Eşcinsellik: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
1. satır:
{{LGBT kutucuğu}}
'''Eşcinsellik''' veya '''homoseksüellik''', aynı cins veya cinsiyetteki insanlar arasındaki romantizm, cinsel çekim ya da cinsel davranıştır. Eşcinsellik, bir [[cinsel yönelim|yönelim]] olarak “kişiyi ağırlıklı olarak ya da tümüyle kendisiyle aynı cinsiyette olan kişilere karşı romantik ya da cinsel çekimleri yaşamaya yönlendiren kalıcı kişisel nitelik” olarak ifade edilir. Aynı zamanda kişiyi bu çekimlere dayanan davranışlarla ilişkili kimlik hissi ve bu çekimleri paylaşan diğer kişilerden oluşan topluluğa olan üyeliğini de tanımlar.<ref name="apahelp">{{
Homoseksüellik, [[heteroseksüellik]] ve [[biseksüellik]]le birlikte heteroseksüel-eşcinsel spektrumundaki üç ana cinsel yönelimden biridir.<ref name="apahelp"/> İnsanların neden özel bir cinsel yönelim geliştirdiği konusunda bilim insanlarının ortak bir görüşü yoktur.<ref name="apahelp"/> Cinsel yönelimin kökeni konusunda genetik faktörler, erken rahim ortamı ya da ikisinin kombinasyonuna işaret eden biyolojik teoriler uzmanlar tarafından daha çok benimsenmiştir.<ref name="Frankowski">{{Dergi kaynağı|doi=10.1542/peds.113.6.1827|author=Frankowski BL|author2=American Academy of Pediatrics Committee on Adolescence|title=Sexual orientation and adolescents|journal=Pediatrics|volume=113|issue=6 |pages=1827–32 |year=2004|month=June|pmid=15173519|url=http://pediatrics.aappublications.org/content/113/6/1827.long}}</ref><ref name="rcp2007">{{Web kaynağı | url = http://www.rcpsych.ac.uk/workinpsychiatry/specialinterestgroups/gaylesbian/submissiontothecofe.aspx | başlık = Submission to the Church of England’s Listening Exercise on Human Sexuality | yayıncı = The Royal College of Psychiatrists | erişimtarihi =13 Haziran 2013| arşivurl = http://web.archive.org/web/20151016040825/http://www.rcpsych.ac.uk/workinpsychiatry/specialinterestgroups/gaylesbian/submissiontothecofe.aspx | arşivtarihi = 16 Ekim 2015}}</ref> Ailenin yetiştirme şeklinin ya da erken çocukluk deneyimlerinin cinsel yönelimi etkilediğine dair güçlü bir kanıt yoktur.<ref name="rcp2007"/> Bazıları eşcinsel aktivitenin doğaya aykırı ya da fonksiyonel bir bozukluk olduğu görüşündedir.<ref name="religioustolerance">{{Web kaynağı | soyadı = Robinson | ad = B. A. | başlık = Divergent beliefs about the nature of homosexuality | yayıncı = Religious Tolerance.org | yıl = 2010 | url = http://www.religioustolerance.org/hom_fixe.htm | erişimtarihi =12 Eylül 2011| arşivengelli = evet}}</ref><ref name="religioustolerance-dysfunctional">{{Web kaynağı | soyadı = Schlessinger | ad = Laura | başlık = Dr. Laura Schlessinger and homosexuality | yayıncı = Religious Tolerance.org | yıl = 2010 | url = http://www.religioustolerance.org/hom_0078.htm | erişimtarihi =19 Eylül 2012| arşivengelli = evet}}</ref> ama araştırmalar eşcinselliğin [[insan cinselliği]]nin normal ve pozitif bir varyasyonu olduğunu, negatif psikolojik etkilerinin bir kaynağı olmadığını göstermektedir.<ref name="apahelp"/><ref name=PAHO>{{Web kaynağı | başlık = "Therapies" to change sexual orientation lack medical justification and threaten health | url = http://new.paho.org/hq/index.php?option=com_content&task=view&id=6803&Itemid=1926 | yayıncı = Pan American Health Organization | erişimtarihi =26 Mayıs 2012| arşivurl = http://web.archive.org/web/20130528130409/http://new.paho.org:80/hq/index.php?option=com_content&task=view&id=6803&Itemid=1926 | arşivtarihi = 28 Mayıs 2013}} archived here [http://www.webcitation.org/67xKQyixE].</ref> Çoğu insan kendi cinsel yöneliminde çok az tercih hissi deneyimler ya da hiç deneyimlemez.<ref name="apahelp"/> Cinsel yönelimi değiştirmeyi amaçlayan psikolojik müdahalelerin işe yaradığını destekleyen yeterli kanıt yoktur.<ref name="apa2009">American Psychological Association: [http://www.apa.org/about/governance/council/policy/sexual-orientation.aspx Resolution on Appropriate Affirmative Responses to Sexual Orientation Distress and Change Efforts]</ref>
43. satır:
[[Dosya:Johanna sigurdardottir official portrait.jpg|upright|thumb|sol|Eski [[İzlanda]] başbakanı [[Jóhanna Sigurðardóttir]] modern zamanda eşcinsel olduğunu açıkça beyan eden ilk başbakandır.]]
