Vikipedi

İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamento Birliği

(İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamentolar Birliği sayfasından yönlendirildi)

İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamento Birliği (İSİPAB) (İngilizce: Parliamentary Union of the Organization of Islamic Cooperation Member States, Fransızca: 'Union Parlementaire des Etats Membres de l'OCI, Arapça:اتحد مخالس الدول الأضاء في منظمه التعاون الإسلامي),İslam ülkeleri arasında dayanışmanın arttırılması amacıyla kurulan İslam İş Birliği Teşkilatı (İİT)’nın parlamento ayağını oluşturur. İİT’ye üye ülkelerin parlamentolarından heyetlerin bir araya geldiği bir platformdur. Ancak, İİT’ye üye olup da İSİPAB’a henüz üye olmamış beş ülke vardır.

Genel Bilgiler değiştir

Parlamentolar Arası Birlik’ in 9-10 Eylül 1998 tarihlerinde Moskova’da düzenlenen Genel Kurul’u esnasında yapılan 1. Koordinasyon ve 14-15 Aralık 1998 tarihlerinde Tahran’da yapılan 2. Koordinasyon toplantılarında oluşturulan kurucu tüzüğün 15-17 Haziran 1999 tarihlerinde Tahran’da yapılan Kurucu Konferans’ta kabul edilmesi ile kurulmuştur. Merkezi İran’ın başkenti Tahran’dadır. Birliğin çalışma dilleri Arapça, Fransızca ve İngilizce ’dir. Birliğin hukuki dayanağı olan İSİPAB İç Tüzüğü 20 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 17 Haziran 1999’da kabul edilmiştir. Ancak, bu tüzük 19 Ocak 2011 değiştirilmiştir. Bu Tüzük, birliğin hedeflerini şu şekilde sıralamaktadır:

  • İslam Medeniyetinin farklı yönlerinin vurgulayarak kutsal İslam ilkelerinin tanıtılması ve yayılması,
  • Her ülkenin anayasası ve koşulları göz önüne alınarak, tüm üye devletlerde İslami danışma(şura) ilkesinin uygulanmasının geliştirilmesi ve desteklenmesi,
  • Uluslararası arenada ve uluslararası örgütlerde İİT üye ülkelerinin parlamentoları arasında kapsamlı ve yararlı iş birliği ve koordinasyon için bir çerçeve sağlanması,
  • Üye parlamentolar ve üyeleri arasında toplantı ve diyalogların arttırılması, parlamenter tecrübenin teatisi, üye devletlerin çıkarları doğrultusunda ekonomik, kültürel, sosyal ve politik konuların müzakere edilmesi, kültürel, politik ve ekonomik egemenliği empoze etme girişim ve tehditlerine karşı müdahale etme ve karşı durabilmesi ve bu konular üzerinde uygun kararlar ve tavsiyeler alınması,
  • Ortak hedefler oluşturma amacıyla diğer parlamento, hükümet veya sivil toplum örgütleriyle ilişkilerin, iş birliğinin ve koordinasyonunun güçlendirilmesi,
  • Adalet temelinde insan hakları ve insani ilkelere saygının arttırılması ve savunulması, bununla birlikte barışın tesisi için dünya halkları arasında koordinasyonun güçlendirilmesi.

Üyelik ve Temsil değiştir

Birliğe, İİT üyesi ülkelerin parlamentoları üye olabilmektedir. Üyelik mevcut üye parlamentoların üçte ikisinin olumlu oyu ile kazanılır. İSİPAB’a şu an için 52 ülke parlamentosu üyedir.

