Osmanlı-İran Savaşı (1821-1823)
1821-1823 Osmanlı-İran (Kaçar) Savaşı, Osmanlı Devleti ile İran'daki Kaçar Hanedanı arasında 1821-1823 yılları arasında Irak ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde yapılmış olan bir dizi savaştır.[4][5] 1813 yılındaki Gülistan Antlaşması ile Azerbaycan ve Kafkaslar'da Ruslara büyük ölçüde toprak kaptıran İran'daki Kaçar Hanedanı, bu toprak kayıplarını Osmanlılar'dan toprak alarak telafi etmek istediği için, Avrupalıların da kışkırtmalarıyla Bağdat ve Şehrizor bölgelerine saldırılar düzenledi. Sınır olaylarının ve saldırıların yoğunlaşması üzerine II. Mahmut, İran'a savaş ilan etti (1820).[6]
| 1821-1823 Osmanlı-Kaçar Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı-İran Savaşları | |||||||
.jpg) | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Kaçar Hanedanı |
 Osmanlı Devleti | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Feth Ali Şah Abbas Mirza Devletşah # |
II. Mahmut Bağdatlı Davut Paşa | ||||||
Şark Cephesi
değiştirİran orduları, Osmanlı idaresinden memnun olmayan, Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki bazı İran (Kaçar) yanlısı aşiretlerin de yardımıyla Doğu Beyazıt ve Bitlis'i aldıktan sonra Erzurum ve Diyarbakır'a doğru iki koldan ilerlediler. Savaş Osmanlılar'ın aleyhine devam ederken İran Ordusunda büyük bir kolera salgını başladı. İran Ordusu'nun ağır kayıplar vermesi üzerine Kaçar hükümdarı Feth Ali Şah barış istedi ve Erzurum Antlaşması yapıldı. Bu antlaşmayla İran ele geçirdiği yerleri geri vererek eski sınırlarına çekilmeyi kabul etti.
Bağdat Cephesi
değiştirMuhammed Ali Mirza Bağdat'a 40.000'e yakın ordu ilen Saldırdı ancak Davut Pasa Bağdat'ı 3.900 ordu ile savundu ve oluşan kolera salgını ilen Muhammed Ali Mirza öldü.[7][8]Yerine ise en büyük oğlu Muhammed Hüseyin Mirza atandı ilk başlarda barış yanlısı bir profil çizsede sonradan Osmanlılara 1822 yılında saldırdı özelikle Diyale Nehri Muharebesinde 15.000 kişilik ordu toplayıp Osmanlılara saldırması ve kayıp etmesi onun barışçı olmayan tutumunu göstermiş oldu.[9][10]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Williamson 2008, s. 88-97.
- ^ Farmanfarmaian, Roxane (31 Mart 2015). War and Peace in Qajar Persia: Implications Past and Present (İngilizce). Routledge. ISBN 978-1-138-86980-6. 18 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2024.
- ^ Ateş, Sabri (30 Temmuz 2015). The Ottoman-Iranian borderlands : making a boundary, 1843-1914. ISBN 978-1-107-54577-9. OCLC 980068476.
- ^ Sicker, Martin (2001). The Islamic World in Decline: From the Treaty of Karlowitz to the Disintegration of the Ottoman Empire. Praeger, sf. 118
- ^ Somel, Selçuk Akşin (2012). Historical dictionary of the Ottoman Empire (2. bas.). Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810871687.
- ^ Daryaee, Touraj (2014). Oxford handbook of Iranian history. New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0199390427.
- ^ Azap, Eralp Yaşar. İran'da Feth Ali Şah Dönemi (1797-1834) Askerî Reformları ve Sonuçları. academia.edu.
- ^ "Turko–Iranian War (1821–1823) | Encyclopedia.com". www.encyclopedia.com. Erişim tarihi: 11 Nisan 2025.
- ^ BOA, HAT, 803/37115, 12,Ekim 1822
- ^ Hazine-i Evrak Arşiv ve Tarih Araştırmaları Dergisi 2.cilt. Eralp Yaşar Azap. 2020. S. 81-94.
.svg){kind=small} | Osmanlı muharebe veya savaşları ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | İran tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |