Doğu Almanya: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Aybeg (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
düzeltme AWB ile
122. satır:
== Tarihçe ==
{{Almanya tarihi}}
[[Dosya:Soviet Sector Germany.png|leftsol|thumb|'''Almanya mağlubiyeti:''' [[Potsdam Konferansı]] uyarınca [[Oder-Neisse Hattı]]'nın batısı Müttefiklerce işgal edildi.]]
Mayıs 1945'te [[Nazi Almanyası|Üçüncü Reich]]'ın kayıtsız koşulsuz tesliminden sonra [[Potsdam Konferansı]]'nda (Haziran 1945), eski Almanya topraklarının [[Oder-Neisse Hattı|Oder ve Neisse ırmakları]]nın doğusu ve [[Danzig]] kentinin [[Polonya Halk Cumhuriyeti|Polonya]]'ya bırakılması kararlaştırıldı. [[Doğu Prusya]]'nın [[Kaliningrad Oblastı|kuzey yarısı]] ise [[Sovyetler Birliği|SSCB]] denetiminde olacaktı. Sonuçta Almanya, [[Müttefik Devletler|Bağlaşıklar]] ([[Sovyetler Birliği|SSCB]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]], [[Birleşik Krallık]] ve [[Fransa]]) arasında [[Müttefik Tetkik Yönetimi|işgal bölgeleri]]ne ayrıldı. Ülkenin doğu kesiminin yönetimi [[Sovyet Tetkik Yönetimi|Sovyet Askeri Yönetimi]]'ne bırakıldı. Yeni yönetim önce özel bankaları ve şirketleri tazminat ödemeksizin [[Millileştirme|devletleştirdi]]. Herkesin elindeki paraları, külçe altınları, senetleri ve değerli eşyaları teslim etmesi istendi. Sökülen fabrikalar, vagonlar, lokomotifler ve hatta raylar savaş tazminatı olarak [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'ye götürüldü. Ayrıca 100 hektar'ın üzerindeki bütün topraklara karşılıksız olarak el kondu. Böylece eskiden yaklaşık 3 bin büyük toprak sahibinin elinde bulunan topraklar tarım işçilerinin, küçük işletmecilerin ve mültecilerin eline geçti.
 
145. satır:
Doğu Almanya hükümeti 1980'lerin sonlarında [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'de başlayıp sonradan öteki Doğu Avrupa ülkelerini saran reform hareketine başlangıçta şiddetle karşı çıktı. Hatta 1988'in sonunda ülkede Sovyet dergilerinin satılması yasaklandı. Oysa bu gelişmeler Doğu Almanya'nın sonunun hazırlayıcısı olacaktı.
 
[[Dosya:DDR40.png|leftsol|thumb|150px|Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 40. yılı kutlamalarından bir afiş]]
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 183-1989-1007-402, Berlin, 40. Jahrestag DDR-Gründung, Ehrengäste.jpg|rightsağ|thumb|150px|Berlin Karl-Marx-Allee VIP standında DAC parti ve devlet liderliğinin üyelerinin yanı sıra diğer ülkelerden temsilciler, 7 Ekim 1989, DAC 40. yıldönümü]]
 
