Ürdün'de siyaset
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Ürdün'de siyaset, çok partili bir parlamenter monarşi çerçevesinde yürütülmektedir. Ürdün, 8 Ocak 1952 tarihinde ilan edilen anayasaya dayalı bir anayasal monarşidir. Kral, yetkisini Parlamento önünde sorumlu olan atadığı hükûmet aracılığıyla kullanır.
Ürdün Anayasası, yürütme yetkisini krala ve kabinesine verir. Kral, tüm yasaları imzalar ve uygular veya veto eder. Kral ayrıca meclisi askıya alabilir veya feshedebilir ve oturum süresini kısaltabilir veya uzatabilir. Kralın veto kararı, kendi takdirine bağlı olarak her iki parlamentonun üçte iki oyuyla geçersiz kılınabilir. Kral, tüm yargıçları kararname ile atar ve görevden alabilir, her iki parlamentodan geçtikten sonra anayasada yapılacak değişiklikleri onaylar, savaş ilan etme yetkisine sahiptir ve silahlı kuvvetlerin başkomutanı olarak hareket eder. Kabine kararları, mahkeme kararları ve ulusal para birimi onun adına çıkarılır. Bir başbakan tarafından yönetilen kabine, daha önce kral tarafından atanırken 2011 Ürdün protestolarının ardından, Kral II. Abdullah seçilmiş bir kabineyi kabul etti. Kabine, genel politika konularında Temsilciler Meclisi'ne karşı sorumludur. Meclisin üçte iki oranında güvensizlik oylaması kabineyi istifaya zorlayabilir.
Yasama organı iki meclisli Ulusal Meclis'e aittir. Ulusal Meclis, Ayan Meclisi ve Temsilciler Meclisi olmak ikiye ayrılır. Temsilciler Meclisinin, tek sandalyeli seçim bölgelerinde dört yıllık bir dönem için seçilen 130 milletvekili bulunmaktadır ve özel bir seçim koleji tarafından kadınlar için 15 sandalye, Hristiyanlar için dokuz, Çeçen ve Çerkesler için üç sandalye ayrılmıştır. Temsilciler Meclisi halk tarafından seçilirken, temel yasama yetenekleri yasaları başlatma yetkisi az olan yasaları onaylamak, reddetmek veya değiştirmekle sınırlıdır. Ayan Meclisinin, Kral tarafından dört yıllık bir dönem için atanan 65 üyesi vardır. Ayan Meclisi, Temsilciler Meclisine karşı sorumludur ve güvenoyu ile feshedilebilir.
Ürdün Meclisindeki siyasî hizipler veya bloklar, her meclis seçiminde değişir ve genellikle demokratik bir Marksist/Sosyalist hizip, ana akım bir liberal hizip, ılımlı-pragmatik bir hizip, ana akım muhafazakâr bir hizip ve aşırı muhafazakâr bir hizip olmak üzere değişmektedir.
Yargı, hükûmetin diğer iki kolundan tamamen bağımsızdır. Anayasa, sivil, dinî ve özel olmak üzere üç kategoride mahkeme öngörüyor. Sivil mahkemeler, birinci düzeyde hem hukuk hem de ceza mahkemelerinden oluşur birinci derece veya uzlaştırma mahkemeleri, ikinci düzeyde temyiz mahkemeleri ve krallıktaki en yüksek adli makam olan Yargıtay'dır. İslam hukuku ve medeni statü hükümlerini uygulayan şeriat mahkemeleri ile Ürdün'de resmî olarak tanınan diğer dini toplulukların mahkemeleri olmak üzere iki tür dinî mahkeme bulunmaktadır.
Dış bağlantılar
değiştir- Constitution of Jordan 28 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Curlie'de Jordan Government (DMOZ tabanlı)