|
}}
'''Louis-Philippe''', ''Orléans Dükü Louis-Philippe'' ([[6 Ekim]] [[1773]]-[[26 Ağustos]] [[1850]]), [[1830]]-[[1848]] arasında Fransızlar kralı ({{Dil|fr|Roi des Français|dil_adı=e}}). Yönetimini büyük burjuvazinin desteğine dayandırmış, sonuçta işçilerin ve orta sınıfların başlattığı ayaklanmayla devrilmiştir.
== Hayatı ==
Charles dükü Louis-Philippe Joseph de Bourbon-Orléans'ın en büyük oğluydu. Önce Valois dükü, babasının [[1785]]'te Orléans dükü unvanını almasından sonra da, Chartres dükü yapıldı. [[1789]]'da [[Fransız Devrimi]] başlayınca devrimci hükûmeti destekleyen ilerici soyluları arasında yer aldı. [[1790]]'da [[Jakoben]]lere katıldı. [[Fransa]]'nın [[Nisan]] [[1792]]'de [[Avusturya]]'yla savaşa girmesinin ardından, eylülde tümgeneral rütbesiyle Charles François Dumouriez komutasındaki Kuzey Ordusu'nda görev aldı.
Fakat [[Nisan]] [[1793]]'te, Dumouriez'yle birlikte Fransa ordusundan kaçarak Avusturyalılara sığındı. Ardından [[İsviçre]]'ye geçerek takma adla [[Reichenau]]'daki bir okulda öğretmenlik yaptı. Babasının [[Kasım]] [[1793]]'te Jakoben hükümetince idam edilmesi üzerine Orléans Dükü oldu. İki yıldan fazla [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de yaşadıktan sonra [[Avrupa]]'ya dönmeye karara verdi. [[1800]] başlarında [[İngiltere]]'ye giderek [[Napolyon Bonapart|Napolyon]]'a karşı bir muhalefet hareketi örgütlemeye çalıştıysa da, bunda başarılı olamadı. Ama Orléans hanedanıyla, başında sürgündeki Fransa kralı [[XVIII. Louis]]'nin bulunduğu Bourbon ailesinin en eski kolu arasında bir uzlaşmaya varılmasını sağladı.
Uzun süre [[İngiltere]]'nin [[Twickenham]] kentinde yaşadıktan sonra [[1809]]'da [[Sicilya]]'nın [[Palermo]] kentine giderek Napoli kraliyet ailesinin yanına yerleşti. [[25 Kasım]]'da da eski Napoli kralı [[IV. Ferdinando]]'nun kızı Marie-Amelie'yle evlendi.
Kral [[XVIII. Louis]]'nin [[1814]]'te yeniden tahta çıkmasının ardından [[Fransa]]'ya döndü ve yurtdışında bulunduğu sırada satışa çıkarılmamış olan Orléans mülklerini geri aldı. [[Napolyon Bonapart|Napolyon]]'un [[Mart]] [[1815]]'te yeniden iktidarı ele geçirmesi üzerine [[İngiltere]]'ye kaçtı. [[XVIII. Louis]]'nin ikinci kez tahta çıktığı [[Temmuz]] [[1815]]'ten sonra liberal muhalefetin önemli destekçilerinden biri oldu.
Kral [[X. Charles]]'ın baskıcı yönetimine karşı başlayan [[1830]] [[Temmuz Devrimi]] (27-30 Temmuz) Louis-Philippe'e uzun zamandır beklediği iktidar fırsatını verdi. Charles'ın tahttan çekilmesinden iki gün önce, 31 Temmuz'da meclis tarafından kral vekilliğine getirildi. [[9 Ağustos]]'ta da tahta çıktı. [[Temmuz Devrimi]] büyük burjuvazinin aristokrasi karşısında önemli bir zafer kazanmasını sağladı. Louis-Philippe sağ kanatta yer alan koyu monarşi yanlıları (''Lejitimistler'') ile sosyalistler ve aralarında Bonaparteçıların da yer aldığı öteki cumhuriyetçiler arasında orta bir yol izleyerek gücünü pekiştirmeye çalıştı. Ama birbirini izleyen ayaklanma ve suikast girişimleri karşısında gitgide daha baskıcı önlemlere başvurdu. [[1830]]'ların sonuna gelindiğinde muhaliflerini ya susturmuş yer altına çekilmek zorunda bırakmıştı.
İzlediği dış politikayla [[Fransa]]'nın [[Avrupa]]'daki konumunu güçlendiren Louis-Philippe [[İngiltere]]'yle işbirliği yaparak [[Hollanda]]'yı [[Belçika]]'nın bağımsızlığını tanımaya zorladı. Orta sınıfta oy hakkı tanımayarak bu kesimin desteğini yitirdiği bir ortamda, [[1846]]'daki ekonomik bunalım halk arasında yaygın bir hoşnutsuzluğun doğmasına yol açtı.
İşçilerin ve orta sınıfların başlattığı ayaklanma karşısında 24 Şubat [[1848]]'de tahttan çekilmek zorunda kalan Louis-Philippe, [[İngiltere]]'ye giderek Surrey'e yerleşti ve orada öldü.
== Karısı ve çocukları ==
| 