[[Coming out]], kişinin cinsel yönelimini ya da cinsiyet kimliğini açıklamasıdır ve çeşitli şekilde psikolojik bir süreç ya da yolculuk olarak tanımlanır ya da deneyimlenir.<ref name="Coming Out: A Journey">{{Web kaynağı | url = http://utahpridecenter.org/index.php?option=com_content&task=view&id=25&Itemid=44 | başlık = Coming Out: A Journey | yayıncı = Utahpridecenter.org | tarih = | erişimtarihi =22 Temmuz 2012| arşivurl = http://web.archive.org/web/20150924194203/http://www.utahpridecenter.org/index.php?option=com_content&task=view&id=25&Itemid=44 | arşivtarihi = 24 Eylül 2015}}</ref> Coming out genellikle üç evreden oluşur. İlk evre kendini bilme ve eşcinsel birlikteliklere açık olduğunu anlamadır.<ref>In a joint statement with other major American medical organizations, the APA says that "different people realize at different points in their lives that they are heterosexual, gay, lesbian, or bisexual". {{Web kaynağı|url=http://www.apa.org/pi/lgbc/publications/justthefacts.html|arşivurl=http://web.archive.org/web/20070807205013/http://www.apa.org/pi/lgbc/publications/justthefacts.html|arşivtarihi=2007-08-07|başlık=Just the Facts About Sexual Orientation & Youth: A Primer for Principals, Educators and School Personnel|erişimtarihi=28 Ağustos 2007|yıl=1999|yayıncı=American Academy of Pediatrics, American Counseling Association, American Association of School Administrators, American Federation of Teachers, American Psychological Association, American School Health Association, The Interfaith Alliance, National Association of School Psychologists, National Association of Social Workers, National Education Association}}</ref> Bu genellikle içsel coming out olarak tanımlanır. İkinci evre kişinin diğer kişilere (örneğin aile, arkadaşlar ya da meslektaşlar) cinsel yönelimini açıklamaya karar vermesidir. 3.evre de genellikle kişinin açık bir şekilde [[LGBT]] bir birey olarak yaşamasını içerir.<ref name=hrccontinuum>{{
Rosario, Schrimshaw, Hunter ve Braun'a (2006) göre lezbiyen, gay ve biseksüel kişilerin (LGB) [[cinsel kimlik]]leri kompleks ve zorlu bir süreçten geçmektedir. Diğer azınlık gruplarının aksine (örneğin etnik ve ırksal azınlıklar) çoğu LGB, kendi kimlikleri hakkında bir şeyler öğrenebileceği ve onlara destek verebilen kişilerin var olduğu bir toplulukta yetişmemektedir. Bunun yerine LGB’ler daha çok eşcinsellik hakkında bilgisiz ya da eşcinselliğe düşman bir toplulukta yetişmektedir.<ref name="Rosario et al.">Rosario, M., Schrimshaw, E., Hunter, J., & Braun, L. (2006, February). Sexual identity development among lesbian, gay, and bisexual youths: Consistency and change over time. Journal of Sex Research, 43(1), 46–58. Retrieved April 4, 2009, from PsycINFO database.</ref>
Outing, kişinin cinsel yöneliminin kendi rızası olmadan topluma ifşa edilmesidir.<ref name=glbtqouting>{{
=== Cinsiyet kimliği ===
105. satır:
Bilimsel kanıtların tanınmasıyla<ref>Staff report (August 12, 1998). [http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=187846 Gay Is Okay With APA—Forum Honors Landmark 1973 Events.] ''[[JAMA (journal)|JAMA]]''. 1998;280(6):497-499. doi:10.1001/jama.280.6.497.</ref> Amerikan Psikiyatri Kurumu eşcinselliği 1973’te DSM’den çıkartmıştır. Amerikan Psikologlar Birliği 1975’te aynı pozisyonu benimsemiş ve diğer tüm ruh sağlığı profesyonellerini eşcinselliğin uzun süredir bir ruh hastalığı olarak damgalanmasının kaldırılması konusunda teşvik etmiştir. Sosyal İşçilerin Ulusal Kurumu da benzer prensibi benimsemiştir.<ref name=amici />}}