1987'de Gorbaçov'un Doğu Almanya'yı ziyareti sırasında Honecker kendileri için işleyen sosyalist demokrasi dışında bir alternatif olmadığını dile getirdi. Aynı yıl Federal Almanya'yı ziyaret eden Honecker Alman ulusunun bir bütün olduğu tezini reddetti. Bu arada ölüm cezasının kaldırılması ve emeklilik yaşının altında 500 bin DAC vatandaşının acil aile sorunları için Batı Almanya'ya geçmesi gibi bazı değişiklikler yapıldı. 1987 Haziran'ında rock müziği düşkünü binlerce genç Batı Berlin'deki konserleri dinlemek için Berlin Duvarı'nın önünde toplanınca polis gençleri dağıttı. Üç gece art arda süren olaylar gençlerin özgürlük isteyen sloganlar atmasına yol açtı. Benzeri olaylar 1988 Haziran'ında Batı Berlin'deki Michael Jackson konseri sırasında da yinelendi. Ayrıca 1988 yılı içinde 40.000 DAC vatandaşı ülkeyi terk etmişti. Seçim sistemini eleştiren muhalefet 1989 Mayıs seçimlerini boykot etti. Seçim günü Leibzig'de muhalefetin yaptığı gösteriler polisce dağıtıldı. Çok sayıda tutuklama yapıldı. Ağustos ve Eylül ayları içinde Macaristan üzerinden Federal Almanya'ya yoğun göç dalgası başladı. Macaristan sınır kapılarını açmasıyla binlerce DAC vatandaşı Batı'ya geçti. Federal Almanya'nın Prag ve Varşova'daki elçiliklerine sığınan 5.000'e yakın DAC vatandaşının Batı'ya geçmesine izin verildi. Doğu Avrupa'da 1989 yılının gelişmeleri iki Almanya arasındaki ilişkilere yeni bir yön verdi. Yıl ortasında Doğu Almanya Batı'ya göç kısıtlamalarını yumuşattıysa da bu düzenleme ülkeyi terk etmek isteyenlerin çokluğu karşısında yetersiz kaldı. Ardından öbür Doğu Avrupa ülkeleri üzerinden Batı yol açıldı ve Doğu Alman yönetimi Batı'ya akını dizginlemek için hem diplomatik yollara hem de güvenlik önlemlerine başvurdu.
211. satır:
 
== Ekonomi ==
[[Dosya:Bundesarchiv Bild 183-P0619-306, Trabant 601.jpg|thumb|leftsol|DAC'da döneminin en ünlü otomobili, [[Trabant]].]]
Savaş ertesinde Almanya'nın doğusu batısına oranla ağır bir yıkıma uğramıştı. Yine de DAC, kısa sürede Avrupa'nın en önde gelen sanayi ülkelerinden biri durumuna geldi. Bu gelişmede, ağır sanayiye (toplam sanayinin 2/3'ünden aşkın) verilen önem kadar Potsdam'da kararlaştırılan savaş borçlarının [[Sovyetler Birliği|SSCB]] tarafından silinmesinin payı büyüktü.<ref name="Econ stats">{{Cite news|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m1052/is_n4_v110/ai_7373809|title=Business America. (27 February 1989). German Democratic Republic: long history of sustained economic growth continues; 1989 may be an advantageous year to consider this market&nbsp;– Business Outlook Abroad: Current Reports from the Foreign Service.|accessdate=2 October 2007 | work=Business America | year=1989}}</ref>
 
227. satır:
|}
=== Sanayi ve Madencilik ===
[[Dosya:DDR economy-en.svg|thumb|260px|rightsağ|Doğu Alman ekonomisi]]
 
Savaş öncesi [[Saksonya]]'da duyarlı aygıtlar, optik, dokuma ve seramik sanayileri, Berlin'de elektronik sanayileri vardı. Savaş ertesinde, demir-çelik sanayinin kurulmasına geçildi. [[Frankfurt (Oder)|Frankfurt an-der-Oder]] kenti yakınındaki [[Eisenhüttenstadt|Stalinstadt]]'ta Doğu kombinası ([[w:de:ArcelorMittal Eisenhüttenstadt|Eisenhütten Kombinat Ost]]) kuruldu. Başka bir kombina da Saale vadisinde, Colbe'de kuruldu. Bunlara Halle ve Dresden dolayındaki başka fabrikalar eklendi. Ulusal üretimin 3/4'ü sanayi ürünleri oldu. 1958-1966 arasında [[linyit]] üretimi iki katına çıktı. Bu elektrik üretiminde büyük artış sağlandı. 1966'da [[Reinsberg]]'de bir [[w:en:Rheinsberg Nuclear Power Plant|nükleer merkez]] kuruldu. Çelik üretimi 1958-1966 arasında 3,5 [[megaton]]da 4 megatona çıktı.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Doğu_Almanya" sayfasından alınmıştır