Doğu İran dilleri: Revizyonlar arasındaki fark

'''Doğu İran dilleri,''' [[İran dilleri|Orta İran dilleri]] döneminde (M.Ö. 4. yüzyıldan itibaren) ortaya çıkmış bir [[İran dilleri|İran dili]] alt grubudur. [[Avestaca]] genellikle bir erken Doğu İran dili olarak sınıflandırılır. En büyük modern Doğu İran dili, [[Hindukuş Dağları|Hindukuş]] dağları ile [[İndus Nehri]] arasındaki bölgede yaşayan [[Peştunlar|50-60 milyon konuşura]] sahip [[Peştuca|Peştucadır]]dır.

Yaşayan Doğu İran dillerinin çoğu Afganistan'da, Pakistan'da, Doğu [[Tacikistan|Tacikistan'ın]] [[Dağlık Badahşan|Dağlık Badaşhan Özerk Bölgesi]]'nde ve [[Çin|Çin'in]] [[Sincan Uygur Özerk Bölgesi|Sincan]] [[Çin'deki özerk bölgeler|bölgesinin]] en batısında konuşulur. Kuzeybatı Tacikistan'da konuşulan Soğdca kökenli [[Yagnobi dili]] ve [[Kafkasya|Kafkasya'da]] konuşulan İskit-Sarmatça kökenli [[Osetçe|Osetçe dili]] bul bölgelerin dışında konuşulan Doğu İran dilleridir. Bu diller, MÖ 1. binyılda [[Orta Asya|Orta Doğu]], [[Doğu Avrupa]], Kafkasya ve [[Güneybatı Asya|Batı Asya’]]<nowiki/>ya yayılmış ve [[İskitya]] olarak bilinen, geniş bir etno-dilbilimsel sürekliliğin kalıntılarıdır.<ref name="UNESCO2">J.Harmatta: "Scythians" in UNESCO Collection of History of Humanity&nbsp;– Volume III: From the Seventh Century BC to the Seventh Century AD.</ref>

Doğu İran dilleri tek bir lehçe sürekliliği olarak tanınır. Doğu İran dillerinin yanı sıra "Kuzeydoğu" gibi geleneksel dallar genetik gruplardan ziyade [[Dil birliği|dil alanları olarak]] kabul edilir.<ref name="Iranica2">Nicholas Sims-Williams, [http://www.iranicaonline.org/articles/eastern-iranian-languages Eastern Iranian languages], in Encyclopaedia Iranica, Online Edition, 2008</ref><ref name="AW092">Antje Wendtland (2009), ''The position of the Pamir languages within East Iranian'', [http://uu.diva-portal.org/smash/record.jsf?pid=diva2:305500 Orientalia Suecana LVIII]</ref>

Diller aşağıdaki gibidir: <ref>Gernot Windfuhr, 2009, "Dialectology and Topics", ''The Iranian Languages'', Routledge</ref>

; Eski İran dilleri

* [[İskit dilleri|İskit]] ve Eski Saka dilleri †

[[Avestaca]] † (yaklaşık MÖ 10.-7. yüzyıl), genellikle Doğu olarak sınıflandırılır, ancak bu sınıflandırmada bir şubeye atanmaz.

; Orta İran dilleri

* [[İskit dilleri|İskit-Sarmatça]] †, y. 8. yüzyıl

; Yeni İran dilleri

** [[Osetçe]] (ağızlar: Demir, Digor, Jassic †)

* [[Sakaca|Saka dili]]

* ''Compendium Linguarum Iranicarum'', ed. Schmitt (1989), s. 100.