David Bowie: Revizyonlar arasındaki fark

'''David Robert Jones''' ya da bilinen adıyla '''David Bowie''' (8 Ocak [[1947]]; [[Brixton]], [[Londra]], [[Birleşik Krallık]] - 10 Ocak [[2016]]; [[New York]], [[Amerika Birleşik Devletleri]]), İngiliz şarkıcı, şarkı yazarı, aktör ve prodüktör.

'''Güney Londra'''<nowiki/>'nın '''Brixton''' şehrinde doğan Bowie, çocukluğundan itibaren müzikle ilgilendi. Profesyonel müzik hayatına [[1963]]'te başlamış, ilk [[tekli]]si <nowiki>''Liza Jane''</nowiki> [[1964]]'te yayınlanmıştır. [[1969]] senesinde ise <nowiki>''</nowiki>[[Space Oddity|Space Oddity']]' teklisi ile Birleşik Krallık listelerine 5 numaradan sürpriz bir giriş yapmıştır. [[1970]]<nowiki>'te ''</nowiki>[[The Man Who Sold the World]]<nowiki>''</nowiki> ve [[1971]]<nowiki>'de ''</nowiki>[[Hunky Dory]]<nowiki>''</nowiki> isimleriyle yayınlanan albümleriyle müziğini iyice geliştirmiştir. Bu denemelerinden sonra 1972'de - salt olmayan, farklı türler de kullanarak - [[glam rock]] türünü iyice özümsemiş, gösterişli ve çift cinsiyetli bilinçaltının bir ürünü olan <nowiki>''</nowiki>'''Ziggy Stardust'''<nowiki>'' karakteriyle tekrar popüler manada ortaya çıkmıştır. Bu karakter ''</nowiki>'''Starman'''<nowiki>'' teklisinin ve ''</nowiki>[[The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars]]<nowiki>'' albümünün başarısıyla da birlikte övgüler almış ve Bowie'nin popülaritesini arttırmıştır. 1975'te radikal bir kararla ''</nowiki>'''plastik [[soul]]'''<nowiki>'' olarak adlandırdığı stile yönelmiş, ''</nowiki>[[Young Americans]]<nowiki>'' albümünü yayınlamış ve bu albümle ABD'ye iyice açılmıştır. Albümün ''</nowiki>'''Fame'''<nowiki>''</nowiki> teklisi ile ABD listelerinde 1 numaraya kadar yükselmiştir. Bu tekliyi aynı zamanda [[The Beatles]] üyesi [[John Lennon]] ve bu tarihten itibaren 28 yıl boyunca çalışacağı Carlos Alomar ile bestelemiştir. 1976<nowiki>'da Bowie, ''</nowiki>''The Man Who Fell to Earth''<nowiki>'' adlı kült filmde rol almış ve çoğu eleştirmenden tam not alan ''</nowiki>[[Station to Station]]<nowiki>''</nowiki> albümünü yayınlamıştır. Ertesi sene [[Brian Eno]] ile '''Berlin Üçlemesi''' olarak anılan üç serilik albüm dönemine başlamıştır. Üçlemenin ilk albümü <nowiki>''</nowiki>[[Low]]<nowiki>''</nowiki>u ve ikinci albümü[["Heroes"]]u aynı sene yayınlamıştır. Serinin ikinci albümüne ismini veren <nowiki>''Heroes'' teklisi, Bowie'nin popülerliğini iyice arttırmıştır. Bu üçlemenin son albümü ''</nowiki>[[Lodger]]<nowiki>'' ise 1979'</nowiki>da yayınlanmıştır. Berlin Üçlemesinde avangart ve atonal müziği ilk 15 sanat yılının doruğuna ulaşmıştır. Bu dönemde [[Afrika]], [[Türkiye]], [[Orta Doğu|Ortadoğu]] gibi coğrafyaların ve [[Amerika yerlileri]]nin müziklerinden bolca etkilenmiş, bunları elektronik soundla rock, [[reggae]], soul gibi türlerle harmanlamıştır.

