Aşar: Revizyonlar arasındaki fark

Tanzimat yöneticileri, öşür tahsilinde eşitlik bulunmadığı düşüncesiyle öşür sözcüğünün anlamına uygun 1/10 oranında sabit miktarda vergi toplanmasına karar verdiler. [[1841]] (H. 1256) yılından itibaren [[iltizam]] usulünün kaldırılması ile [[muhassıl]]lar aracılığıyla doğrudan doğruya [[devlet hazinesi]]ne [[nakdi gelir]] olarak tahsil edilmeye çalışıldı. Ancak istenilen fayda sağlanamadığı için [[1843]] (H. 1258) yılında tekrar [[iltizam]] usulüne dönüldü. [[Mültezim]]lerin, bir [[kaza]]nın âşar gelirlerini artırma usulünü [[ihale]] ile üzerlerine aldıktan sonra, kazada tali bölgeler oluşturarak, ikinci derece mültezimlere tahsil ettirme yoluna başvurmaları ve çeşitli usulsüzlükler şikayet konusu olmuştur.

Bu sistemde üreticinin vergi yükü artarken [[devlet]]in vergi kaybı büyümüştür. Zaman ve şartlara göre tahsil yönteminde değişiklikler yapılmasına rağmen başarılı olunamamıştır. Zamanla, uygulamasında ve tahsilinde bir takım haksızlıklar yapılmış; vergi, halk üzerinde bir baskı ve [[zulüm]] aracı haline gelmiştir.{{Kaynak belirt}} [[Türkiye|Cumhuriyet]] döneminde de, [[1925]] yılına kadar bu [[vergi]]nin alınmasına devam edilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti'nin 1923-1929 dönemi [[ekonomi]] politikasına damgasını vuran [[İzmir İktisat Kongresi]]'nin [[oy birliği]] ile alınmış kararlarından biri de 1925'te ''aşar''ın kaldırılmasıdır. Aşar; bütçenin [[gelir]] kaleminde önemli bir yer tutmaktaydı. Fakat İzmir İktisat Kongresi'yle liberal bir ekonomi tasarlandığı ve [[liberalizm]]in temeli özel mülkiyete dayandığından, aşarın varlığı bir çelişki haline gelmiştir. Yani Cumhuriyet idaresi, [[Sultan]]’ın [[mülk]]ünün sahiplik sıfatını halka intikal ettirince, aşarın alınmasının mantığı da sona ermiştir.<ref>Koç, [[1981]]:35</ref>

"''Bu [[yasa tasarısı]]nda izlenen amaç; [[tarım ürünleri]]nin safi [[hasılat]]ının vergiye tabi tutulması ilkesine ve aşarın serbest tarımı kısıtlayan ilkelerinin ortadan kaldırılması ile halkın gereksinmelerini baskı altına almayacak bir şekilde tahsiline yönelik olmasıdır."<ref>[[Mustafa Koç]]'' ([[1981]])'', "Türk Kamu Maliyesinde Kemalist Devrimler”, Maliye Tarihi, [[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürk]] Özel Sayısı, Ekim, 25-40</ref>