Vikipedi

Ridde Savaşları: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→‎Arka planı: düzeltme AWB ile
Aybeg (mesaj | katkılar)
Devriyeler
47.388 değişiklik
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[Dosya:Mohammad adil-Rashidun empire-slide.gif|sağ|thumb|350px|Dört Halife döneminde İslamiyetinİslam'ı hakim olduğu toprakların gelişimi]]
'''Ridde Savaşları''' ([[Arapça]]: حروب الردة), [[Muhammed]]'in vefatıölümü sonrasında kitlesel dinden dönme ([[irtidad]]) olaylarını ve bunun üzerine, ilk [[halife]] [[Ebu Bekir]] tarafından 632-633 yıllarında yapılan askeri harekât ve savaşları anlatır.
 
Olaylar dinî olarak değerlendirilse de çoğunlukla siyasi ve ekonomik nedenlere dayanır.<ref>Rogerson s.139-140</ref> Ancak hangi arka plana dayanırsa dayansın, dini dönüşler artık sosyal ve siyasi bir merkez haline gelmiş olan [[Medine]] yönetimi tarafından ayaklanma olarak kabul edilecek ve üzerine yürünecektir.
7. satır:
632 yılında Muhammed [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] üzerine yapılacak geniş çaplı bir harekat için hazırlıkların yapılmasını ister. Toplanan birliklerin başına [[Zeyd bin Harise]]'nin genç oğlu [[Usame bin Zeyd]] getirilir. Ancak ordu henüz sefere çıkarken Muhammed'in ölüm haberi alınır. [[Ebu Bekir]] halife seçilir. Ebu Bekir seferin devam ettirilmesi ile ilgili büyük baskı altında kalır ancak Muhammed'in ölümü sonucu Arabistan coğrafyasında patlak veren isyanlar da büyümektedir. Usama ordunun sefere devam edilmesi durumunda Medine'nin savunmasız kalacağını dile getirse de Ebu Bekir seferde ısrarcı olur.
 
26 Haziran 632 günü Usama harekete geçer ve [[Tebük]] üzerine yürür. Kuzey Arabistan'da yaşanan direniş kırılır. Ordu daha sonra [[Cevf Bölgesi]]ne doğru ilerler. Usama'nın askeri başarılarını gören çok sayıda isyancı kabile Medine'nin otoritesini kabul ederek yeniden [[İslam]]iyeti'ı benimsediğini açıklar.
 
Usama sonrasında Hristiyan Arap [[Beni Kalb]] kabilesi ile [[Gassaniler]]e saldırarak babasının öcünü alır.<ref>Babası Zeyd bin Harise aynı bölgede 629 yılındaki [[Mute Muharebesi]]nde hayatını kaybetmiştir</ref> Usama daha sonra 40 günlük bir aradan sonra büyük bir ganimetle Medine'ye döner.
 
Dikkatler bu kez Medine yakınlarındaki ayaklanma merkezlerine çevrilir. Bunlardan en önemlileri Medine'nin yakınlarındaki [[Beni Hatafan]], [[Havazin]] ve [[Tayy]] kabileleridir. Ebu Bekir buralara elçiler göndererek İslamiyeteİslam'a bağlı kalmalarını ve [[zekat]]larını vermeye devam etmelerini ister.
 
Usama komutasındaki ordunun şehirden ayrılmasını bekleyen kabileler şehirde çok az savaşçının kaldığını bilerek şehri kuşatmayı planlarlar. Kendisini peygamber ilan eden [[Tulayha]] kuvvetlerini toplamaya başlar.<ref>Bu dönemde Arabistan'da peygamber olduğunu iddia eden 3 kişi ortaya çıkmıştır:<br />1. Tulayha bin Huvaylid bin Navfal el-Asadi (Sonradan müslümanMüslüman olmuştur)<br />2. Asvad Ansi (Yemen'de sahabelerden Fayruz el-Daylami tarafından öldürülmüştür)<br />3.Musaylimah (632 yılında [[Yamama Muharebesi]]nde [[Vahşi bin Harp]] tarafından öldürülmüştür)</ref> 632 yılının Temmuz ayında şehre iyice yaklaşan isyancı ordu saldırıya hazırlanır.
 