1980<nowiki>'de yayınladığı ''</nowiki>[[Scary Monsters (And Super Creeps)]]<nowiki>'' albümünün ilk teklisi ''</nowiki>'''Ashes to Ashes'''<nowiki>''</nowiki> Birleşik Krallık listelerinde 1 numaraya yükselmiştir. Ertesi sene [[Queen]] ile [[düet]] yaptığı <nowiki>''</nowiki>'''Under Pressure'''<nowiki>''</nowiki> ile Birleşik Krallık, Kanada ve Hollanda listelerinde 1 numara olup bu seviyesini uzun süre muhafaza etmiştir. [[1983]]<nowiki>'te yayınladığı ''</nowiki>[[Let's Dance]]<nowiki>''</nowiki> albümüyle ticari zirvesine ulaşmıştır. Bu albümle birlikte ve [[1980'li yıllar]] boyunca müziğini ticari estetikle yoğurmuştur. [[1988]]<nowiki>'de solo kariyeri dışında ''</nowiki>'''Tin Machine'''<nowiki>''</nowiki> isimli [[hard rock]] grubunu kurmuş ve grup [[1992]]'de dağılıncaya kadar burada da müzik yapmıştır. Bowie bu gruptan sonraki solo kariyerinde idealist sanat anlayışına geri dönmüş, [[1990'lı yıllar|1990'lı]] ve [[2000'ler]] seneler boyunca [[asit caz]], [[elektronika]], [[drum and bass]], jungle, [[tekno]] gibi elektronik müzik stillerini [[soul]], [[art rock]], [[endüstriyel rock]] ve [[avangart rock]] gibi tür ve stillerle yoğurmuştur. Bu dönem, Berlin Üçlemesindeki sound ve vizyonunun olgunluğa ulaştığı dönemdir.

[[2004]]'ten sonra rahatsızlıkları sebebiyle konser turnelerinden vazgeçen Bowie, son canlı performansını [[2006]]'da gerçekleştirmiştir. Müziğe verdiği uzun arayı 2013<nowiki>'te yayınladığı ''</nowiki>'''The Next Day'''<nowiki>'' albümüyle sonlandırmıştır. Canlı çalmak yerine stüdyo müzisyenliğine devam eden Bowie, 2016'da da ''</nowiki>'''Blackstar'''<nowiki>''</nowiki> isimli albümünü yayınlamıştır. The Next Day albümünde eski idealist sanatsal sound ve fikirlerini koruyan ve geliştiren Bowie, bu albümle bundan da büyük ölçüde uzaklaşmış, neredeyse tamamen farklı bir sound ortaya çıkarmış ve hafiften avangart caza da kapıyı aralamıştır. Ancak albüm yayınlandıktan iki gün sonra hayatını kaybetmiştir. Berlin Üçlemesiyle filizlendirdiği, [[1993]] - [[2003]] arası olgunlaştırdığı sound ve vizyonunu 2013 - [[2016]] arası ölümünden sadece birkaç sene önce doruğa çıkartmıştır.

'''David Robert Jones''' 8 Ocak [[1947]]'de, '''Güney Londra'''<nowiki/>'nın '''Brixton''' şehrinde doğmuştur. Annesi '''Margaret Mary Jones''' (d. <nowiki>[[1913]]</nowiki> - ö. <nowiki>[[2001]]</nowiki>)<ref name=":0">http://www.bowiewonderworld.com/faq.htm#p06</ref><ref name=":1">http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/1256864.stm</ref> <nowiki>[[Güney Doğu İngiltere]]</nowiki>'de [[Kent, İngiltere|Kent]] kentinde doğmuştur, [[İrlanda]] asılldır<ref>Gillman (1987) p.17 "[Peggy] was born in the hospital at Shorncliffe Camp [near Folkestone, Kent] on October 2nd, 1913." p.15 "[Her father] Jimmy Burns's parents were poor Irish immigrants who had settled in Manchester" p.16 "[Jimmy] had known [her mother] in Manchester. Her name was Margaret Heaton"</ref> ve garson olarak çalışmıştır.<ref>Gillman (1987) p.44 "At the end of the war, Peggy Burns was working as a waitress at the Ritz cinema in Tunbridge Wells"</ref> Babası '''Haywood <nowiki>''</nowiki>John" Stenton Jones''' (d. [[1912]] - ö. [[1969]])<ref name=":0" /><ref name=":1" /> [[Yorkshire]]'lıdır<ref>Gillman (1987) p. 44 "John Jones was born in the grimy Yorkshire town of Doncaster in 1912."</ref> ve savunmasız çocuklara/gençlere yardım eden kurumda çalışmıştır. Ailesiyle '''Güney Londra'''<nowiki/>'nın '''Brixton''' ve '''Stockwell''' sınırında bulunan '''40 Stansfield Road'''<nowiki/>'ta oturmuştur. David Robert Jones 6 yaşına kadar [[Stockwell Primary School|'Stockwell Infants School]]'a devam etmiş ve burada yetenekli, kararlı ve kavgacı görülmüştür.<ref>Sandford (1997): pp. 9–16</ref>

