Ahmet Gülhan (sanatçı)
Ahmet Gülhan (d. 1940, İstanbul), Türk tiyatro ve sinema oyuncusu ve tiyatro yönetmenidir.
Ahmet Gülhan | |
|---|---|
| Doğum | 1940 (83-84 yaşında) Yeldeğirmeni, Kadıköy, İstanbul, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Oyuncu |
| Evlilik | Gülümser Gülhan |
| Ebeveyn(ler) | Ömer Çavuş |
| Akraba(lar) | Yalçın Gülhan (kardeşi) |
İstanbul'da 1967'de Haldun Taner, Metin Akpınar ve Zeki Alasya ile birlikte Devekuşu Kabare'yi, 1978'de Haldun Taner ile Tef Kabare'yi kurdu. Televizyon dizileri ve sinema filmlerinde rol aldı. 1980'li yıllarda TRT'de yayımlanan Şüpheli Şemsettin dizisinde canlandırdığı Şüpheli Şemsettin karakteriyle tanınır.
Hayatı değiştir
1940 yılında İstanbul'da doğdu. Tophane Erkek Sanat Okulu Endüstri Motor Bölümü'nden mezun olduktan sonra Akşam Teknik Okulu Makine Bölümü'nü bitirdi.[1] Öğrenimi sırasında futbol ve atletizm ile ilgilendi. Fenerbahçe Spor Kulübü atletizm takımına girdi. 1957-1959 yılları arasında 400 metre ve 400 metre engellide gençler şampiyonu oldu.[2] 1960 Olimpiyat takımına seçildi.[3]
Öğrenciliği sırasında Milli Türk Talebe Birliği'ne girdi; İcra Konseyi Başkanı olarak tiyatro ve spordan sorumlu idi. Tiyatroya başlaması, öğrenciliği sırasında rahatsızlanan bir oyuncunun yerine Duvarların Ötesinde adlı oyunda sahneye çıkması ile oldu.[4] Öğrenci tiyatrosunda amatör olarak oyunculuğa devam etti. Onu izleyen Cahide Sonku'nun teklifi ile, Cahit Irgat ile kurdukları turne tiyatrosunda Taşra Kızı adlı oyunla profesyonel oyunculuğa başladı.[4]
| “ | Cahide Hanım içeride, yıl 1961. 'Ahmet, oğlum.' dedi. Cahide Hanım o zaman 45 yaşında, ben 21 yaşındayım. Aramızda 24 yaş fark var. 'Ben senin oyununu izledim, bayıldım senin oyunculuğuna. Biz yeni bir tiyatro kurduk. Cahit Irgat-Cahide Sonku. Orada bir rol var, onu oynamanı istiyorum.' dedi. 5 ay Anadolu turnesi yaptık ve bütün Türkiye’yi gezdik. Ve kararımı verdim, tiyatro yapacağım diye."[3][5] | ” |
1965 yılında Ulvi Uraz Tiyatrosu'nda ilk defa sahnelenen Rıfat Ilgaz'ın Hababam Sınıfı oyununda rol aldı. 1965-1967 yılları arasında yedek subay öğretmen olarak Mardin'de askerlik hizmetini yaptı, bu dönemde Halk Eğitim Merkezi'nde yedi oyun sahneye koydu, üçünde oynadı.[4][6]
1967'de Haldun Taner'in bir kabare tiyatrosu kurma önerisi üzerine Ulvi Uraz Tiyatrosu'ndan arkadaşları Zeki Alasya ve Metin Akpınar'la birlikte dört ortak olarak Türkiye'nin ilk kabare tiyatrosu olan Devekuşu Kabare'yi kurdular. İlk olarak Vatan Kurtaran Şaban oyununu sahnelediler. Gülhan, yatronun yöneticiliğini ve organizasyonunu üstlendi; kabare tiyatrosunu yakından tanımak için her sene kabare tiyatrolarını izlemek üzere Almanya'ya gitti Haldun Taner ve Zeki Alasya’nın birlikte yazdığı, Devekuşu Tiyatrosu'nun 1970 yılında sahnelediği Asronot Niyazi adlı oyun, yönettiği ilk oyun oldu.
1974'te oyuncu Gülümser Gülhan ile evlendi. 1978'de Haldun Taner ile birlikte Devekuşu Kabare'den ayrılıp 1980'de Tef Kabare'yi kurdu. Tef Kabare'nin ilk oyunu, Haldun Taner’in şiir, fıkra ve skeçlerinden oluşturduğu, Ahmet Gülhan’ın yönettiği “Hayırdır İnşallah” idi.[7]Uğur Yücel ve Necati Bilgiç'in de yer aldığı topluluk, Haldun Taner'in Berlin Üniversitesi'nde ders vermek üzere Almanya'ya gitmesinden sonra 1981'de dağıldı. Gülhan, Dostlar Tiyatrosu'nda çalıştı.
1986'dan itibaren tiyatroda oyuncu olarak rol almadı, Demokrasi Gemisi (1990), Medya Medya Nereye (2000),[8] Matrak Ailem (2004)[9] gibi oyunlar sahneye koydu. TRT kanalı için Şüpheli Şemsettin, Mesela Muzaffer, Hak Dostum (Ramazan programı), Bir Kadın Bir Erkek, adlı yapımları üretti. 2000'li yıllarda Biz Size Aşık Olduk, Sev Kardeşim, Cümbür Cemaat Aile gibi yapımlarda rol aldı.
