Kazakistan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme, değiştirildi: 10 Aralık → 10 Aralık, 1400 → 1400 (9) AWB ile
143. satır:
{{Ana madde|Kazakistan tarihi}}
=== Çağdaş Kazakistan Öncesi Tarih ===
Çağdaş Kazakların kökenleri [[1400]]'lü yıllara kadar gitmektedir. 1400'lü yıllarda çeşitli Türk kavimlerinin bir araya gelmesiyle [[Orta Asya]]'da yeni bir boy doğmuştur. 1400'lü yıllar öncesinde Kazak toprakları pek çok Türk devletinin kurulduğu geniş bozkır alanlarıdır.
 
Kazak bozkırları dâhil Orta Asya'da Milattan Önce 5000-1200 yılları arası; [[Afanesyova]], [[Andronova Kültürü|Andrenova]] ve [[Karasuk]] kültürleri gibi kültürleri yaşamıştır. Bu devirden sonra Kazak bozkırlarında kurulan medeniyetler şöyle sıralanabilir:
170. satır:
[[Dosya:Flag of the Alash Autonomy.svg|150px|thumbnail|sol|Alaş Orda Devleti'nin bayrağı]]
 
Çağdaş Kazakların doğuşu: [[Altın Orda Devleti]]'nin yıkılmasından sonra Deşt-i Kıpçakın batı yöresinde bulunan Türk kavimleri Nogay Han etrafında toplanarak [[Nogay Hanlığı]]'nı kurdular. Cengiz han sülalesinden olan Şeybani Ebü-lheyr han Deşti-i Kıpçakın orta kısmında Aral gölü kuzeyinde Özbek hanlığını kurdu. Deşt-i Kıpçakın güney yöresinde Cengizhan'ın Çağatay sülalesinden gelen hanlar yöneten bağımsız Moğolistan hanlığı kurulmuş idi. Daha sonra Ebü-l heyr hanlığında Canibek ve Kerey sultanlar bölücülük hareketine başladı. 1450-1465 döneminde bu iki han liderliğinde birçok boylar Ebü-l heyr han ile savaşarak, özgürlüğünü korumak için Moğolistana göç ediyor. Moğolistan hanı İsen boğa Canibek ve Kerey sultan ve onun kendini kazak adı ile anacak boylara Şu nehri ve Kozıbası dağları yöresinden uc bölgeyi ülke edinmesine izin veriyor. Daha sonra [[Kazak hanlığı]]'na dönüşen bu hanlık [[1465]]'ten [[1847]]'ye kadar Kırgız Bozkırlarındaki Türk kavimlerinin ortak adı oldu. [[Kazak Hanlığı]], bugünkü Kazakistan toprakları üzerinde üç parçadan oluşuyordu: [[Kazak boyları|Büyük Cüz]], [[Kazak boyları|Orta Cüz]], [[Kazak boyları|Küçük Cüz]]. Söz konusu cüzler [[1771]]'den sonra birbirinden bağımsız hareket etmeye başladılar. [[1770]] sonlarında Kazak cüzleri güçlü [[Rus İmparatorluğu]] ve [[Çin]] arasındaki mücadele arasında kaldı. [[1847]]'de Kazak hanı olan "Kenesarı Han" döneminde Ruslar, Kazak cüzleri üzerideki egemenliğini tam olarak sağladılar. [[1863]]'te tüm [[Orta Asya]]'da bir "Turkestan Genel Valiliği" kuruldu ve bölge bölümlere ayırdı. Bu dönemde Ruslar Kazak bölgesini, "Kazak Kırgızları Hanlığı" olarak adlandırdı. [[1900]]'lerle birlikte pek çok [[Ruslar|Rus]], Kırgız Bozkırlarına yerleşmeye başladı. [[1906]]'da [[Orta Asya]]'yı [[Rusya]]'ya bağlayan demiryolu bitirildi.
Açlık ve siyasi sebeplerle 1912-1917 yılları arasında Rus hükûmetine karşı [[Orta Asya]]'da ayaklanma başladı. 1917'de [[Çarlık Rusya]]'da ihtilâl olması sebebiyle [[Orta Asya]]'da bağımsızlık devri yaşandı. 1917-1920 yılları arasında eski Kazak cüzleri bir araya gelerek bağımsız "[[Alaş Orda Devleti]]"ni kurdular. Hükûmet Başkanı, Alikhan Bokeikhanov, başkenti [[Semey]] olan bu devlet üç yıl yaşayabildi. 1920'den sonra Ruslar egemenliği ele geçirdiler ve bu tarihten sonra [[Sovyetler Birliği]] başladı.
 
203. satır:
1929 yılından 1936 yılına kadar [[Almatı|Alma-Ata]] Kazak Özerk Cumhuriyeti'nin, 1936-1991 yıllarında ise [[Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti]]'nin, 1991 yılından 1997 yılına kadar da Kazakistan'ın başkenti olmuştur.
 
Resmi olarak Astana [[10 Aralık]] 1997'de Kazakistan'ın başkenti ilan edilmiştir. Kentin başkent olarak uluslararası düzeyde duyurusu ise 10 Haziran 1998 yılında gerçekleşmiştir.
 
== Coğrafya ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kazakistan" sayfasından alınmıştır