109P/Swift-Tuttle
Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı (resmi olarak 109P/Swift-Tuttle olarak adlandırılır), Jüpiter ile 1:11 yörünge rezonansında bulunan ve 1995'teki salınımlı yörünge periyodu 133 yıl olan büyük bir periyodik kuyruklu yıldızdır. Yörünge periyodu 20 ila 200 yıl arasında olan Halley tipi bir kuyruklu yıldızın klasik tanımına uyar.[4] Kuyruklu yıldız, Lewis Swift tarafından 16 Temmuz 1862'de ve Horace Parnell Tuttle tarafından 19 Temmuz 1862'de bağımsız olarak keşfedilmiştir.
![]() G. J. Chambers'ın 23 Ağustos 1862'deki kuyruklu yıldız çizimi | |||||||||
Keşif | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Keşfeden(ler) |
| ||||||||
Keşif tarihi | 16–19 Temmuz 1862 | ||||||||
Belirtmeler | |||||||||
P/1737 N1; P/1862 O1 P/1992 S2 | |||||||||
1737 II; 1862 III; 1992 XXVIII | |||||||||
Yörünge özellikleri[1][2][3] | |||||||||
Dönem 4 Aralık 1995 (JD 2448960.5) | |||||||||
Gözlem yayı | 257 yıl | ||||||||
En erken önkeşif tarihi | MÖ 69 | ||||||||
Gözlem sayısı | 652 | ||||||||
Günöte | 51,225 AU | ||||||||
Günberi | 0,9595 AU | ||||||||
Yarı büyük eksen | 26,092 AU | ||||||||
Dışmerkezlik | 0,9632 | ||||||||
Yörünge süresi | 133,28 yıl | ||||||||
Maks. yörünge hızı | 42,6 km/s (26,5 mi/s)[a] | ||||||||
Min. yörünge hızı | 0,8 km/s (0,50 mi/s) (12 Aralık 2059) | ||||||||
Yörünge eğikliği | 113,45° | ||||||||
139,44° | |||||||||
Enberi açısı | 153,00° | ||||||||
Son günberi | 12 Aralık 1992 | ||||||||
Sonraki günberi | 12 Temmuz 2126 | ||||||||
TJupiter | -0,280 | ||||||||
Yer MOID | 0,0009 AU (130.000 km; 84.000 mi) | ||||||||
Fiziksel özellikler[4] | |||||||||
Boyutlar | 26 km (16 mi) | ||||||||
Kuyruklu yıldızın toplam büyüklüğü (M1) | 4,5 | ||||||||
Kuyruklu yıldızın çekirdek büyüklüğü (M2) | 8,5 | ||||||||
![]() | |||||||||
Farklı geçişlerdeki yörünge periyodu[3] | |||||||
Günberi tarihi |
Yörünge periyodu (yıl) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
16 Eylül 2392 | 132,7 | ||||||
10 Ağustos 2261 | 134,6 | ||||||
12 Temmuz 2126 | 136,2 | ||||||
12 Aralık 1992 | 135,0 | ||||||
23 Ağustos 1862 | 131,7 | ||||||
15 Haziran 1737 | 127,8 | ||||||
6 Şubat 1610 | 130,5 | ||||||
18 Ekim 1479 | 133,4 | ||||||
2 Mayıs 1348 | 135,0 |
Çekirdeğinin çapı 26 km (16 mi) kadardır.[4] Swift-Tuttle, belki de en iyi bilinen ve düzenli şekilde gerçekleşen meteor yağmurlarından biri olan Perseid meteor yağmurunun ana kaynağıdır.[5]
Kuyruklu yıldız, 1992'de Japon astronom Tsuruhiko Kiuchi tarafından yeniden keşfedilmesiyle tekrar ortaya çıktı ve dürbünle görülebilir hale geldi.[6] En son Nisan 1995'te, Güneş'ten 8,6 AU (1,3 milyar km) uzaklıktayken gözlemlendi.[1] 2126'da yaklaşık 0,7 görünür büyüklüğe ulaşarak çıplak gözle görülebilen parlak bir kuyruklu yıldız olacak.[3]
Dünya için potansiyel tehlike
değiştirSwift Tuttle'ın yörüngesi Dünya ve Ay'a yakın bir noktadan geçtiği için önceleri hesaplanan 0,0009 AU (130.000 km; 84.000 mi) minimum yörünge kesişme mesafesi gezegenimiz için potansiyel bir tehlike olarak gözükmekteydi.[4] Sonraları yapılan gözlem ve araştırmalar neticesinde yeni yörüngesi hesaplanmış ve yeterince stabil olduğu görülüp önümüzdeki iki bin yıl boyunca Dünya'ya herhangi bir tehdit oluşturmadığı sonucuna varılmıştır.[7] 5 Ağustos 2126 yılındaki bir sonraki geçişinde Dünya'ya en yakın mesafesi 0,153 AU (22,9 milyon km; 14,2 milyon mi) olarak ölçülmüştür.[4]
Kestirilebilen en tehlikeli geçiş 4479 yılı 15 Eylül civarında, 0,05 AU (7.500.000 km; 4.600.000 mi) den daha az bir mesafede gerçekleşecek olup, çarpışma olasılığı milyonda bir olarak tahmin edilmektedir.[8]
Notlar
değiştir- ^ v = 42,1219 √1/r − 0,5/a, burada r Güneş'e olan mesafe ve a yarı büyük eksendir.
Kaynakça
değiştir- ^ a b "109P/Swift–Tuttle". www.minorplanetcenter.net. Minor Planet Center. Erişim tarihi: 17 Haziran 2014.
- ^ Nakano, Syuichi (18 Kasım 1999). "109P/Swift–Tuttle (NK 798)". OAA Computing and Minor Planet Sections. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2011.
- ^ a b c K. Yau; D. K. Yeomans; P. Weissman (1994). "The Past and Future Motion of Comet P/Swift-Tuttle" (PDF). Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 266 (2): 305-316. Bibcode:1994MNRAS.266..305Y. doi:10.1093/mnras/266.2.305 .
- ^ a b c d e "109P/Swift–Tuttle – JPL Small-Body Database Lookup". ssd.jpl.nasa.gov. Jet Propulsion Laboratory. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2011.
- ^ J. Bedient (20 Haziran 2010). "Meteor Showers". American Meteor Society. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2010.
- ^ Britt, Robert (11 Ağustos 2005). "Top 10 Perseid Meteor Shower Facts". Space.com. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
- ^ Stephens, Sally (1993). "on Swift–Tuttle's possible collision". Astronomical Society of the Pacific. 25 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2008.
- ^ J. E. Chambers (1995). "The long-term dynamical evolution of Comet Swift–Tuttle". Icarus. 114 (2): 372-386. Bibcode:1995Icar..114..372C. doi:10.1006/icar.1995.1069.
Dış bağlantılar
değiştir- 109P/Swift-Tuttle at the Minor Planet Center's Database
- 109P/Swift-Tuttle - JPL Small-Body Database
- Periodic Comet Swift-Tuttle - APOD (19 Şubat 1996)