Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ahmet Turhan (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Ahmet Turhan (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[Dosya: Democratic Republic of Georgia (en).svg|thumb|right|300px|[[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]], 1921 yılı. [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]]'nin [[Milletler Cemiyeti]] tarafından kabul edilmiş olan sınırları. [[Kızıl Ordu]]'nun işgalininmüdahalesinin ve Türk birliklerinin saldırılarınınsaldırıları sonucunda Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti’nin güneybatı parçası ([[Artvin (il)|Artvin]], [[Oltu]], [[Ardahan (il)|Ardahan]]) Türkiye’nin eline geçti (haritada sarıya boyanmış bölge). Ülkenin kalan kısmını ise [[Sovyetler Birliği]] ilhak etti. Daha sonra Moskova’nın kararıyla haritada pembe renge boyanmış bölge [[Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti]]’ne, yeşil renge boyanmış yerler [[Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti]]’ne bırakıldı. Turuncu renge boyanmış Soçi vilayeti ile Kafkas Dağlarının kuzey etekleri ise 1918-1919 arasında [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]]’nin topraklarıydı, ama [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti]] tarafından daha önce ilhak edilmişti.]]
 
'''Kızıl Ordu'nun Gürcistan'a müdahalesi''', '''Sovyet–Gürcü Savaşı'''<ref name="Hrono">{{Rus}} {{Web kaynağı | başlık = Советско-грузинская война 1921 г. (Soviet-Georgian war of 1921) | iş = Хронос ("Hronos") | url = http://www.hrono.ru/sobyt/1921gruz.html | erişimtarihi =2 Kasım 2006| arşivurl = http://web.archive.org/web/20140412233440/http://www.hrono.ru:80/sobyt/1921gruz.html | arşivtarihi = 12 Nisan 2014}}</ref> ya da '''Sovyetlerin Gürcistan'ı işgali'''<ref name="Debo">Debo, R. (1992). ''Survival and Consolidation: The Foreign Policy of Soviet Russia, 1918-1921'', pp. 182, 361-364. McGill-Queen's Press. ISBN 0-7735-0828-7</ref> olarak da bilinir (15 Şubat – 17 Mart 1921), [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti]]'ne bağlı [[Kızıl Ordu]]'nun [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]]'nin [[Menşevik]] hükümetini çökertip yerine [[Bolşevik]] rejimini kurmak amacıyla giriştiği askeri harekâttır. İşgalMüdahale, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin varlığının sona ermesi ve [[Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti]]'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır.
 
== İşgaldenMüdahaleden önce ==
[[Birinci Dünya Savaşı]]'nın ardından [[Güney Kafkasya]]'da üç ulus, [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti|Gürcüler]], [[Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti|Azeriler]] ve [[Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti|Ermeniler]] 1918'de bağımsızlıklarını ilan etti. Ne var ki [[Vladimir Lenin|Lenin]]'in Sovyetleştirme planının ilk hedefi Kafkasya idi. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin işgalinin ardından [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]] de hedef haline geldi. Yaklaşık 25.000 kişilik Gürcü ordusuna karşı [[Kızıl Ordu]] 50.000 kişilik bir güçle saldırıya geçti. Gürcistan'ın, sonradan Ermenistan'a bırakılan [[Lore]] bölgesinde [[Kızıl Ordu]]'nun ayaklandırdığı Ermenilerin korunması, bu saldırı için bir gerekçe olarak kullanıldı.
 
== İşgalMüdahale ==
İşgaliMüdahaleyi yöneten [[Anatoli Gekker]] 11. Rus Ordusu'yla ilk önce [[Tiflis Operasyonu]] düzenleyerek [[Hrami Nehri]]'ni geçti ve kısa sürede Gürcü kuvvetlerini yenilgiye uğrattı. Sonra [[Kutaisi Operasyonu]]'nu düzenledi. [[İtilaf Devletleri]]'ni yardımını engellemek için Ruslar [[Karadeniz]]'deki tüm Gürcü limanlarını da ele geçirdi. Ayrıca Ruslar Rus ordusuna katılmak karşılığında Abhazlara bir Abhaz Oblastı kurulacağına dair bir teklif sunmuşlardı. Abhazlar bu teklifi kabul edip Gürcülere karşı savaştılar.
 
== İşgaldeMüdahalede Türkler ==
Bu sıralarda [[Türkler]] [[Kurtuluş Savaşı]]'yla bağımsızlık mücadelesi veriyorlardı. [[Moskova Antlaşması]] ile Türk-Sovyet ilişkisi olumlu yolda ilerlemiş; Ruslar [[Ankara Hükümeti]]'ni tanımış, Moskova'ya elçi göndermelerini istemiş, silah ve cephane yardımı yapmaya başlamıştı.
 
36. satır:
 
==Ayrıca bakınız==
* [[Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'ıa işgalimüdahalesi]]
* [[Kızıl Ordu'nun Ermenistan'ıa işgalimüdahalesi]]
 
== Kaynakça ==