Orta Doğu Teknik Üniversitesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Kuruluş: düzeltme AWB ile
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot destekli anlam ayrımı: MHP - Bağlantı(lar) değiştirilerek Milliyetçi Hareket Partisi haline getirildi
570. satır:
5 Nisan 1976'da rektörlüğe görev süresi dolan Tarık Somer'in yerine İnşaat Mühendisliği öğretim üyesi Prof. Dr. Ilgaz Alyanak atanmıştır.<ref name="ODTÜ 50.Yıl, 1976">{{Web kaynağı| url = http://www.metu.edu.tr/50yil/1976.php | başlık = ODTÜ Resmî Sitesi, 50. Yıl sayfası, 1976 bölümü |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130207120352/http://www.metu.edu.tr/50yil/1976.php |arşivtarihi=7 Şubat 2013}}</ref> Alyanak, göreve gelişinin ardından önceki dönemde gerçekleşen olumsuz olayların tekrar etmemesi için ilk iş olarak öğrenci temsilcileriyle görüşmüş ve akademik kadroyla iyi ilişkilerde bulunmuştur.<ref name="mezund4">{{Web kaynağı | url = http://www.odtumd.org.tr/bellek/dizi/14_subat.pps | başlık = Bir Üniversite Direniyor: 14 Şubat 1977 | erişimtarihi = 22 Eylül 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150514051258/http://www.odtumd.org.tr:80/bellek/dizi/14_subat.pps | arşivtarihi = 14 Mayıs 2015}}</ref> 10 Ağustos 1976'da iktidarda bulunan [[41. Türkiye Hükûmeti|II. Milliyetçi Cephe hükûmeti]], Aydınlar Ocağı Ankara Şubesi Başkanı Ahmet Sonel'in başkanlığında yeni bir Mütevelli Heyeti kurmuştur.<ref name="ODTÜ 50.Yıl, 1976"/> Heyet ile sürtüşmeler yaşadığını ve uyum içinde çalışamadığını söyleyen rektör Alyanak, 22 Aralık'ta heyete bir muhtıra vererek Mütevelli Heyeti Başkanı'nın görevden alınmasını istemiş; aksi takdirde kendi görevinden ayrılacağını bildirmiştir.<ref name="milliyet arşiv64">{{haber kaynağı|başlık=ODTÜ rektörü Ilgaz Alyanak görevinden alındı |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=24 Aralık 1976 |sayfa=1}}</ref> Bunun üzerine Mütevelli Heyeti, Alyanak'ın rektörlük görevine son vermiş ve [[Metalurji Mühendisliği]] Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr. Mustafa Doruk'u rektör vekilliğine getirmiştir.<ref name="ODTÜ 50.Yıl, 1976"/> Bu karara öğrencilerden, eğitimcilerden, siyasilerden ve çeşitli birçok çevreden tepkiler gelmiştir.<ref name="milliyet arşiv65">{{haber kaynağı|başlık=AYÖD protesto etti |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=27 Aralık 1976 |sayfa=7}}</ref><ref name="milliyet arşiv66">{{haber kaynağı|başlık=Ecevit: "ODTÜ'de olay çıkarsa Demirel ve Erdem sorumludur" |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=29 Aralık 1976 |sayfa=1}}</ref><ref name="milliyet arşiv67">{{haber kaynağı|başlık=ODTÜ rektörü Alyanak'ın görevden alınması kınandı |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=5 Ocak 1977 |sayfa=7}}</ref>
[[Dosya:ODTÜ A1e giden yol.jpg|thumb|sol|200px|A1 girişine giden yol.]]