İSİPAB Üyeleri Ülkeler Parlamentolar 1999
1 Arnavutluk Cumhuriyeti Halk Meclisi 1999
2 Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Ulusal Halk Meclisi/Ulusal Konsey 1999
3 Azerbaycan Ulusal Meclis 1999
4 Bahreyn Krallığı Temsilciler Meclisi/ Şura Konseyi 1999
5 Bangladeş Halk Cumhuriyeti Bangladeş Parlamentosu 1999
6 Benin Cumhuriyeti Ulusal Meclis 1999
7 Burkina Faso Ulusal Meclis 1999
8 Kamerun Cumhuriyeti Ulusal Meclis 1999
9 Çad Cumhuriyeti Ulusal meclis 1999
10 Fildişi Sahili Cumhuriyeti Ulusal Meclis 1999
11 Cibuti Cumhuriyeti Ulusal meclis 1999
12 Mısır Arap Cumhuriyeti Halk Meclisi/ Danışma Konseyi 1999
13 Gabon Cumhuriyeti Ulusal Meclis/ Senato 1999
14 Gine Cumhuriyeti Ulusal Meclisi 1999
15 Gine-Bissau Cumhuriyeti Ulusal Halk Meclisi 1999
16 Guyana Cumhuriyeti Ulusal Meclis 1999
17 Endonezya Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi 1999
18 İran İslam Danışma Meclisi 1999
19 Irak Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi 1999
20 Ürdün Haşimi Krallığı Ulusal Meclis 1999
21 Kazakistan Temsilciler Meclisi 1999
22 Kuveyt Devleti Ulusal Meclis 1999
23 Kırgızistan Halk Meclisi 1999
24 Lübnan Cumhuriyeti Ulusal Meclis 1999
25 Libya Cumhuriyeti Halk Kongresi 1999
26 Malezya Temsilciler Meclisi/Senato 1999
27 Mali Cumhuriyeti Ulusal Meclis 1999
28 Moritanya İslam Cumhuriyeti Ulusal Meclis/Senato 1999
29 Fas Krallığı Temsilciler Meclisi/ Danışma Konseyi 1999
30 Mozambik Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi 1999
31 Nijer Cumhuriyeti Ulusal Meclis 1999
32 Umman Sultanlığı Danışma Konseyi/ Devlet Konseyi 1999
33 Pakistan İslam Cumhuriyeti Ulusal Meclis/Senato 1999
34 Filistin Devleti Yasama Konseyi 1999
35 Katar Devleti Danışma Konseyi 1999
36 Suudi Arabistan Krallığı Danışma Konseyi 1999
37 Senegal Cumhuriyeti Ulusal Meclis 1999
38 Sierra Leone Cumhuriyeti Sierre Leone Parlametosu 1999
39 Sudan Cumhuriyeti Ulusal Meclis ve Eyaletler Konseyi 1999
40 Suriye Arap Cumhuriyeti Halk Meclisi 1999
41 Yemen Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi ve Danışma Konseyi 1999
42 Togo Cumhuriyeti Ulusal Meclis 1999
43 Tunus Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi ve Danışma Meclisi 1999
44 Türkiye Türkiye Büyük Millet Meclisi 1999
45 Türkmenistan Türkmenistan Meclisi 1999
46 Uganda Cumhuriyeti Uganda Parlamentosu 1999
47 Birleşik Arap Emirlikleri Devleti Federal Ulusal Konsey 1999
48 Tacikistan Temsilciler Meclisi ve Ulusal Meclisi 2006
49 Somali Cumhuriyeti Millî Meclis 2007
50 Afganistan İslam Cumhuriyeti Ulusal Meclis 2008
51 Gambiya Ulusal Meclis 2009
52 Maldivler Meclis/ Halk Meclisi 2012

Parlamentolar, İSİPAB Tüzüğü gereği parlamento başkanı ve dört parlamenterden oluşan delegasyonlarca temsil edilir.

Gözlemciler değiştir

Bölgesel ve uluslararası örgütler ile Müslüman topluma sahip ülke parlamentoları İSİPAB bünyesinde gözlemci statüsü alabilirler. Gözlemciler İSİPAB konferanslarına katılabilir, görüş bildirebilir ancak oylamaya katılamazlar. Şu an için Birliğin yirmi iki gözlemci üyesi bulunmaktadır. Gözlemciler şunlardır:

Organları değiştir

İSİPAB, faaliyetlerini Tüzükte belirtilen dört ana organ üzerinden yürütür. Bunlar;

  • Konferans
  • Genel Komite
  • İcra Komitesi
  • Genel Sekreterlik'tir.

