Demokratik merkeziyetçilik: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Eleştiriler: düzeltme AWB ile |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) iç bağ. dz. AWB ile |
||
1. satır:
{{Komünizm}}
[[Dosya:LeninSecCom.jpg|thumb|212px|[[Vladimir Lenin|Lenin]], [[Komintern]]'de konuşma yaparken, 7 Ağustos 1920]]
{{Marksizm}}
8. satır:
==Tarihi==
[[Vladimir Lenin|Lenin]] önderliğindeki [[Bolşevik]]ler, Rusya'daki [[Rusya İmparatorluğu|Çarlık rejimini]] kitlesel bir [[işçi]] devrimiyle devirmeyi amaçlayan disiplinli bir işçi partisini örgütlemeye ve gerçekleşecek bir ayaklanmaya önderlik edebilecek bir parti oluşturmayı amaçlamışlardır. Bu temellerde kurulan [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi]], Merkez Komite nezdinde demokratik merkeziyetçilik ilkesi çerçevesinde sıkı sıkıya bağlıydı. Lenin, bu ilkeyi ''"Tartışmada özgürlük, eylemde birlik"''" şeklinde özetlemiştir.<ref name=Lenin /> Buna karşın, [[Menşevik]]lerin uyguladığı parti programları daha esnekti ve diğer siyasi partilerle daha kolay iş birliği yapıyorlardı.<ref>Menşevikler 1917 yılında [[Geçici Hükümet]]'te de yer alacak ve Temmuz Günleri sırasında işçi ayaklanmasına karşı tavır alacaklardır.</ref> Bolşevikler ise özellikle [[liberal]] partilerle iş birliği yapmayacak, diğer [[Sosyalizm|sosyalist]] partilerle de tanımlı ittifaklara girecektir.
[[Ekim Devrimi]]'nin başarısından sonra güçlenen Bolşevikler, dünyadaki tüm işçi hareketleriyle birlikte hareket etmek amacıyla örgütlenmeye gitmişlerdir. Bu amaçla Mart 1919'da kurulan [[Komünist Enternasyonal]] (Komintern), demokratik merkeziyetçilik ilkesini de içinde barındıran 12 maddeyi, yeni kurulan Enternasyonal'e katılma temelinde tüm sosyalist partilere göndermiştir. Buna göre; dünyadaki tüm [[devrimci]]ler öncelikle kendi ülkelerinde faaliyet göstermeliydi, fakat demokratik merkeziyetçilik ilkesi uyarınca, gereken yerde Komintern müdahil olabilecekti.<ref>[[William Henry Chamberlin|Chamberlin W.H.]] (1929) [https://www.marxists.org/archive/chamberlin-william/1929/soviet-russia/ch11.htm ''Soviet Russia: A Living Record and a History''], bölüm 11</ref>
21. satır:
# Yüksek parti organlarının verdiği tüm kararların kesinlikle alt organlar ve bütün parti üyeleri için bağlayıcı olduğu
Lenin, 1901 yılında yayınlanan ünlü ''[[Ne Yapmalı]]'' eserinde, demokratik merkeziyetçilik ilkesini detaylıca anlatmıştır. Buna göre; bu ilkenin isminden de anlaşılacağı üzere, iki yönü bulunmaktadır. Birincisi; [[demokrasi]] yönü, ikincisi ise; merkeziyetçilik yönüdür. Lenin'e göre bu iki yön kopmaz bir biçimde birbirine bağlıdır ve proletarya partisi için vazgeçilmezdir. Bu ilkeye göre demokratik yön, koşullara göre değişebilir, yani, daraltılabilir veya genişletilebilir. Bu ilke kapsamında parti örgütleri aşağıdan yukarıya doğru seçim esasına göre kurulur ve parti, kongrelerini, toplantılarını açık bir şekilde yapar. Merkeziyetçilik yönü ise daima ön plandadır. Partinin, Merkez Komite özelinde bir merkezi önder organa sahip olmasını ve azınlığın çoğunluğa, her bir örgütün merkeze, alt örgütlerin ise üst örgütlere bağlı olmasını savunur. Parti, her iki ilkeyi birbirine karıştırmadan uygun biçimde hayata geçirmekle yükümlüdür.<ref>[[Vladimir Lenin|Lenin]], ''Ne Yapmalı'', [[Sol Yayınları]], s. 131. ISBN 975-7399-18-3</ref>
Demokratik merkeziyetçilik; iktidar olan partinin her organında, fabrika, işyeri, okul, semt, tüm çalışma, örgütlenme birim ve alanlarındaki organlarının da yaşantı ve işleyişinin düzenleyicisidir. Parti temel organları olan fabrika ve işyeri organlarının çalışma ve iç yaşamı da, kolektif demokratik bir örgüt ve organ yaşantısıdır. Ve parti yaşantısının temeli ve esası da, bu parti organlarının yaşantısıdır.<ref>"Demokratik Merkeziyetçi Parti Yaşantısı Üzerine", ''Özgürlük Dünyası'', 274. sayı</ref>
| |||