13 Şubat 1977'de Mütevelli Heyeti, Prof. Dr. Hasan Tan'ı rektör olarak atamıştır.<ref name="milliyet arşiv68">{{haber kaynağı|başlık=ODTÜ rektörlüğüne Prof. Hasan Tan atandı |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=14 Şubat 1977 |sayfa=1}}</ref> Bu karar oldukça büyük tepkilere sebep olmuş ve öğrenciler, [[Milliyetçi Hareket Partisi|MHP]]'lilerin yakından tanıdığını, Aydınlar Ocağı üyesi olduğunu öne sürdükleri rektör aleyhinde gösteri yapmaya başlamıştır.<ref name="milliyet arşiv69">{{haber kaynağı|başlık=ODTÜ'de 5 bin öğrenci rektör aleyhinde gösteri yaptı |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=15 Şubat 1977 |sayfa=1}}</ref> Tan, rektörlük binasına girerken bina taşlanmış, olaya dahil olan jandarma ile öğrenciler çatışmış, bir kısım öğrenciler yaralanmıştır.<ref name="mezund5">{{Web kaynağı | url = http://www.odtumd.org.tr/bulten/117/anilar.htm | başlık = ODTÜ'yü Sarsacak 9 Aylık Kâbus: Şubat - Aralık 1977 | erişimtarihi = 22 Eylül 2015 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150923031740/http://www.odtumd.org.tr/bulten/117/anilar.htm | arşivtarihi = 23 Eylül 2015}}</ref> Ertesi gün dört rektör yardımcısı istifa etmiş, öğrenciler düzenledikleri forumda Hasan Tan'ı rektör tanımadıklarını belirtmiştir.<ref name="milliyet arşiv70">{{haber kaynağı|başlık=ODTÜ'deki forumda yeni rektör istenmedi |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=16 Şubat 1977 |sayfa=1}}</ref> Öğretim üyeleri art arda istifalarını verirken Kimya, Maden, Elektrik Mühendisliği ve Fizik Bölüm Kurulları Hasan Tan görevden ayrılıncaya kadar öğretime ara verme kararı almıştır.<ref name="mezund4"/> Ord. Prof. Dr. [[Cahit Arf]] başkanlığında toplanan Akademik Konsey üyeleri de bildiri yayınlayarak "Tan'ın rektörlüğü görevini derhal bırakmasını zorunlu görmekteyiz" demiştir.<ref name="milliyet arşiv71">{{haber kaynağı|başlık=ODTÜ Konseyi: Rektör Tan derhal görevi bırakmalı |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=19 Şubat 1977 |sayfa=1}}</ref> 23 Şubat'ta Hasan Tan üniversiteyi 15 günlüğüne kapattığını açıklamıştır. Kararın üzerine sabah saatlerinde üniversiteyi işgal eden jandarma birlikleri, öğrenci girişini yasaklamış ve öğlene kadar yurtların boşaltılması çağrısını yapmıştır.<ref name="milliyet arşiv72">{{haber kaynağı|başlık=Rektör Tan, ODTÜ'yü 15 gün kapattı |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=24 Şubat 1977 |sayfa=6}}</ref> Çağrıya sloganlarla karşılık veren öğrenciler, yurtları terketmeyeceklerini bildirmiştir. Araya giren [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]]'li bir [[parlamenter]] grubu ile bazı öğretim üyelerinin girişimleri neticesinde öğrenciler hiç kimsenin göz altına alınmaması şartıyla yurtlardan ayrılmayı kabul etmiştir.<ref name="milliyet arşiv72"/> 25 otobüsten oluşan bir konvoyla şehre geçen öğrenciler [[Atatürk Bulvarı, Ankara|Atatürk Bulvarı]]'nda yol boyunca Hasan Tan'ı ve Mütevelli Heyeti'ni istifaya çağıran sloganlar atmıştır.<ref name="mezund5"/> Ertesi gün 636 öğretim üyesi Tan'ın rektörlüğünü kınamış, okuldaki tüm dekan ve bölüm başkanları görevlerinden istifa etmiştir.<ref name="milliyet arşiv73">{{haber kaynağı|başlık=638 öğretim üyesi, atamayı kınadı |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=25 Şubat 1977 |sayfa=6}}</ref> Öğrenciler ve veliler ODTÜ'nün yeniden açılması için Danıştay'a başvurmuştur. Danıştay, 2 Mart'ta kapatma kararını iptal etmiş, üniversite ve yurtlar yeniden açılmıştır.