Üye parlamentoların tamamının katıldığı Konferans yukarıda bahsedilen hedeflere yönelik konuları müzakere eder, buna uygun karar ve tavsiyeleri kabul eder. Konferansın gündemi İcra Komitesinin teklifi üzerine Genel Komite tarafından belirlenir. 2011'de yapılan tüzük değişikliği ile birlikte Konferansın yılda bir kez toplanması öngörülmüştür. Şu ana kadar yedi kez olağan, iki kez de olağanüstü Konferans düzenlenmiştir:

Genel Komite Birliğin her üyesinin gönderdiği ikişer parlamenterden oluşur. Konferansın yeri ve tarihini belirler, Birliğin taslak bütçesini inceler, Birliğin hesaplarının incelenmesi için iki denetçi atar ve Tüzükte belirtilen diğer görevleri yerine getirir. Şu ana kadar on altı Oturum 4 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. gerçekleştirmiştir.

İcra Komitesi önceki, şu anki ve bir sonraki konferansı düzenleyecek heyetlerden birer kişi ve coğrafi konuma göre belirlenmiş on iki üyeden oluşur. Görev süresi bir yıldır. Genel Komite ve Konferans için taslak gündem oluşturur, Genel Komite ve Konferans tarafından kabul edilen karar ve tavsiyelerle ilgili sekretarya faaliyetlerini gözlemler ve Tüzükte belirtilen diğer işleri yapar. Yılda en az iki kere toplanır. Şu ana kadar otuz bir toplantı 4 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. gerçekleştirmiştir.

Üyeler arasında iletişimi sağlamak, İSİPAB ve İİT arasında iş birliğini güçlendirmek, Birliği mali açıdan yönetmek, birliğin arşivini tutmak, Konferans ve Genel Komitede görüşülecek konularla ilgili gerekli belge ve raporları sağlamak, birlik üyelerini kabul edilen tavsiye ve kararlarla ilgili bilgilendirmek ve bunların uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri almakla görevlendirilen Genel Sekreterlik, Konferans tarafından seçilen bir Genel Sekreter başkanlığında bu görevleri yerine getirir. Genel Sekreter dört yıllığına seçilir. Birliğin ilk Genel Sekreteri 2000-2008 yılları arasında iki dönem görev yapan İbrahim Ahmet Auf’tur. 2008 yılında bu görevi devralan Mahmut Erol Kılıç 2012 yılı Ocak ayında ikinci defa seçilmiştir.

Daimi İhtisas Komisyonları değiştir

İSİPAB Tüzüğü, üyeleri Konferans tarafından seçilen dört daimi ihtisas komisyonu kurmuştur. Bunlar:

  1. Siyasi ve Dış İlişkiler Komisyonu
  2. Ekonomik İşler ve Çevre Komisyonu
  3. İnsan Hakları, Kadın ve Aile İşleri Komisyonu
  4. Kültürel ve Hukuki İşler, Medeniyetler ve Dinler Arası Diyalog Komisyonu

Tüzükte belirtilen bu dört komisyonun yanı sıra Birliğin Ocak 2012’de Endonezya’da düzenlenen Konferansında alınan bir kararla Filistin Daimi Komisyonu kurulmuştur. Yılda en az bir kere toplanan komiteler bir yıllığına Konferans tarafından görevlendirilen 12’şer üyeden oluşur.

Kaynakça değiştir

https://web.archive.org/web/20120603031144/http://www.puic.org/english/

http://www.tbmm.gov.tr/ul_kom/ikopab/genel_bilgi.htm 12 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

http://www.tbmm.gov.tr/ul_kom/ikopab/tuzuk.htm 12 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ayrıca bakınız değiştir

http://www.oic-oci.org 4 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

http://www.tbmm.gov.tr/ul_kom/ikopab/turk_grubu.htm 28 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İslam_İşbirliği_Teşkilatı_Parlamento_Birliği&oldid=32615289" sayfasından alınmıştır