Kuveyt: Revizyonlar arasındaki fark

 

Tarafsız bölgedeki petrol hakları konusunda Suudi Arabistan ile anlaşmazlıklar yaşansa da bölgedeki tüm petroller eşit olarak paylaşılarak sorun çözüldü. Sınırlar konusunda tartışmalar yaşanmasına karşın Ekim 1963'te [[Irak]], Kuveyt'i ve sınırlarını resmî olarak tanıdı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com.tr/books?id=AwweY4yYSMIC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false |başlık=The History of Kuwait |yıl=2007 |yayımcı=Greenwood Publishing Group |yazar=Michael S. Casey |erişimtarihi=15 Ekim 2010 |sayfalar=sf. 128}}</ref>

1967'de patlak veren [[Altı Gün Savaşı]]'nın başlamasından bir gün sonra, 6 Haziran 1967'de, Arap devletleri ortaklaşa uyguladığı politika gereğince İsrail'e destek veren devletlere yaptığı petrol ithalatını [[1967 Petrol Ambargosu|durdurdu]]. Uygulanan bu [[ambargo]], 1 Eylül'de, [[Hartum Önergesi]]'nin yayımlanmasıyla kaldırıldı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com.tr/books?id=w_qCeBV9IW0C&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false |başlık=Britain's revival and fall in the Gulf: Kuwait, Bahrain, Qatar, and the Trucial States |sayfalar=sf. 44-45 |yayımcı=Routledge |yıl=2004 |yazar=Simon C. Smith}}</ref>

 

1982'de, [[Souk Al-Manakh borsasının çöküşü]]nün ardından ülkede ekonomik kriz yaşandı ve petrol fiyatlarında artış görüldü.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com.tr/books?id=Oa0OAAAAQAAJ&dq=Kuwait%E2%80%99s+Souk+al-Manakh+Stock+Bubble&source=gbs_navlinks_s |başlık=The Gulf Stock Exchange crash: the rise and fall of the Souq Al-Manakh |yazar=Fadwa Adel Darwiche, Fida Darwiche |erişimtarihi=24 Ekim 2010 |yayımcı=Routledge |yıl=1986 |sayfalar=sf. XII}}</ref> Fakat kriz kısa sürede aşıldı ve Kuveyt'teki petrol üretimi gittikçe artarak, [[İran-Irak Savaşı]] sebebiyle İran ile Irak'ta düşen petrol üretiminden kaynaklanan boşluğun doldurulması sağlandı. 1980'de başlayan savaşta önceleri tarafsız kalan Kuveyt, sonraları maddi yönden Irak'ı destekledi. Bunun yanında Irak'a gönderilen savaş malzemelerinin de kendi üzerinden geçmesine olanak sağladı.<ref name="Larousse"/> 1983'te, ülkede seri halinde yaşanan [[1983 Kuveyt bombalamaları|altı bombalı saldırı]] sonucunda beş kişi hayatını kaybetti. Saldırıyı üstlenen [[Şiilik|Şii]] [[Dava Partisi]], İran ile yaşanan savaş sırasında Kuveyt'in Irak'a verdiği destekten dolayı saldırıyı gerçekleştirdiğini açıkladı.<ref>{{Kitap kaynağı|yazar=Shireen T. Hunter |başlık=Iran and the World: Continuity in a Revolutionary Decade |yer=Bloomington, Indiana |yayımcı=Indiana University Press |yıl=1990 |sayfalar=sf. 117}}</ref> Eylül 1987'de İran, Kuveyt'e [[İpekböceği füzesi|İpekböceği füzeleri]] ile saldırılar düzenledi.<ref>{{Haber kaynağı|başlık="İpekböcekleri" sahnede |yayımcı=[[Milliyet (gazete)|Milliyet]] |tarih=5 Eylül 1987 |erişimtarihi=24 Ekim 2010 |sayfa=4}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|başlık=Körfez'de "İpekböceği" bilmecesi |yayımcı=Milliyet |tarih=6 Eylül 1987 |erişimtarihi=24 Ekim 2010 |sayfa=4}}</ref> 5 Nisan 1988'de, [[Bangkok]]'dan Kuveyt'e sefer yapan ve Kuveyt Kraliyet Ailesi'nin üç üyesinin de aralarında bulunduğu 112 yolculu, 422 sefer sayılı [[Kuveyt Havayolları]]'na ait [[Boeing 747]] tipi uçak, bir grup [[Lübnan]]lı tarafından kaçırıldı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/april/5/newsid_2522000/2522651.stm | başlık = 1988: Hijackers free 25 hostages | erişimtarihi = 24 Ekim 2010 | yayımcı = BBC | tarih = 5 Nisan 1988 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160117103148/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/april/5/newsid_2522000/2522651.stm | arşivtarihi = 17 Ocak 2016}}</ref> Silahlı ve el bombalı teröristler pilotu, İran'ın [[Meşhed]] şehrine iniş yapması için zorlarken, aynı zamanda Kuveyt'te tutulan 17 Şii gerillanın serbest bırakılmasını talep ettiler. Meşhed'e inildikten sonra Ürdünlü bir yolcuyu serbest bırakan teröristler,<ref>{{Haber kaynağı|başlık=Körfez'de hava korsanlığı |yayımcı=Milliyet |tarih=6 Nisan 1988 |erişimtarihi=24 Ekim 2010 |sayfa=4}}</ref> Sırasıyla [[Larnaka]] ve [[Cezayir (şehir)|Cezayir]]'e iniş yapan hava korsanları iki Kuveytli yolcuyu da öldürdü. Kuveyt'in 17 esiri serbest bırakmayacağını açıklamasının ardından teröristlerin Cezayir'i terketmelerine izin verildi ve 16 gün süren eylem sona erdi.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,967244,00.html | başlık = Terrorism Nightmare on Flight 422 | erişimtarihi = 24 Ekim 2010 | yayımcı = [[Time Magazine|TIME]] | tarih = 25 Nisan 1988 | yazar = John Greenwald, Sam Allis ve David S. Jackson | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130825022414/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,967244,00.html | arşivtarihi = 25 Ağustos 2013}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|başlık=Kâbus bitti, yolcular serbest, korsanlar kaçtı |yayımcı=Milliyet |tarih=21 Nisan 1988 |erişimtarihi=24 Ekim 2010 |sayfa=4}}</ref>

