Islahat Fermanı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Aybeg (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
düzeltme AWB ile
47. satır:
== [[II. Meşrutiyet]] ==
 
[[II. Abdülhamit]]'in [[monarşi]] rejimine karşı yürütülen harekette yer alan [[Kolağası]] Ahmet Niyazi Bey [[3 Temmuz]] [[1908]]'de dağda bulunan 200-400 askeri ile [[anayasa]]nın yeniden yürürlüğe girmesini sağlamıştır. Ahmet Niyazi Bey, Enver Bey yönetimindeki [[İttihat ve Terakki Fırkası]], Ermeni Devrimci Federasyonu ile [[Arnavutlar|Arnavut]], [[Yunanlar|Yunan]], ve [[Bulgarlar|Bulgar]] toplulukları tarafından desteklenmiştir. Niyazi Bey tarafından başlatılan [[Jön Türkler]] Ayaklanması [[MakedonyaKuzey CumhuriyetiMakedonya|Makedonya]] ve özellikle [[Kosova]] vilayetlerinde, [[Korzo]] ve [[Selanik]]'te gerçekleşmiştir. Buna karşılık olarak padişah 18. bölük ile Niyazi Bey'e karşı koyması için Şemsi Paşa'yı göndermiştir. Şemsi Paşa, [[Jön Türkler|Jön Türk]] Atıf Bey tarafından vurularak öldürülmüştür. Bunun üzerine Padişah bu ayaklanmaya karşı koyabilmek için [[Sadrazam]] [[Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa]]'yı görevinden almış ve [[1876]] yılındaki anayasa çalışmalarında hazırlamış olduğu [[Fransız Devrimi|''Fransız Anayasası'']] çevirisinden yararlanılmış olan [[Mehmed Said Paşa]]'yı [[sadrazam]] ilan etmiştir. [[Mehmed Said Paşa]] [[kabine]]sinde [[monarşi]] yanlıları da yer almıştır.
 
[[23 Temmuz]] [[1908]]'de [[İttihat ve Terakki Cemiyeti]] [[MakedonyaKuzey CumhuriyetiMakedonya|Makedonya]]'nın birçok kentinde gerçekleşen ve katılımın çok yüksek olduğu eylemlerde bağımsızlık ilan etmişlerdir. Aynı zamanda [[İstanbul]]'da anayasanın 24 saat içinde tekrar yürürlüğe girmezse 2. ve 3. Ordu'nun başkente yürüyecekleri haberleri İstanbul'da yayılmıştır. Bu haberler üzerine padişah kabinenin tavsiyesi üzerine aynı gün anayasanın yeniden yürürlüğe girdiğinin bildirildiği ve [[24 Temmuz]]'da gazetelerde yer alan bir [[ferman|fermân]] yayınlamıştır. Bu [[ferman|fermân]]dan bir hafta sonra ajanlığın ve [[sansür]]ün sona erdiği saray tarafından duyurularak [[1 Ağustos]] [[1908]] tarihinde anayasanın yeniden geçerliliği Tanzimat Ferman tarafından teyit edilmiştir. Böylece devrimciler başta olmak üzere, cezalarının üçte ikisini çekmiş olan politik suçlular affedilmiştir. Protestolar nedeniyle de genel af çıkarılmış, bu da [[Bâb-ı Âli]]'ye yürüyüşe geçen yaklaşık 2000 kişilik bir isyana neden olmuştur. Bundan yaklaşık iki hafta sonra da [[Mehmed Said Paşa]] genel affa eleştirel ve karşı düşüncelerini açıklamasından dolayı, özellikle de [[İttihat ve Terakki Cemiyeti]] ile düşünce ayrılığı sebebiyle [[5 Ağustos]] [[1908]]'de sadrazamlıktan düşürülmüş, yerine İngiliz hayranı ve liberal olarak tanınan [[Yusuf Kamil Paşa]] getirilmiştir.{{Kaynak belirt}}
 
[[Senato]] ve yeni seçilen [[Meclis-i Mebusan]] [[17 Aralık]] [[1908]]'de toplanmış, meclis başkanı sürgünden geri gelen Ahmed Rıza olmuştur. Mecliste toplam 147 Türk, 60 Arap, 27 Arnavut, 26 Rum, 14 Ermeni, 4 Yahudi ve 10 Slav temsilci yer almıştır. Talat Bey gibi [[İttihat ve Terakki Cemiyeti]] üyeleri de milletvekili olarak sayılmıştır. Buna karşılık yürütücü isimler Enver ve Cemal Bey vekil olmamış; fakat politika üzerinde büyük etkileri olmuştur. [[Sadrazam]] [[Yusuf Kamil Paşa]] [[10 Şubat]]'ta [[İttihat ve Terakki Cemiyeti]] komitesine sormadan yeni bir donanma ve savaş bakanı atmasından sonra [[14 Şubat]] [[1909]]'da güvensizlik oyu ile düşürülür ve yerine [[Hüseyin Hilmi Paşa]] getirilir. Ayrıca Islahat Fermanı nedeniyle 'gavur ve kafir' kelimesinin de içinde olduğu birçok kelime yasaklanmıştır.