Davranışsal ve sosyal bilimlerin ve ruh sağlığı uzmanlık alanlarının uzun süredir olan ortak görüşü hemcinse karşı duyulan romantik, cinsel çekimlerin ve eşcinsel davranışların insan cinselliğinin normal ve pozitif bir varyasyonu olduğudur.<ref name=response>American Psychological Association: [http://www.apa.org/pi/lgbt/resources/therapeutic-response.pdf Appropriate Therapeutic Responses to Sexual Orientation]</ref> [[Dünya Sağlık Örgütü]], ICD-9’da (1977) ruh hastalığı olarak sınıflandırdığı eşcinselliği 17 Mayıs 1990’daki 43. Dünya Sağlık Kongresi’nin onayıyla ICD-10’da hastalık olmaktan çıkarmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.euro.who.int/en/what-we-do/health-topics/communicable-diseases/hivaids/news/news/2011/6/stop-discrimination-against-homosexual-men-and-women | başlık = Stop discrimination against homosexual men and women | yayıncı = World Health Organisation — Europe | tarih =17 Mayıs 2011| erişimtarihi =8 Mart 2012| arşivurl = http://web.archive.org/web/20120709194330/http://www.euro.who.int/en/what-we-do/health-topics/communicable-diseases/hivaids/news/news/2011/6/stop-discrimination-against-homosexual-men-and-women | arşivtarihi = 9 Temmuz 2012}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ilga.org/news_results.asp?LanguageID=1&FileCategory=50&FileID=546 | başlık = The decision of the World Health Organisation 15 years ago constitutes a historic date and powerful symbol for members of the LGBT community | yayıncı = ILGA | tarih = | erişimtarihi =24 Ağustos 2010| arşivurl = http://web.archive.org/web/20091030051630/http://www.ilga.org/news_results.asp?LanguageID=1&FileCategory=50&FileID=546 | arşivtarihi = 30 Ekim 2009}}</ref><ref name=pinknewsstigma>{{
Çoğu lezbiyen, gay ve biseksüel, heteroseksüellerle aynı nedenlerden (stres, ilişkilerindeki zorluklar, sosyal ve iş ortama uyum sağlama v.b.) dolayı [[psikoterapi]] almak istemektedir. Cinsel yönelimleri tedavilerinde çok ya da az önem taşıyabilir ya da hiç önem taşımayabilir. Lezbiyen, gay ve biseksüel kişilerin psikoterapilerinde yüksek derecede anti-gay yaklaşımı görülme riski vardır.<ref name=textbook>Cabaj, R; Stein, T. eds. ''Textbook of Homosexuality and Mental Health'', p. 421</ref>
348. satır:
Çoğu ülke, reşit olan ve akraba olmayan kişilerin karşılıklı rıza halinde cinsel ilişki yaşamalarını yasaklamaz. Bazı ülkeler eşcinsel çiftlere heteroseksüellerle eşit haklar, korumalar ve evlilik dahil ayrıcalıklar vermektedir. Bazı ülkeler kişileri heteroseksüel birlikteliklerle kısıtlar, başka bir deyişle eşcinsel aktivite yasa dışıdır. Eşcinsel aktivite yapanlara, [[İran]] ve [[Nijerya]]’nın bazı bölgeleri gibi yerlerde aşırı tutucu [[Müslüman]]lar tarafından ölüm cezası verilebilir. Ama genelde resmi kurallarla cezanın gerçekte uygulaması arasında önemli farklılıklar vardır.
Eşcinsel davranış, batı toplumunun bazı ülkelerinde suç olmaktan çıkarılsa da (örneğin 1932’de [[Polonya]], 1933’te [[Danimarka]], 1944’te [[İsveç]], 1967’de [[Birleşik Krallık]]) eşcinsellerin bazı gelişmiş ülkelerde kısıtlı sivil haklar edinmeleri 1970’in ortalarından sonra olmaya başlamıştır. 2 Temmuz 2009’da [[Hindistan]], eşcinselliği suç olmaktan çıkarmıştır.<ref name=toi>{{
=== Eşcinsel evlilik ===
416. satır:
=== Gey ve lezbiyenlere yönelik şiddet ===
1998’de [[Matthew Shepard]] eşcinsel olduğu için Aaron McKinney ve Russell Henderson tarafından bir çite bağlanmış ve öldürülesiye dövülerek can vermiştir. Bu cinayet, nefret suçu kapsamlarına cinsel yöneliminde eklenmesine neden olmuştur. Lezbiyen kadınlara da heteroseksüelliğe dönmesi için tecavüz edilebilmektedir. Amerika’da FBI’ın raporlarına göre nefret cinayetlerinin %24’ü kişinin cinsel yönelimi yüzünden işlenmiştir. Bunların %56.7’si anti-eşcinsel erkek ön yargısı, %11.1’i anti-eşcinsel kadın ön yargısı, %29.6’sı cinsiyet gözetmeksizin anti-eşcinsel ön yargısı yüzünden işlenmiştir.<ref name=fbicrime>{{
== Eşcinsel bireyler arasında intihar ==
|