54. Türkiye Hükûmeti

Erbakan Hükûmeti (1996–1997)

54. Türkiye Hükûmeti, Erbakan Hükûmeti veya REFAHYOL Hükûmeti, 28 Haziran 1996-30 Haziran 1997 tarihleri arasında görev yapan, Refah Partisi ve Doğru Yol Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye hükûmetidir.[1][2]

  • Erbakan Hükûmeti
  • REFAHYOL Hükûmeti

Türkiye hükûmeti
Kuruluş tarihi28 Haziran 1996
Fesih tarihi30 Haziran 1997
Kişiler ve kuruluşlar
Devlet başkanıSüleyman Demirel
Hükümet başkanıNecmettin Erbakan
Bakan sayısı19
Üye partiler
Meclisteki durumuKoalisyon hükûmeti
278 / 550
Ana muhalefet partisiAnavatan Partisi
Ana muhalefet lideriMesut Yılmaz
Tarihçe
Seçim1995 Türkiye genel seçimleri
Yasama dönemi20. dönem
Öncül53. Türkiye Hükûmeti
Ardıl55. Türkiye Hükûmeti

1995 Türkiye genel seçimleri sonrasında 20. dönem TBMM oluştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükûmeti kurma görevini ilk olarak seçimden birinci olarak çıkan Refah Partisi'nin genel başkanı ve Konya Milletvekili Necmettin Erbakan'a verdi ancak Refah Partisi'nin mecliste güvenoyu almak için yeterli milletvekiline sahip olmaması ve mecliste üyesi bulunan diğer partilerin destekte bulunmaması nedeniyle Erbakan hükûmeti kuramadı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Demirel seçimde üçüncü gelen Anavatan Partisi genel başkanı Mesut Yılmaz'a hükûmet kurma görevini verdi ve Anavatan Partisi ile Doğru Yol Partisi ortaklaşa 53. Türkiye Hükûmeti'ni kurdular. Ancak bu hükûmet yalnızca üç ay sürdü.

Kurulması

değiştir

Cumhurbaşkanı Demirel, hükûmet kurma görevini ikinci kez Necmettin Erbakan'a verdi ve Refah Partisi ile Doğru Yol Partisi'nin oluşturduğu koalisyon hükûmeti 28 Haziran 1996 tarihinde[1] Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in görevlendirmesiyle kuruldu.

Partiler arasında imzalanan koalisyon protokolüne göre hükûmet şu şekilde olacaktı:

  • Başbakan ilk olarak Necmettin Erbakan olacak, 2 yıl sonra ise başbakanlık görevini Doğru Yol Partisi genel Başkanı Tansu Çiller yürütecek. Bu şekilde ikişer yıl arayla başbakan değişecekti.[3]
  • Necmettin Erbakan başbakan, Tansu Çiller başbakan yardımcısı ve dışişleri bakanı olacaktı.[3]

Hükûmet, TBMM'deki 8 Temmuz 1996 tarihli güven oylamasında 278 kabul, 265 ret ve 1 çekimser oyla güvenoyu aldı.[1]

Hükûmetin kurulması üzerinden bir yıl geçmeden muhalefet partilerinden ve Cumhurbaşkanı Demirel tarafından siyasi krizin son bulması için erken seçim gerektiğine dair açıklamalar yapıldı. 54. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti döneminde 28 Şubat Süreci yaşandı. Bu süreç 54. hükûmetin sonunu getirdi. 28 Şubat 1997 tarihinde "irtica ve buna karşı alınacak tedbirler" gündemiyle toplanan Millî Güvenlik Kurulu bazı kararlar aldı. Başbakan Erbakan, 22 Mayıs'ta TBMM grup toplantısında şu açıklamayı yaptı: "Hükûmetin önünde iki seçenek vardı. Birincisi ordunun tavırlarına rest çekip hükûmetten ayrılmak, ikincisi de uzlaşmayı ve iknayı denemekti. Biz uzlaşmayı seçtik".[4] 21 Mayıs 1997 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, "yasadışı bazı eylemlerin odağı olmaya başladığı ve bazı üyelerinin laik rejimi hedef alan girişimleri" nedeniyle Refah Partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne dava açtı.[4] Başsavcı Vural Savaş, dava ile ilgili yaptığı açıklamada partinin "laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiğini ve ülkeyi giderek bir iç savaş ortamına sürüklediğini" belirtti.[4] Refah Partisi'ni kapatma davası devam ederken Erbakan, başbakanlık görevini (2 yıl dolmamasına rağmen DYP'nin ısrarları üzerine) Tansu Çiller'e devretmek amacıyla 18 Haziran 1997'de Cumhurbaşkanı Demirel'e istifasını sundu.[3] Cumhurbaşkanı Demirel 54. hükûmet protokolü gereği başbakanlık görevini Doğru Yol Partisi'nin genel başkanı Tansu Çiller'e vermedi. Yeniden hükûmet kurmak üzere Anavatan Partisi genel başkanı Mesut Yılmaz'a görev verdi. 55. Hükûmet Mesut Yılmaz'ın liderliğinde Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Türkiye Partisi koalisyonu ile kuruldu.

