (111 ft 10 in)
Kanat Eğimi 25°
Yükseklik 11.76 m (38 ft 7 in)
Kabin Genişliği 3.70 m (12 ft 1 in)
Gövde Genişliği 3.95 m. (13 ft)
Boş Ağırlık 39,300 kg 40,600 kg 42,400 kg 48,200 kg
Maksimum Boş Ağırlık 68,000 kg (149,900 lb) 75,500 kg (166,500 lb) 77,000 kg (169,000 lb) 93,500 kg (206,100 lb)
Seyir Hızı 0.78 mach (511 mph, 830 km/h)
Maksimum Hız 0.82 mach (544 mph, 870 km/h, 473 kt)
Kalkış Mesafesi MTOW 1,400 m (4,446 ft) 1,950 m (6,398 ft) 2,100 m (6,857 ft) 2,180 m (7,152 ft)
Maksimum Yüklü Menzili 5,950 km 6,800 km 5,700 km 5,600 km
Maksimum Yakıt Kapasitesi 23,860 litre or 6,300 US gal 29,840 litre or 7,885 US gal 29,680 litre or 7,842 US gal
Uçuş Tavanı 11887 mt(39000 ft)
Motor 2 × PW6122A
2 × CFM56-5
2 × IAE V2500
2 × CFM56-5

Kıyaslanabilir uçaklar değiştir

Motor tipleri değiştir

Uçak Modeli Tarih Motorlar
A318-111 2003 CFM5-5B8/P
A318-112 2003 CFM56-5B9/P
A318-121 2007 PW6122A
A318-122 2007 PW6124A
A319-111 1996 CFM56-5B5 or 5B5/P
A319-112 1997 CFM56-5B6 or 5B6/P or 5B6/2P
A319-113 1997 CFM56-5A4 or 5A4/F
A319-114 1997 CFM56-5A5 or 5A5/F
A319-115 2002 CFM56-5B7 or 5B7/P
A319-131 1997 IAE Model V2522-A5
A319-132 1997 IAE Model V2524-A5
A319-133 2002 IAE Model V2527M-A5
A320-111 1988 CFM56-5A1 or 5A1/F
A320-211 1988 CFM56-5A1 or 5A1/F
A320-212 1990 CFM56-5A3
A320-214 1996 CFM56-5B4 or 5B4/P or 5B4/2P
A320-216 2005 CFM56-5B6
A320-231 1989 IAE Model V2500-A1
A320-232 1993 IAE Model V2527-A5
A320-233 1995 IAE Model V2527E-A5
A321-111 1995 CFM56-5B1 or 5B1/P or 5B1/2P
A321-112 1995 CFM56-5B2 or 5B2/P
A321-131 1995 IAE Model V2530-A5
A321-211 1997 CFM56-5B3 or 5B3/P or 5B3/2P
A321-212 2005 CFM56-5B1 or 5B1/P or 5B1/2P
A321-213 2005 CFM56-5B2 or 5B2/P
A321-231 1997 IAE Model V2533-A5
A321-232 2005 IAE Model V2530-A5

Dış bağlantılar değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Airbus Orders and Deliveries". Airbus. 30 Haziran 2019. 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (xls) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2019. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2012.