Evlilik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gogolplex (mesaj | katkılar)
girişi böldüm. Yasalar ve kurallar kısmındaki ifadeler öznel ve gelenekçi bir bakış açısıyla yazılmış. sonrasında düzenlenmeli
Gogolplex (mesaj | katkılar)
6. satır:
[[Dosya:William Hogarth 038.jpg|thumb|[[William Hogarth]]'ın ''Evlilik Modası'' resim serisinin parçası, 1745 tarihli ''Evlilik Akdi'' tablosu. Bir İngiliz yüksek sınıf evliliğini hicveder. Zengin bir eş, ve onun getireceklerinin en önemli konu olması bu evliliklerin özeti denilebilirdi.]]
 
[[Dosya:Brudeferden.jpg|thumb|Fjordda gelinalma kayığı|alt=|sol]][[10. yüzyıl]]a kadar [[Roma]]'da evlenme işlerinde yasama ve yargılama yetkileri devlete aitti. Bununla birlikte, [[Hristiyanlık|Hristiyan]] [[Katolik Kilisesi|Kilise]]si, kuruluşundan itibaren, kendi mensuplarının evlenmelerinde uyulması gerekli bazı özel emirler ve yasaklar getirmişti; bunlara karşı gelen dini cezalara çarptırılır, en önemlisi de [[aforoz]] edilirdi. [[Batı Roma İmparatorluğu]]'nun yıkılışından sonra siyasi otoritesinin ortadan kalkması, Kilise'nin bu yasama ve yargılama yetkilerini yavaş yavaş benimsemesine yol açtı. [[10. yüzyıl]]dan itibaren birçok Avrupa krallığı [[Şarlman]]'ı örnek alarak kilise-devlet ikilisinin yan yana simbiyoz gelişmesini tercih etmiş ve kayıtları zaten her yerde bulunan ve zaten eğitimli kilise rahipleri tutmuştur. Kilisenin özellikle akraba evliliğine aşırı dini kısıtlamalar koyması sebebiyle bölünerek miras kalan küçük tarlaların genellikle kiliseye hibe edilmes,i kilisenin aşırı zenginleşmesine sebep olmuş, bu da devleti rahatsız etmeye başlamıştı. Kilise reformu ertesi yeniden güçlenen [[krallık]]lar, mülk işinde olduğu gibi evlenme konusunda da kilisenin yetkilerini kısıtladı. Bu süreç Batı'da [[16. yüzyıl]]dan [[18. yüzyıl]]a kadar sürdü. Günümüzde de din ve devlet işlerinin genelde birbirinden ayrılması ile evlenme töreninin hala kilisede yapılması revaçta olsa bile, akitlerinin [[belediye]]lere bırakılmasıyla son buldu.
 
[[Dosya:Brudeferden.jpg|thumb|Fjordda gelinalma kayığı]]
Evlenmenin hukuki ve dini esasları zamanla çok değişmiştir: [[kan]] akrabalığıyla ilgili yasaklar her yerde geçerli olmadığı gibi bazı [[halk]]ların egzogamik (aile veya kabile dışından evlenme) kanunları son derece karmaşıktır; bir kural haline gelen tek kişiyle evliliğin, çok kişiyle evliliği ortadan kaldırması uzun sürdü. Bazı toplumlarda nişanlı, karısını, ailesinden başlık parası ile ister, bazı yerlerde ise kocaya bir hediye veya drahoma verilir. Nişanlı, damat olarak kabulünden önce müstakbel kayınbaba ve kayınvalidesinin evinde bir süre hizmet etmek zorunda kalabilir.
 
== Türleri ==
[[File:Legality of polygamy.svg|thumb|400px |{{lejant|#009e73|[[Poligami]] sadece Müslümanlara yasal.}}{{lejant|#56b4e9|Poligami yasal.}}{{lejant|#0072b2|Poligami bazı bölgelerde yasal.}}{{lejant|#d55e00|Poligami yasadışı, ama uygulama cezaya tabi değil.}}{{lejant|#000000|Poligami yasadışı ve uygulama cezaya tabi.}}{{lejant|#e0e0e0|Yasal durum bilinmiyor.}}]]
1980 basımı ''Ethnographic Atlas'' kitabının listelediği 1,231 toplumdan, 186'sının [[Tek eşlilik|tek eşli]], 453'ünün nadiren [[Polijini|polijinik]], 588'inin sıkça [[Polijini|polijinik]] ve 4'ünün [[Poliandri|poliandrik]] toplumlar olduğunu ortaya koymuştur.<ref name="Atlas">[http://eclectic.ss.uci.edu/~drwhite/worldcul/Codebook4EthnoAtlas.pdf ''Ethnographic Atlas Codebook''] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121118232413/http://eclectic.ss.uci.edu/~drwhite/worldcul/Codebook4EthnoAtlas.pdf|tarih=18 Kasım 2012}} derived from George P. Murdock’s ''Ethnographic Atlas'' recording the marital composition of 1,231 societies from 1960 to 1980.</ref> Poliandri sadece [[Himalaya|Himalayalarda]] bulunan dağ toplumlarında gözlemlenmiştir.
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Evlilik" sayfasından alınmıştır