Kılkış-Langaza Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark

'''Kılkış-Langaza Muharebesi''' [[Yunanistan Krallığı]] ile [[Bulgaristan Krallığı]] arasında [[İkinci Balkan Savaşı]] sırasında yapılmış muharebedir. İki ordu da Orta Makedonya'nın [[Kılkış]] yerleşim biriminde karşılaşmış ve 19-21 Haziran 1913'te (bkz.[[Jülyen Takvimi]]) yapılan bu muharebeden YunanlılarYunanlar galip ayrılmıştır.

Balkan Devletleri arasındaki anlaşmazlık doruğa çıkıp 1.Balkan Savaşında en çok toprak alan Bulgaristan'a karşı ittifaklar kurulurken bu durumun farkında olan Bulgaristan kendi aleyhine ittifakın askeri hazirlıkları tamamlanmadan saldırıyı hedefler. 16-17 Temmuz gecesi boyunca Bulgarlar herhangi resmi savaş ilanı yapmadan 1.Balkan Savaşı'ndaki eski müttefikleri Yunanistan ve Sırbistan'a saldırır. Bulgarların öncelikli amacı Sırpların [[Gevgeli]]'den çıkmalarıni sağlamaktır böylece YunanlılarYunanlar ve Sırplar arasındaki iletişim lojistik kesilmiş olacaktır.

15 Haziran'da Bulgar Ordusu Selanik'e doğru ilerleme emri aldı. YunanlılarYunanlar onları durdurdu ve 18 Haziran'a kadar genel bir karşı saldırı emri verildi. Ertesi gün 10. Tümen Artzan Gölü'nün kuzeyindeki Kallinovo tepelerine, 3., 5., 4. ve 2. Tümen ise Kilkis bölgesine saldırdı. 6. ve 1. tümen Langaza'ya ve 7. tümen Karakoli eyeri ve Nigrita'ya saldırdı. Süvari tugayı 10. ve 3. tümenler arasında faaliyet gösteriyordu.{{sfnp|Nikolaou|2001}}

Yunan birlikleri, Bulgar topçu ateşi altında ovaya hücum etti. 19 Haziran'da YunanlılarYunanlar, Bulgar ileri hatlarını her yerde ele geçirdiler, ancak Bulgar topçularının Kılkış tepelerinde gözlemlerinin rehberliğinde büyük bir doğrulukla aralıksız ateşiyle ağır kayıplar verdiler. Sadece 5. tümen o gün 1.275 kayıp verdi. 20 Haziran'da YunanlılarYunanlar, bütün kuvvetlerini seferber etmelerine ve istikrarlı bir şekilde ilerlemelerine rağmen, Bulgar savunmasını kırmayı başaramadılar. Yunan Süvari Tugayı, demiryolu ile gelen Bulgar takviyelerini tespit etti. Sonuç olarak, Yunan karargahı saldırının ertesi sabah devam etmesini emretti.

20 Haziran gecesi Kilkis'in ele geçirilmesini talep eden Yunan Karargâhının önceki emrine göre hareket eden 2. Tümen tek başına ilerledi. 20 Haziran gecesi, bir topçu ateşi mübadelesinin ardından, 2. Tümen'in iki alayı Gallikos Nehri'ni geçti ve 21 Haziran sabahı Kilkis kasabasına giren Bulgarların 1., 2. ve 3. savunma hatlarına arka arkaya saldırdı. Sabah, Yunan tümenlerinin geri kalanı saldırıya katıldı ve Bulgarlar kuzeye çekildi. YunanlılarYunanlar geri çekilen Bulgarların peşine düştüler, ancak yorgunluktan düşmanlarıyla temaslarını kaybettiler. Kilkis çevresinde üç gün süren savaşta YunanlılarYunanlar toplam 5.652 ölü ve yaralı ağır zayiat verdiler. 20 Haziran'da [[Gevgeli]]'yi ve 21 Haziran öğleden sonra Kalinovo tepelerini ele geçiren 10'uncu Tümen 276 kişi daha kaybetti, yaklaşık 500 Bulgar askeri, 3 top ve çok sayıda tüfek ele geçirildi. {{sfnp|A Concise History of the Balkan Wars 1912-1913 (1998), Paragraph 286}}{{sfnp|Nikolaou|2001}}

