Vikipedi

Emperyalizm: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Omardayyeni (mesaj | katkılar)
5 değişiklik
Emperyalizm'in tanımını geliştirdim. Emperyalizm çeşitleri (Irk ve din emperyalizmi) hakkında değişiklikler yaptım ve bilgi ekledim. Liberal Emperyalizmi açıkladım. Lenin'in Emperyalizm düşüncesini açıkladım. Stalin'in Emperyalizm düşüncesini açıkladım. Marksist kuram da bilgi ekledim. Diğer yaklaşımlar da bilgi ekleyip geliştirdim. Tarihsel evreler bölümünde bilgi ekledim. Liberal Emperyalizm boştu bilgi yoktu onun hakkında bilgi ekledim.
Ahmet Turhan (mesaj | katkılar)
Devriyeler
65.955 değişiklik
Telif hakkı ihlali: https://www.atam.gov.tr/wp-content/uploads/67-68-69.-Say%c4%b1lar.pdf
5. satır:
[[Diktatör]]lük gücü, merkezî hükûmet, keyfî yönetim metotları anlamına gelmektedir. Bu kullanımının dışında [[Fransa]]’da 1830'larda Napolyon imparatorluğuna hayranlık duyanları nitelemek için, 1848'den sonra ise [[III. Napolyon]]'un kötü yönetimini ifade etmek için kullanılmıştır. Emperyalizm kavramının kullanımı 1870'lerde Britanya'da yaygınlaşmıştır.
 
== Tanım ==
'''<u><big>TANIM</big></u>'''
 
“Emperyalizm” Latince olan “Imperium” kelimesinden türemiştir. “Imperium”un anlamı ise, dayatmak ve yönetmektir.
53. satır:
[[Michael Barrant Brown]]’a göre emperyalizm “ekonomik yönden az gelişmiş ülkelerin gelişmiş olanlara tâbi olmasını sağlayan ekonomik, siyasal ve askerî ilişkileri niteler. Emperyalizm dünya ekonomisindeki eşitsiz ilişkiler sistemini tanımlayan en uygun kelimedir”.
 
===<u><big>Liberal kuram</big></u> ===
Aslında Woodrow Wilson , “kurallarla sınırları korunamayacağını ” çok iyi biliyordu ve zaten böyle bir niyeti de yoktu. Wilson’un yapmaya çalıştığı şey Batı’nın kaba ve zorba sömürgecilik yöntemleriyle bu zamana getirdiği emperyalizmi, 20. Yüzyıl’ın koşullarına uygun olarak, liberal, insancıl, masum bir görünümle yeniden şekillendirmekti. “kurallar (Prensipler)” yalnızca bir yardımcı, araçtı.
 
64. satır:
“aydınlandığına” ve “uygarlaştığına” neye göre karar verecekti? Bu soruların yanıtını ABD’nin uyguladığı Orta ve Güney Amerika’daki uygulamalarda bulabiliriz. On dokuzuncu ve Yirminci Yüzyıllar boyunca ABD, ticaret, bankacılık ve sermaye yatırımları aracılığıyla Amerika kıtasındaki ülkeler ve topluluklar üzerinde etkinlik kurabilmek için liberalizmin temel unsurları olan “sözleşme özgürlüğü” ve “özel mülkiyetin dokunulmazlığı” ilkelerini kıtada egemen kılmaya çalışmışlardır.
 
Orta ve Güney Amerika ülkelerinin, ABD ayrıcalık ve çıkarlarına karşı çıkmaya, ABD’ye olan borçlarına itiraz etmeyen, ülkelerindeki Amerikan vatandaşlarının ve şirketlerinin mallarına, yaşamlarına ve her türlü güvenliklerini tehdit sayılabilecek “yasa dışı” davranışlarda bulunmaya; kısacası koşulları kendi yararlarına değiştirmeye hakları yoktu. ABD’nin kıtadaki temel düşüncesi, bu gerçekleri algılayamayan ülkeleri “eğitmek” suretiyle Orta ve Güney Amerika topluluklarını “aydınlatmak, geliştirmek’’ ve “uygarlaştırmak” dı. Başta Meksika olmak üzere, tüm bölge ülkeleri ABD’nin öğretiminden paylarını almışlar, kuruluşlarından itibaren her zaman, onun baskı ve gücünü üzerlerinde hissetmişlerdir. ABD’nin Ortadoğu’nun geleceğine ilişkin düşünceleri,  Orta ve Güney Amerika’da son yüz yılda gerçekleştirilen uygulamaların aynısıydı. Bir başka değiş ile, Ortadoğu halklarının “gelişmiş” birer ulus sayılabilmelerinin ölçütü,  özel mülkiyetin kutsallığına ve sözleşme özgürlüğüne, yönetsel ve hukuksal kurumlarını büyük güçlerini tatmin edecek bir anlayışla yönetebildiklerini kanıtlamalarıydı. O zamanlara yani ekonomik ve siyasal özgürlükleri liberal kurallara uygun olarak kullanmayı öğrenene bu konuda rüştlerini ispat edene kadar vesayet altında tutularak “eğitilmeli” idiler. Ortadoğu halkları, dünya çapında ekonominin baskın güçleri (başat güç) şirketleri aracılığıyla liberal ilkeleri kullanarak ülkelerinde edinecekleri hak ve ayrıcalıklara karşı çıkmamaları gerektiğini öğrendikleri zaman “azgelişmiş” olmaktan çıkıp, “uygar” ve “gelişmiş” ülke kategorisine dâhil olacaklardı. O ülkelerin yöneticileri de, ülkelerini ekonomik denetim altına alan büyük güçlerle kendi halklarının çıkarlarına uyuşmayanlarla işbirliği yaparlarsa, “uygar, demokrat, gelişmiş” gibi terimlerin liberalizmin terminolojisinde yer alan anlamlarıyla taltif edilecekler, yoksa “geri kalmış”, “uyumsuz”, “radikal”, “barbar” sayılacaklardı.
<br />{{Başlık genişlet}}
 
=== Diğer yaklaşımlar ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Emperyalizm" sayfasından alınmıştır