<ref name="milliyet arşiv74">{{haber kaynağı|başlık=Danıştay, ODTÜ'nün kapatılma işlemini durdurdu |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=25 Şubat 1977 |sayfa=6}}</ref> Üniversitenin açılmasına rağmen rektör Tan, akademik takvime göre 3 Mart'ta son bulan güz döneminin uzatılması ve dönem sonu sınavlarının ertelenmesini, gereken sürede Akademik Konsey'e başvurulmadığını ileri sürerek onaylamamıştır. Bunun üzerine Akademik Konsey, öğrenciler ve öğretim üyeleri çeşitli bildiriler yayınlayarak sınavların yapılmasının mümkün olmadığını ve kimsenin sınavlara iştirak etmeyeceğini duyurmuştur.<ref name="mezund5"/> 28 Mart'ta Hasan Tan, "sömestr tatilinin başlaması ve tamirat yapılacağı" gerekçesiyle yurtları boşalttırmıştır.<ref name="milliyet arşiv75">{{haber kaynağı|başlık=ODTÜ'de öğretim üyeleri yürüyüş, işçiler yemek boykotu yaptı |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=30 Mart 1977 |sayfa=6}}</ref> Sonrasında Tan'ın yeni yarıyıl için hazırladığı akademik takvim, Akademik Konsey'den onay almadığından 21 Nisan'da Danıştay tarafından iptal edilmiş ve bu karar üzerine Tan, 26 Nisan'da üniversiteyi kapatmıştır.<ref name="mezund5"/>
 
Tan, öğrenci taşkınlıklarını önlemek ve üniversite asayişini sağlamak için ODTÜ'ye yaklaşık dört yüz "işçi" almıştır.<ref name="ODTÜ 50.Yıl, 1977">{{Web kaynağı| url = http://www.metu.edu.tr/50yil/1977.php | başlık = ODTÜ Resmî Sitesi, 50. Yıl sayfası, 1977 bölümü |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130207192254/http://www.metu.edu.tr/50yil/1977.php |arşivtarihi=7 Şubat 2013}}</ref> Üniversitenin öğrencilere kapatılmasının ardından idarî ve akademik personele saldırılar başlamış, saldırılardan bazılarının okula işçi adıyla giren kişiler tarafından yapıldığı kanıtlanmıştır.<ref name="milliyet arşiv76"/> Kimya Bölümü öğretim üyesi Sevim Mete, dövülmüş;<ref name="milliyet arşiv76">{{haber kaynağı|başlık=İstanbul ve İzmir'de biri kız iki öğrenci öldürüldü |söz=ODTÜ'de Hasan Tan tarafından işçi olarak alındığı öne sürülen ve komando oldukları bildirilen bir grup, dün öğretim üyesi Prof.Sevim Mete'yi dövmüş, Sosyal-İş Sendikası üyesi işçilerle de çatışmışlartır |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=29 Nisan 1977 |sayfa=14}}</ref> kafeterya işçisi Feramuz Demir, silahla yaralanmış ve tedaviye alındığı hastanede ölmüş;<ref name="milliyet arşiv77">{{haber kaynağı|başlık=Cenazede polis arama yaptı |söz=ODTÜ'de 4 gün önce bir saldırı sonucu yaralanan işçi Feramuz Demir tedavi altında tutulduğu hastanede ölmüştür |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=5 Mayıs 1977 |sayfa=14}}</ref> İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Uğur Ersoy, taşlanmış; Siyaset ve Kamu Yönetimi Bölümü öğretim üyesi Korel Göymen'in evine patlayıcı madde atılarak binanın bütün camları kırılmıştır.<ref name="milliyet arşiv78">{{haber kaynağı|başlık=Niğde'de çatışmada bir öğrenci öldürüldü |söz=Ankara'da bir profesörün evine patlayıcı madde atıldı, bir profesör de taşlandı |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=6 Mayıs 1977 |sayfa=14}}</ref> Akademik Konsey ve öğretim üyeleri yaptıkları bildirilerle Hasan Tan'ın istifasını ve "ODTÜ'te işçi adı ile alınmış görünen, öğretim üyesi ve öğrencilere karşı tehdit unsuru" olarak görülen kişilerin okuldan uzaklaştırılmasını istemiştir.<ref name="milliyet arşiv79">{{haber kaynağı|başlık=ODTÜ öğretim üyeleri Tan'ın istifasını istedi |yer=Ankara |gazete=Milliyet |tarih=4 Mayıs 1977 |sayfa=14}}</ref>