Görev[5][6] İsim Siyasi Parti
Başbakan Necmettin Erbakan Refah Partisi
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller Doğru Yol Partisi
Devlet Bakanı ve Hükûmet Sözcüsü Abdullah Gül Refah Partisi
Devlet Bakanı Namık Kemal Zeybek Doğru Yol Partisi
Mehmet Selim Ensarioğlu
Nevzat Ercan
Ufuk Söylemez
Ayfer Yılmaz
Bekir Aksoy
İsmail Karakuyu
Işılay Saygın
Nafiz Kurt
Bahattin Şeker
Fehim Adak Refah Partisi
Gürcan Dağdaş
Ahmet Demircan
Teoman Rıza Güneri
Sacit Günbey
Ahmet Cemil Tunç
Sabri Tekir
Lütfü Esengün
Mehmet Altınsoy
Adalet Bakanı Şevket Kazan
Millî Savunma Bakanı Turhan Tayan Doğru Yol Partisi
İçişleri Bakanı Mehmet Kemal Ağar
26 Haziran 1996 - 8 Kasım 1996
Meral Akşener
8 Kasım 1996 - 30 Haziran 1997
Maliye Bakanı Abdüllatif Şener Refah Partisi
Millî Eğitim Bakanı Mehmet Sağlam Doğru Yol Partisi
Bayındırlık ve İskan Bakanı Cevat Ayhan Refah Partisi
Sağlık Bakanı Yıldırım Aktuna
7 Mart 1996 - 26 Nisan 1997
Doğru Yol Partisi
Nafiz Kurt (Geçici)
26 Nisan 1996 - 13 Mayıs 1997
İsmail Karakuyu
13 Mayıs 1997 - 30 Haziran 1997
Ulaştırma Bakanı Ömer Barutçu
Tarım ve Köy İşleri Bakanı Musa Demirci Refah Partisi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Necati Çelik
Sanayi ve Ticaret Bakanı Enis Yalım Erez
28 Haziran 1996 - 26 Nisan 1997
Doğru Yol Partisi
Ali Rıza Gönül
26 Nisan 1997 - 30 Haziran 1997
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Recai Kutan Refah Partisi
Kültür Bakanı İsmail Kahraman
Turizm Bakanı Bahattin Yücel Doğru Yol Partisi
Çevre Bakanı Ziyaettin Tokar Refah Partisi
Orman Bakanı Halit Dağlı Doğru Yol Partisi

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c "54. Erbakan Hükûmeti (28.06.1996 - 30.06.1997)". Türkiye Büyük Millet Meclisi. 30 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2011. 
  2. ^ "Türkiye Cumhuriyeti hükûmetleri". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 17 Mart 2003. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020. 
  3. ^ a b c "Cumhuriyetin seyir defterinden". Hürriyet. 29 Ekim 1998. 25 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2011. 
  4. ^ a b c "Mayıs 1997". Başbakanlık Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü. 8 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2011. 
  5. ^ "HÜKÜMETLER". web.archive.org. 15 Mayıs 2013. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  6. ^ "Erbakan Hükümeti Bakanlar Kurulu". web.archive.org. 2 Şubat 2012. 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024.