 

 

Savaşta, sekiz yıl boyunca maddi yönden Irak'ı destekleyen Kuveyt, savaşın sona ermesiyle birlikte Irak'ın 65 milyon $'lık borcunun silinmesi yönündeki teklifini reddetti.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.acig.org/artman/publish/article_213.shtml | başlık = Iraqi Invasion of Kuwait; 1990 | erişimtarihi = 28 Haziran 2010 | çalışma = Acig.org | arşivurl = http://web.archive.org/web/20141006231817/http://www.acig.org:80/artman/publish/article_213.shtml | arşivtarihi = 6 Ekim 2014}}</ref> Kuveyt'in petrol fiyatlarını %40 oranında arttırmasıyla birlikte her iki ülke arasında ekonomik bir savaş başlamış oldu.<ref name="The colonial present">{{Kitap kaynağı|url=http://books.google.com/books?id=DejCbO1mvCYC&dq=Kuwait+slant+drilling&hl=tr&source=gbs_navlinks_s |başlık=The colonial present: Afghanistan, Palestine, Iraq |yayımcı=Wiley-Blackwell |erişimtarihi=28 Haziran 2010 |isbn=9781577180906 |yazar=Derek Gregory |sayfalar=sf.156 |yıl=2004}}</ref> Irak'ın; Kuveyt'in [[eğimli sondaj]] yaparak kendisine ait [[Rumeyla petrol sahası]]ndan petrol çıkardığı iddiasıyla iki ülke arasındaki tansiyon daha da yükseldi.<ref name="The colonial present"/>

== Coğrafya ==

{{Ana|Kuveyt coğrafyası}}

Arap Yarımadası'nın kuzey doğusunda yer alan Kuveyt, dünyadaki en küçük kıta ülkeleri arasındadır. Engebesiz bir yapı gösteren ülke topraklarının çoğunı [[Arap Çölü]] kaplamaktadır. Ülkenin en yüksek noktası ile ortalama yüksekliği arasında 306 m gibi küçük bir fark bulunmaktadır.<ref name="CIA"/> [[Kuveyt'teki adalar listesi|Dokuz adaya]] sahip olan Kuveyt'te, [[Failaka Adası]] dışındaki adalarda yerleşim yapılmazken,<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.britannica.com/eb/topic-82709/Bubiyan | başlık = Būbiyān | erişimtarihi = 28 Haziran 2010 | yazar = [[Encyclopædia Britannica]] | arşivengelli = evet}}</ref> kapladığı 860&nbsp;km² alanla [[Bubiyan Adası|Bubiyan]], ülkedeki en büyük ada konumunda olup anakaraya 2.380 m. uzunluğundaki bir köprüyle bağlanmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://en.structurae.de/structures/data/index.cfm?ID=s0000613 | başlık = Bubiyan Bridge | erişimtarihi = 28 Haziran 2010 | çalışma = [[Structurae]] | tarih = 19 Ekim 2002 | arşivengelli = evet}}</ref> Topraklarının çoğu tarıma elverişli olan ülkenin 449&nbsp;km uzunluğundaki kıyı şeridi boyunca yer yer yeşil arazilere rastlanmaktadır.<ref name="CIA"/>

 

== İdari yapılanma ==

{{ana|Kuveyt'in idari yapılanması}}

Kuveyt, [[Kuveyt'in valilikleri|valilik]] adı verilen 6 idari bölgeye ayrılmıştır. Valilikler ise kendi içlerinde [[Kuveyt'in ilçeleri|ilçelere]] ayrılır.