22° hale, Güneş veya Ay etrafında, altıgen buz kristalleri sebebiyle çember şeklinde görünen bir optik fenomendir.[1][2][3] Bu optik fenomen Güneş etrafında oluşursa, Güneş halesi, Güneş Aylası. Ay etrafında oluşursa, Ay halesi ya da Ay Aylası isimleriyle de bilinmektedir.[4][5]

Mavi Ay gecesinden 22° ay halesi, 29 Aralık 2020, Pajaro Dunes, Kaliforniya, ABD

22° hale, yoğunlukla kış mevsiminde ortaya çıkmaktadır. Bu etkinin ortaya çıkması için gereken etken gökyüzündeki, bulut tipleridir.[4] Yüksek stratiform bulut türü olan, Sirrüs bulutları hale oluşumu için en temel hava koşulunu sağlamaktadır.[3][4] Sirrüs bulutlarının yükseltisi sebebi ile sahip olduğu yoğun altıgen prizma buz kristalleri, Ay'ın Güneş'ten yansıttığı ya da doğrudan Güneşin sahip olduğu ışık, yaklaşık 22° de altıgen prizma buz kristalleri içerisinde kırılır.[6] Bu kırılma sonrası Ay'ın ya da Güneşin çevresinde yarıçaplı bir çember oluşur. Oluşan bu çember hale olarak adlandırılır. Bu optik olay her zaman tam bir çember şeklinde olmamaktadır. Circumscribed halesi yanlardan basık oval bir şekilde de görülebilir.[4] 22 ° hale, yılda 100 güne kadar görülebilir bu da gökkuşaklarından çok daha sık olduğunu göstermektedir.[7]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "22 Degree Halo: a ring of light 22 degrees from the sun or moon". ww2010.atmos.uiuc.edu. 24 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 
  2. ^ "Parhelions or Sun Dogs". hyperphysics.phy-astr.gsu.edu. 17 Ekim 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 
  3. ^ a b "NASA Technical Reports Server (NTRS)". ntrs.nasa.gov. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 
  4. ^ a b c d "Ay Aylası (Ay Halesi) • Kozmik Anafor | Türkiye'nin Astronomi Kaynağı". KOZMİK ANAFOR. 12 Kasım 2016. 24 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 
  5. ^ "Halo Nedir? Hale Nedir? Ayla Nedir? Güneş Aylası ve Ay Aylası". Hava Forum I Meteorolojik Hava Durumu Sitesi. 30 Haziran 2017. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 
  6. ^ "Ay Halesi". Evrim Ağacı. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  7. ^ "Higgins Storm Chasing | 22 Degree Halo (Sun & Moon)" (İngilizce). 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.