Arapgir: Revizyonlar arasındaki fark

'''Arapgir''', [[Malatya|Malatya]]'nın]] bir [[ilçe]]sidir. Arapgir'in eski adı ''Daskuza''dır. Daskuza (Arapgir) civarındaki yerleşim birimlerinin en eskilerinden olup, Malatya ili ile yaşıt sayılabilir.

İlçe, engebeli ve dağlık bir bölgeye sahiptir. [[Doğu Anadolu Bölgesi]]nin batı kesiminde, [[Yukarı Fırat Bölümü]]'nde, [[Fırat Vadisi]]'nin batı yakasında, [[Malatya]] iline 114 km mesafede yer almaktadır. Arapgir'in toprakları doğuda [[Elâzığ]]'ın batısında [[Sivas]]'ın [[Divriği]], [[Malatya'nın]]'nın [[Arguvan]], kuzeyinde [[Erzincan (il)|Erzincan]] iliniinilinin [[Kemaliye]], Güneyde Elazığ'ın [[Baskil]] ve [[Keban]] ilçeleri ile çevrilidir. İlçe merkezinde rakım 1250 metredir. Yüzölçümü 964 km²'dir. 2000 genel nüfus sayımına göre ilçe merkezi 10.180, köylerin nüfusu 6.445 olup, toplam nüfus 17.070'tir. İlçenin Taşdelen olmak üzere 1 bucağı, merkez olmak üzere 1 belediyesiyle 42 köyü ve 49 mezrası vardır.

İlçenin yüzölçümü 956 km²'dir. İlçeyi yüzey şekilleri bakımından üç bölümde incelemek gerekir.

[[Göldağı]]: Yüksek, uzun ve devamlı antiklînalantiklinal duruımludurumlu bir sıradağdır. En yüksek tepesi [[At Kuyruk Sallamaz]] zirvesinde 2393 m 'yi bulur. Arapgir'e doğru birdenbire kesilir. Bu sıradağ diğerleri gibi yayvan ve çok geniş değildir. Arada sert kayalıklar; yer yer derin vadilerle parçalanmıştır. Buna rağmen buralarda arazi çetin değildir. Göldağı ormandan yoksun, ancak, yaylacılığa çok elverişlidir. İlçe merkezinin sulama ve içme suyunun tamamını Göldağı karşılar. Eteklerinden çok sık mesafelerden çıkan kaynak sularla küçük düzlükler, çayır ve meyve bahçelerini oluşturmaktadır. Özellikle vadi boylarınca uzanan yeşilliklerin kavak, çınar, söğüt ve meyve ağaçları ile bunların arasında birkaç dönümden oluşan çok sayıda sebze bahçeleri süsler.

[[Sarıçiçek Yaylası]]'ndan başlayıp doğuya doğru [[Fırat]] nehrine kadar uzanan yayın içinde kalan ve [[Dutluca]] (Aşutka) ovasınıdaOvası'nı da içinde bulunduran bölüm yüksekliği 1000 – 1100 m. kadar olan az dalgalı bir arazidir.

=== [[Dışterik]]Dişterik yazısıYazısı ===

[[Arguvan]] ilçesi ile sınır teşkil eden [[Söğütlü Çayı]]'nın kuzeyinde, içinde Taşdelen Nahiyesi de bulunan, orta yükseklikdeyükseklikte, az engebeli araziye Dişterik Yazısı denir. İlçenin köylerinin çoğu bu bölümde yer alır. Küçük bir ovadır.

* Yıllık Sıcaklıksıcaklık Ortalamasıortalaması: 11,7 °C

* En soğuk ay : Aralık

** Sıcaklık Ortalaması;ortalaması: - 2.0 °C

** Sıcaklık Ortalamasıortalaması: 25.0 °C

* Yağış miktarı (Yıllıkyıllık) : 563,3 mm

== Tarihi eserlerieserler ==

İlçenin en önemli tarihi eserleri arasında Ulu Camii bulunmaktadır. Bu eserin 14 yüzyıl yapısı olduğu sanılmaktadır. Yine Yeni Camii'nin Akkoyunlular döneminde(1389-1551)yapıldığı söylenmektedir. Cafer Paşa Camii 1694 tarihinde Cafer Paşa tarafından yaptırılmıştır. Mirliva Ahmet Paşa Camii şimdiki adı ile Çarşı CamiisidirCamii'dir, Mirliva Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Bu camiicami 17. yüzyıla aittir. Gümrükçü Osman Paşa Camii 1823/1824 tarihinde yapılmıştır. Çobanlı Camii yapım tarihi 1893 olarak bilinmektedir. Ayrıca Molla Eyüp Camii, Osman Paşa Camii ve Çarşı Hamamı ilçede bulunan diğer tarihi eserler arasındadır.

AyricaAyrıca ilçede birkacbirkaç kale kalintisikalıntısı, eski mezarliklarmezarlıklar ve de bir gumusgümüş madeni bulunmaktadirbulunmaktadır.

1915 oncesiöncesi Arapgir'de 7 Ermeni kilisesi bulunmakta idi, gunumuzegünümüze sadece bir tanesi kalintikalıntı halinde yetisebilmistiryetişebilmiştir.

19. yüzyıl ortalarında eski Arapgir terk edilerek bugünkü yerine taşındığından sanat değeri yüksek birçok tarihi yapı eski Arapgir'de kalmıştır. Bu tarihi eserlerin birçoğu harap haldedir. Eski Arapgir'de Hanikah, Cafer Paşa Camii, Osman Paşa Hamamı, Çarşı Hamamı, Miran Çayı kıyısındaki Harap Pazar harabeleri, Berenge Deresi boyunca uzanan vadi ile Kaynarca gezilecek ve görülecek yerler olarak sayılabilir. Arapgir ilçesine 15&nbsp;km. uzaklıkta bulunan Onar köyünde Roma döneminden kalma 18 kaya mezarı bulunmaktadır. 28 Nisan 2011 tarihinde bu kaya mezarları 1. derece arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir. Ayrıca köyde 788 yıl önce yapılmış, tarihin bilinen en eski CEMEVİ bulunmaktadır. Günümüzde Meydan köprüsü, Gümrükçü Osman paşa camii<ref>http://www.arapgir.bel.tr/index.php/resimler/category/29-2012-guemruekcue-osman-paa-cami</ref>, Millet hanı ve Çobanlı konağı restarasyonrestorasyon çalışmaları bitirilerek turizme kazandırılmıştır.