Samsun: Revizyonlar arasındaki fark

| p17=[[Yakakent]]

| önder_türü = {{Kısaltma|Başkan|Büyükşehir belediyesi başkanı}}

| önder_parti = [[Adalet ve Kalkınma Partisi|AK Parti]]

| önder_türü1 = Vali

Osmanlı İmparatorluğu, 1876 yılında kurulan [[Meclis-i Mebûsan]] ile [[meşrutiyet]] sistemine geçmiş ve vilayetler bu mecliste temsil edilmeye başlanmıştır.{{kdş|Duman|2015|s=13}} O dönemde [[Trabzon Vilayeti|Trabzon vilayeti]]ne bağlı Canik adında bir sancak olan Samsun'da vilayeti temsilen meclise gönderilecek üç kişi için aday belirlense de vilayet kapsamında yapılan seçimlerde Samsun'u temsilen gönderilen adaylar yeter oy alamadığından mecliste yer alamamışlardır.{{kdş|Duman|2015|s=17}} 1878'de [[II. Abdülhamid]] tarafından lağvedilen meclis 1908 yılında [[İkinci Meşrutiyet]]'in ilânı sonrası tekrar açılmış, yenilenen seçim kanunuyla yalnızca vilayetlerin değil sancakların da mecliste temsil edilmesinin yolu açılmıştır.{{kdş|Duman|2015|s=21}} [[İttihat ve Terakki]]nin sancaktaki en önemli siyasi yapı olarak öne çıktığı ve kendilerine rakip herhangi bir oluşumun bulunmadığı{{kdş|Duman|2015|s=27}} 1908 yılı seçimleri sonucunda Nail Bey, Abdullah Efendi, Mehmet Ali Bey ve Hacı Ahmet Hamdi Efendi seçilerek Canik'i Meclis-i Mebûsan'da temsil eden ilk kişiler olmuşlardır.{{kdş|Duman|2015|s=29}} Nail Bey ve Mehmet Ali Bey İttihat ve Terakki grubuna bağlı olarak mecliste yer almış olup Abdullah Efendi ve Hacı Ahmet Hamdi Efendi bağımsız statüde kalmışlardır.{{kdş|Duman|2015|s=30}} İttihat ve Terakkinin sancaktaki sistemli propaganda ve yerel yöneticileri baskı altında tutarak kurduğu hâkimiyeti 1912 ve 1914 seçimlerinde de sürmüş, dört kişiyle mecliste temsil edilen Canik'in mebusları bu dönemlerde İttihat ve Terakki mensubu kişiler olmuştur.{{kdş|Duman|2015|s=36}} [[I. Dünya Savaşı]] sonrasında İttihat ve Terakkinin lağvını takip eden süreçte gerçekleştirilen ve aynı zamanda son Meclis-i Mebûsan seçimi olan 1919 seçimlerinde seçilen [[Cavid Paşa]], [[Emin Gevelioğlu|Emin Bey]] ve Hacı Ahmet Hamdi Efendi halk tarafından imza toplanarak aday gösterilen isimlerden olup seçilen bir diğer kişi Mehmed Ali Bey ise kendi inisiyatifiyle aday olmuştur.{{kdş|Duman|2015|s=41}} Bir yıl sonra [[İstanbul'un İşgali]] ile meclis dağıtılmış, bunun üzerine [[Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti]]nin çağrısıyla Ankara'da olağanüstü yetkilere sahip yeni bir meclisin toplanması kararlaştırılmıştır.<ref name=tidsmvmf>{{kitap kaynağı|soyadı1=Müjdeci|ad1=Mustafa|editör1-soyadı=Yılmaz|editör1-ad=Cevdet|başlık=Geçmişten Geleceğe Samsun|tarih=2006|yayıncı=Samsun Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları|yer=Samsun|cilt=1|isbn=9759229617|sayfalar=689-700|bölüm=TBMM I. Dönem Samsun (Canik) Mebusları ve Meclis'teki Faaliyetleri}}</ref> Canik, [[Türk Kurtuluş Savaşı|Millî Mücadele]]'nin yönetildiği bir kurucu meclis olarak toplanan [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|Büyük Millet Meclisi]]nde beş kişiyle temsil edilmiştir.<ref name=tidsmvmf/> Yeni Türkiye devletinin kuruluşundan itibaren [[Türkiye'de tek partili dönem|tek parti dönemi]]nde yapılan 1923 ve 1946 yılları arasındaki altı genel seçimde de Cumhuriyet Halk Partisi adaylarını mecliste gönderen Samsun'da [[Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası]] ve [[Serbest Cumhuriyet Fırkası]] şubeleri açılmışsa da genel seçimlere katılamamışlardır. 1946 yılında [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]nin katılımıyla Türkiye'deki ilk çok partili seçim yapılsa da Samsun'daki milletvekillerinin tamamı rakibine oranla 16 bin oy fazla alan Cumhuriyet Halk Partisi adaylarından seçilmiş, 1950 seçimlerinde ise ildeki 10 milletvekilinin tamamı Cumhuriyet Halk Partisinden 20 bin oy fazla alan Demokrat Partinin adayları olmuştur.{{kdş|Duman|2015|s=303}}{{kdş|Duman|2015|s=353}}

 

 

== Din ==