Kılkış savunmasına benzer şekilde Bulgarlar da [[Langaza]]'da savunma çalışmaları hazırlamışlardı. Kılkış gibi, Langaza'daki tepeler de Bulgarlara mükemmel ateş alanları sağladı. 19 Haziran'da, Yunan 6. tümeni Assiros'tan (Yuvesna) Langaza'ya doğru ilerledi ve yaklaşık 530 adam kaybettikten sonra Dichalo-Klepe hattını ele geçirmeyi başardı. 1. tümen güneyden ilerledi ve Vertiskos'u başarıyla ele geçirdi. 20 Haziran'da, iki Yunan tümeni, Bulgar topçularının ateşine rağmen, Bulgar ana savunma bölgesi Langaza ile temas kurarken daha da ilerledi ve yanlarına katıldı. 20 Haziran gecesi, karargahtan Kılkış'a saldıran kuvvetleri tutmak için bir müfreze oluşturma emri geldi. 21 Haziran sabahı Bulgarlar topçu atışlarını Yunan 5. Alayına yoğunlaştırdı. 3. taburun Kılkış müfrezesine katılmak üzere geri çekildiğini gören Bulgarlar, bir fırsat gördü ve 1. taburu ağır kayıplarla geri çekilmeye zorladı. Alay komutanı liderliğindeki 2. taburla yapılan bir karşı saldırı Bulgarları durdurdu. Sabah saatlerinde Kılkış'ın düşmesinin ardından müfreze oluşturma emri iptal edildi. Saat 15:00'te iki Yunan tümeni topçu ile yakın koordinasyon içinde Bulgar mevzisine saldırdı ve saat 16:00'da Bulgar savunmasını kırdı. Bulgarlar, YunanlılarınYunanların elinde 16 silah ve 500 mahkum bırakarak düzensiz bir şekilde geri çekildiler.{{sfnp|Nikolaou|2001}}

Bulgar 2. Ordusunun YunanlılarYunanlar tarafından yenilgiye uğratılması, 2. Balkan savaşında Bulgarların yaşadığı en büyük askeri felaketti.{{sfnp|Hall|2000|p=113}} BulgarianBulgar kaynakları 6,971 kayıptan söz eder.{{sfnp|Hall|2000|p=113}} YunanlılarYunanlar 8,828 kayba uğradıklarından bahsederler. Bulgarların sağ yanında, Yunan [[Evzon]]lar (Yunan Efsun askerleri) [[Gevgeli]] ve Matsikovo ([[Evzonoi]]) tepelerini ele geçirir. Sonuç olarak, Doyran üzerinden Bulgar geri çekilme hattı tehdit altına alındı ve İvanov'un ordusu, zaman zaman bozguna dönüşme tehdidiyle umutsuz bir geri çekilmeye başladı. Takviyeler çok geç geldi ve [[Ustrumca]]'ya ve Bulgaristan sınırına doğru geri çekilmeye katıldı. YunanlılarYunanlar [[Doyran Muharebesi|Doyran]]'ı 5 temmuzda aldılar fakat [[Ustrumca geçidi]]ndeki (Karasu geçidi) Bulgar geri çekilmesine engel olamadılar Bulgar kuvvetlerini kuşatamadılar. On 11 Temmuzda,Yunanlılar Yunanlar Sırplarla temasa geçtiler ve ardından 24 Temmuz'da [[Kresna Gorge]]'a ulaşana kadar [[Struma Nehri]] (Ustrumca-Karasu Nehri)'ne doğru Bulgarları takip ettiler.

Savaştaki kayıplar, modern Yunan askeri tarihinin en ağırlarıydı. Ancak, sonuç YunanlılarYunanlar için bir zaferdi ve yeni Kralın popülaritesini artırdı. YunanlılarYunanlar için önemi nedeniyle, Kılkış Muharebesi adını 1914'te bir Yunan zırhlısına verdi, Bkz.[[Kilkis (zırhlı)]]