Sinemada Günahını Ödeyen Adam (1969), Sevgili Bebeklerim (1987), Suluboya (2009), Yeni Hayat (2015), Çalgı Çengi İkimiz (2016), Kardeşim Benim (2016) adlı filmlerde oynadı.
Tiyatroda mesleki örgütlenme için emek vermiş, tiyatro oyuncuları sendikası kuruluşunda rol almış; Tiyatro Oyuncuları Derneği başkanlığı yapmıştır.[1]
Tiyatro oyunları değiştir
Rol aldığı oyunlar[10] değiştir
- xxxx: Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım (Haldun Taner)
- 1965: Hababam Sınıfı (Rıfat Ilgaz) Ulvi Uraz Tiyatrosu
- 1967: Vatan Kurtaran Şaban (Haldun Taner) Devekuşu Kabare
- 1968: Bu Şehr-i İstanbul ki (Nazım Hikmet, Orhan Veli, Adnan Veli, Oktay Rifat, Aziz Nesin, İsmet Küntay, Haldun Taner'den derleyen Haldun Taner) Devekuşu Kabare
- 1969: Generallerin Beş Çayı (Boris Vian) Devekuşu Kabare
- 1970: Astronot Niyazi (Haldun Taner, Zeki Alasya) Devekuşu Kabare[11]
- 1975: Haneler (Ferhan Şensoy, Umur Bugay, Haldun Taner)
- 1979: Kafkas Tebeşir Dairesi (Bertolt Brecht) - Dostlar Tiyatrosu
- 1981: Hababam Sınıfı Müzikali (Rıfat Ilgaz) - Şan Tiyatrosu
- 1983: Kaldırım Serçesi (Başar Sabuncu) - Şan Tiyatrosu
- 1983: Sade Vatandaş Şvayk Hitler'e Karşı (Bertolt Brecht) - Şan Tiyatrosu
- 1984: Şen Sazın Bülbülleri (Haldun Dormen) - Şan Tiyatrosu
Yönettiği oyunlar değiştir
- xxxx: Demokrasi Gemisi
- xxxx: Medya Medya Nereye
- 1969: Astronot Niyazi (Devekuşu Kabare)[11]
- 1980: Hayırdır İnşallah (Tef Kabare)[12]
- 2005: Matrak Ailem (Yalçın Menteş Tiyatrosu)[13]
Filmografisi değiştir
- 1969: Günahını Ödeyen Adam
- 1977: Sivri Akıllılar[14]
- 1984: Kartallar Yüksek Uçar
- 1986: Perihan Abla[15] - Dizi
- 1987: Mesela Muzaffer
- 1987: Sevgili Bebeklerim
- 1988: Şüpheli Şemsettin[16]
- 1989: Kaldırım Serçesi
- 1991: At Kestanesi
- 1992: Kızlar Yurdu
- 1992: Mahallenin Muhtarları
- 2002: Biz Size Aşık Olduk
- 2004: Dişi Kuş
- 2004: Herşey Yolunda
- 2006: Sev Kardeşim
- 2009: Suluboya
- 2010: Cümbür Cemaat Aile
- 2015: Kardeşim Benim
- 2015: Yeni Hayat[17]
- 2016: Çalgı Çengi İkimiz
Kaynakça değiştir
- ^ a b "Ahmet Gülhan". Youtube. Doğa Rutkay'la Her Şey Bu Masada. 8 Ocak 2018. 10 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2021.
- ^ "Metin egoisttir Zeki ise çocuk". www.hurriyet.com.tr. 27 Ocak 2003. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022.
- ^ a b "Ahmet Gülhan: Beni ilk keşfeden Cahide Sonku oldu". Anadolu Ajansı. 20 Aralık 2019. 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c "Doğa Rutkay'la Her Şey Bu Masada:| Ahmet Gülhan". Youtube.com (Bloomberg HT). 8 Ocak 2018. 10 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Cahitler Tiyatrosu". Biyografi. 4 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ahmet Gülhan, Perşembe Söyleşileri'nin konuğu oldu". BUSİAD. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022.
- ^ Gürün, Dikmen (7 Mayıs 2012). "KABARE TİYATROSU VE HALDUN TANER". Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi (8): 5-18. ISSN 1303-8605. 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022.
- ^ Haber3 (23 Ocak 2006). "Kandemir Konduk'un dizi isyanı !". Haber3.com. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022.
- ^ "Yalçın Menteş 'Matrak Ailem'le geliyor". Milliyet. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022.
- ^ "Türkiye'de Kabare Tiyatrosunun Başlangıcı, Gelişimi ve Bugünü" (PDF). Mustafa İlber Gürtunca, Haliç Ünv. 2018. 13 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ a b "Astronot Niyazi". Devekuşu Kabare Tiyatrosu. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Kabare Tiyatrosu ve Haldun Taner". Doç.Dr. Dikmen Gürün. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Matrak Ailem". istanbul.net.tr. 26 Şubat 2005. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Filmden bir fotoğraf". Photobucket. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ ""Perihan Abla" 5. Bölüm". TRT1. 12 Kasım 1986. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "TRT Klasikleri (Unutulmazlar)". TRT. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Yeni Hayat fragman". Muhammet Çakıral. 1 Aralık 2017. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