[[1953]]'te David, ailesiyle birlikte '''Bromley Banliyösü'''<nowiki/>'ne taşınmıştır ve burada '''Burnt Ash Junior School'''<nowiki>'a gitmiştir. Sesi okul korosu tarafından ''yeterli''</nowiki> kabul edilmiş ve okulda sesinden ziyade [[blokflüt]] çalımı konusunda yetenekli bulunmuştur.<ref name=":2">Sandford (1997): pp. 18–19</ref> Dokuz yaşında okulda müzik ve dans sınıflarında yaptığı danslar öğretmenleri tarafından <nowiki>''</nowiki>''canlı ve sanatsal''<nowiki>''</nowiki> olarak değerlendirilmiştir.<ref name=":2" /> Aynı yıl müziğe olan ilgisinden dolayı ailesi tarafından müziğe iyice teşvik edilmiş ve babası ona '''the Teenagers''', '''the Platters''', '''Fats Domino''', [[Elvis Presley|'''Elvis Presley''']] ve [[Little Richard|'''Little Richard''']] [[Plak|kırkbeşlik]]leri almıştır.<ref>Buckley (2000): p. 21.</ref><ref name=":3">Sandford (1997): pp. 19–20</ref> Little Richard<nowiki>'ın ''</nowiki>''Tutti Frutti''<nowiki>'' şarkısından yoğunca etkilenen David, ilerde bunun için ''Tanrıyı duydum.''</nowiki> demiştir.<ref>Doggett, Peter (January 2007). "Teenage Wildlife". ''Mojo Classic'' (60 Years of Bowie): 8–9.</ref>

David, bu okulda mizanpaj ve dizgi de dahil olmak üzere sanat - müzik ve tasarım - eğitimi de almıştır. Sonra üvey kardeşi Terry Burns sayesinde o dönemin '''modern caz'''ıyla tanışmış, [[John Coltrane]], '''Charles Mingus''' gibi müzisyenlere duyduğu ilgi sonucunda [[1961]]'de annesini plastik [[saksofon]] almaya ikna etmiş; yaşadığı şehirdeki bir müzisyenden ders almaya başlamıştır.<ref>Sandford (1997): p. 25</ref> [[1962]] yılında arkadaşı George Underwood ile bir kız yüzünden girdiği kavgada sol gözüne bir yumruk yemiş ve bu gözünden ciddi yaralanmış, 4 ay hastanede tedavi görmüş, doktorlar hasarın tam olarak tedavi edilemeyeceğini belirtmiş, geçirdiği bir dizi operasyon sonucu üst göz kapağı ve [[iris]]i diğerinden farklı bir görünüme sahip olmuştur.<ref> [http://nymag.com/scienceofus/2016/01/story-behind-david-bowies-unusual-eyes.html "The Story Behind David Bowie’s Unusual Eyes"]. NY Magazine. Retrieved 21 January 2016</ref> Kavgalarına rağmen George Underwood ile iyi bir arkadaş olmuşlar ve Underwood, David<nowiki>'in ilk teklisi ''Liza Jane''</nowiki>de [[ritim gitar]] ve [[armonika]] çalmış, vokaller yapmıştır.<ref>Buckley (2005): p.19</ref>