İsyancılarla ilgili istihbarat alan Ebu Bekir Medine'nin savunmasını hazırlamaya girişir. Beni Haşim kabilesinden oluşturulan savunma kuvvetinde sonradan önemli zaferler kazanacak olan [[Talha bin Ubeydullah]] ve [[Zübeyr bin Avvam]] gibi isimler de yer almaktaydı. Ebu Bekir beklenmeyen bir hamle yaparak, ordusuyla saldırıya geçip isyancıları Dhu Hassa bölgesine kadar atar.
50. satır:
Orta Arabistan bölgesindeki ayaklanma Musaylima tarafından yönlendirilmekteydi. Musaylima güçlü [[Beni Hanife]] kabilesinin desteğini almış durumdadır. Daha kuzeyde ise [[Beni Asad]] kabilesinin lideri Tulayha'nın başlattığı isyana çeşitli kabileler de destek vermekteydi. [[Najd]]'de ise Medine otoritesine karşı ayaklanan kabilelere Malik bin Nuveira komuta etmekteydi.
=== Buzakha ===
Kendisine karşı sefer hazırlıkları yapıldığını öğrenen Tulayha da hazırlıklara başlar. Ebu Bekir, Tulayha'ya saldırmadan önce gücünü azaltmak için çeşitli yollar deneyerek başarı şansını artırmak ister. Tulayha'yı destekleyen diğer kabilelerin aksine Tayy kabilesi lideri Adi bin Hatim MüslümandırMüslüman'dır. Ebu Bekir ile birlikte kabile önderleriyle görüşen Adi Tulayha'nın safındaki Tayy askerlerinin geri çekilmesini sağlar. Hatta Adi komutasında 500 süvari Halid bin Velid ordusuna dahil olur. Tulayha destekçisi bir başka kabilenin üzerine yürüyen Velid, yine Adi sayesinde kan dökmeden bu kabileyi de kendi safına çeker. Güçlenmiş şekilde ilerleyen Velid 632 yılı Eylül ayında [[Buzakha Muharebesi]]nde Tulayha'yı yener. Tulayha'nın ordusunun kılıç artıkları da izleyen haftalarda yenilince çok sayıda kabile Ebu Bekir'in otoritesini kabul ettiğini ilan eder. Önüne çıkan [[Beni Saleem]] kabilesini de yenen Velid Najd'deki isyancı [[Beni Tamim]] kabilesi ve liderleri Malik bin Nuvayrah üzerine yürür.
=== Najd ===
Najd bölgesi de Velid'in zafer haberlerini alır. Beni Tamim kabilesi başta olmak üzere çok sayıda kabile Velid'i ziyaret edip bağlılıklarını bildirse de Beni Yarbu kabilesi ve kabile şefi Malik bin Nuvayrah bağlılığını bildirmez. Malik, Araplar arasında saygınlık belirtisi olan birçok özelliğe sahiptir, iyi bir savaşçı, cömert bir şef ve tanınan bir şairdir. Muhammed'in sağlığında Beni Tamim kabilesinin vergi tahsildarı olarak görevlendirilmiştir. Muhammed'in ölüm haberinin ardından halkından topladığı vergileri iade eder.
84. satır:
 
== Sonrası ==
[[Hicret]]'in 11. yılında Ridde Savaşları sona erecek ve Arabistan topraklarında İslamiyetinİslam'ın önü açılacaktır. Tüm Arap toprakları Medine'deki halifenin merkezi otoritesi altına birleşmiş Ebu Bekir büyük bir askeri ve siyasi zafer kazanmıştır. Arap topraklarını denetimi altına alan Ebu Bekir, İslamiyetinİslam'ın denetimindeki toprakları genişletme planları yapar. Bundan sonra hedefte güçlü [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ve [[Sasani]] İmparatorlukları ile aralarında tampon bölge oluşturarak İslamiyetİslam adına yeni topraklar kazanmaktır. Halid bin Velid bu yeni dönem seferlerinde Irak ve Suriye üzerine gönderilecektir.
 
== Kaynakça ==
96. satır:
== Dış bağlantılar ==
*[http://history-world.org/islam11.htm İlgili tarih çalışması] {{En}} 7 Mayıs 2012 tarihinde erişilmiştir
*[http://explorethemed.com/mohammedEs.asp?c=1 İslamiyetinİslam'ın çıkışı ve yayılmasıyla ilgili kaynakça] {{Es}} 8 Mayıs 2012 tarihinde erişilmiştir
<!--
Muhammed'in başta olduğu dönemlerde [[Medine]] merkezli [[İslam]] yönetimi en güçlü haline ulaşmıştı. Bu durum, civarda bulunan [[Arap]] kabilelerini Müslüman olmaya mecbur bırakmıştı. İslam'a bu türden girişler anlaşılacağı üzere kalbî ve samimi değil, mecburî girişlerdi. Güçlü bir İslamî yönetim karşısında varlıklarını devam ettirmek isteyen bazı Arap kabileleri İslam'a teslim olmuşlardı (bkz: [[Hucurat Suresi]], 14) ancak otorite zayıfladığı anda gerçek yüzlerini göstermeleri kuvvetle muhtemeldi.
Allah ResulüMuhammed'nünin hastalanması ve vefatının yaklaştığının anlaşılması [[Mekke]], [[Medine]] ve [[Taif]] dışında yaşayan bazı bedevî [[Arap]] kabilelerinde hareketlilik meydana getirdi. Hakim olma ve yönetme heveslisi kimseler, peygamber oldukları iddiasıyla ortaya çıkmaya başladılar. Bu sahte peygamberler, dinin ibadet ile ilgili konularında akıl almayacak kolaylıklar hatta iptaller vaat ediyorlardı. Özellikle, [[zekât]] gibi mali yükümlükler nefislerine ağır gelen kimseler bu sahte peygamberlerin peşine takılıp isyan ediyorlardı.
Ebu Bekir'in hazırladığı ordu sayesinde isyanlar bastırılmıştır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ridde_Savaşları" sayfasından alınmıştır