Vitali Hakko
Vitali Hakko (y. 1913 - 10 Aralık 2007), Vakko girişimiyle Türk giyim endüstrisinin temellerini oluşturan Yahudi kökenli Türk işletmeci, girişimci ve modacıdır.[1]
Vitali Hakko | |
|---|---|
 Vitali Hakko | |
| Doğum | y. 1913 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 10 Aralık 2007 (94 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Arnavutköy Yahudi Mezarlığı |
| Meslek |
|
| Etkin yıllar | 1928–2007 |
| Tanınma nedeni | Vakko'nun kurucusu |
| Evlilik | Ketty Hakko (e. 1948; ö. 2007) |
| Çocuk(lar) | Cem Hakko Sima Lodrik |
İlk zamanlar değiştir
Erken hayat değiştir
Vitali Hakko, 1913'te Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'un Fatih ilçesinin Yedikule mahallesinde Sefaradi bir ailede dünyaya geldi. İşgâl altındaki İstanbul'da Fransızlar tarafından yönetilen bir işletmede çalışan babası, Hakko'yu Kumkapı'daki Frères Français okuluna kaydetti. 1920'lerde hem iş hayatına atıldı, hem de Maccabi Musevi Lisesi'nde eğitimine devam etti.
Kariyer değiştir
İlk defa, Mahmutpaşa'da kumaş satan Rum tekstilci Spiros'un yanında çıraklık yapmaya başladı.[2] Kısa bir süre sonra Kapalıçarşı'daki çocukluk hayallerini süsleyen Kupidis mağazasına tezgahtar olarak geçti.[3] Sadece kumaş satmakla kalmayıp, Kupidis mağazası dahil çarşıdaki diğer esnafların mağazalarının vitrinlerini yapmaya başladı.[4] Kapalıçarşı'da yılda bir kez yapılan vitrin yarışmasında hazırladığı bir vitrinle ilk ödülünü aldı.[kaynak belirtilmeli]
Profesyonel kariyer değiştir
Cumhuriyet'in ilanından sonra, ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün yaptığı devrimlerden biri de Şapka Devrimi'ydi. Geçmişte de modadan deneyim elde etmiş olan Hakko, bu vesileyle ilk girişimini gerçekleştirdi ve hem finansal büyümesinin hem de Türk giyim endüstrisinin önünü açtı.[5]
Hakko, 1934 yılında Sultanhamam’da kendine ait ilk mağaza olan Şen Şapka'yı açtı.[6] II. Dünya Savaşı öncesinde ve yepyeni kurulmuş bir cumhuriyet Türkiye’sinde kadına şapka giydiren ve bunu yaygınlaştırıp bir moda haline getiren Şen Şapka oldu. Vakko’nun temelleri de Şen Şapka ile atıldı. Şapkanın modası geçtikten sonra eşarp satmaya başlayan mağazasına Vakko adını verdi. 1962 yılında Beyoğlu'nda ilk mağazasını açtı. Beyoğlu'ndaki bu mağaza açıldığı zaman Türkiye'nin o zamana kadar açılmış en büyük mağazasıydı. O zamandan beri Vakko mağazaları Türkiye'nin en saygın giyim mağazalarından biri olarak bilinmektedir. Gençlere yönelik Vakkorama mağazalarıyla birlikte 20'yi aşan sayıda şubeleri vardır.
1948 yılında emprime eşarplar ve ardından Türk ipeklisinden ürettiği emprime kumaşların üretimine başladı. Vitali Hakko’nun o yıllarda yurtdışına yaptığı seyahatler ona Avrupa moda endüstrisinden pek çok kişiyle tanışma ve iş yapma olanağı sağladı.
1962 yılında hazır giyime geçmeye karar veren Hakko ilk hazır giyim mağazasını ise, İstanbul’un o dönemdeki moda merkezi Beyoğlu’nda açtı ve Türkiye’ye modern mağazacılık anlayışıyla tanıştı. 1969 yılında kurduğu fabrikası sayesinde başkent Ankara ve ardından İzmir’de açtığı mağazalarıyla kadın, erkek, çocuk hazır giyimi ve aksesuarlarıyla modaya katkıda bulundu.
Vitali Hakko ilerleyen yaşlarında mağazaların yönetimini diğer aile üyelerine özellikle oğlu Cem Hakko'ya bırakmış olmakla birlikte, hala mağazaların yönetimine katkıda bulunmaya devam etmekteydi. Anılarını Hayatım Vakko başlığı altında 230 sayfa halinde kitaplaştırdı ve 1997 yılında yayınladı.
10 Aralık 2007 günü hayatını kaybetti. Vitali Hakko, Neve Şalom Sinagogu’nda düzenlenen törenin ardından Ulus’taki Arnavutköy Musevi Mezarlığı’nda toprağa verildi.
Kaynakça değiştir
- ^ "Vitali Hakko kimdir?". 14 Ağustos 2020. 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2009.
- ^ "Vitali Hakko". voguekimkimdir.com. 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
İş hayatına 13 yaşında, o dönemde İstanbul’un en önemli ticaret merkezlerinden biri olan Mahmutpaşa’da kumaş satan Spiros’un yanında çıraklık yaparak başladı.
- ^ "Vitali Hakko". voguekimkimdir.com. 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
Kısa süre sonra, Kapalıçarşı’daki Kupidis mağazasına tezgahtar olarak çalışmaya koyuldu.
- ^ "Vitali Hakko". voguekimkimdir.com. 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
Sadece kumaş satmakla kalmadı, Kupidis mağazası dahil, çarşıdaki diğer esnafların mağazalarının vitrinlerini tasarlamaya başladı.
- ^ "Vitali Hakko'nun yazılmayan hikayesi". 14 Ağustos 2020. 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2007.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2015.