Mşatta Sarayı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
ek bilgi ve kaynak
2. satır:
'''Mşatta Sarayı''', [[Ürdün]]'de, [[Amman]]’ın 22 km güneyinde, 8. yüzyılın ortalarına doğru yapıldığı kabul edilen [[Emevîler|Emevi]] [[saray]]ı.
 
Tipik bir çöl sarayı olan Mşatta Sarayı, ilk dönem İslam mimarisinin önemli eserlerindendir. [[II. Velid]] zamanında yapıldığı düşünülmektedir. <ref name=ulas>{{web kaynağı|soyadı1=Sivrlioğlu|ad1=Ulaş Töre|başlık=Emevi Saray Tezyinatında Kullanılan Antik Figürler|url=https://www.academia.edu/14698642/Emevi_Saray_Tezyinat%C4%B1nda_Kullan%C4%B1lan_Antik_Fig%C3%BCrler_Ancient_Figures_Used_in_the_Ornaments_of_Umayyad_Palace|yayıncı=History Studies, Cilt 5, Sayı 3, Haziran 2013|erişimtarihi=3 Haziran 2018}}</ref>Yunan ve İran etkisi taşıyan zengin oyma taş bezemeleri büyük önem taşır. Bu duvar süslemelerinde zig zaglar içinde [[Assur]] sanatında rastlanan rozetler, asma dalları, aslanlar, kuşlar, [[grifon]], [[kentaur]] ve [[sfenks]] gibi mitolojik yaratıklar bulunur.<ref name=ulas/> Güneye bakan ana cephesi 1903 yılında [[II. Abdülhamid]]'in [[II. Wilhelm]]'e hediyesi olarak Almannya'ya taşınmıştı. Günümüzde Berlin'deki [[Bergama Müzesi (Berlin)|Bergama Müzesi]]'ndedir.
Kare planlı olup, kaleyi andıran kalın duvarları vardır. Kazılar yapının tamamlanamadığını göstermiştir. Ana eksen üzerinde, girişte simetrik konumlu mekanlar ve bir [[mescit]], ortada bir şeref avlusu, kuzeyde ise yonca planlı bir taht salonu ve yine simetrik konumlu mekanlar yer alıyordu. Sarayın çok ince bir işçilik gösteren oyma taş süslemeleri sanat tarihinde büyük önem taşır. Duvar zikzak çizgilerle üçgenlere bölünmüş, her üçgenin ortasına [[akantüs]] yapraklarından oluşan kabartma birer [[rozet]] yerleştirilmiştir. Üçgenlerin zemini de ince kıvrık dallar ve hayvan figürleriyle doldurulmuştur. Bu figürlerde [[Helenistik]] etkiler göze çarpar. Mescidin bulunduğu yöndeki duvarda bitkisel [[motif]]lerle yetinilmesi, hayvan [[figür]]ü olmaması ilginçtir.
 
Yapı kare planlıdır. Kaleyi andıran kalın duvarları vardır. Ana malzeme olarak taş ve tuğla kullanılmıştır. Kazılar yapının tamamlanamadığını göstermiştir.
 
Ana eksen üzerinde, girişte simetrik konumlu mekanlar ve bir [[mescit]], ortada bir şeref avlusu, kuzeyde ise yonca planlı bir taht salonu ve yine simetrik konumlu mekanlar yer alıyordu.
 
Duvar zikzak çizgilerle üçgenlere bölünmüş, her üçgenin ortasına [[akantüs]] yapraklarından oluşan kabartma birer [[rozet]] yerleştirilmiştir. Üçgenlerin zemini de ince kıvrık dallar ve hayvan figürleriyle doldurulmuştur. Mescidin bulunduğu yöndeki duvarda bitkisel motiflerle yetinilmiştir, hayvan figürü bulunmaz. Kıble duvarunda hayvan figüründen sakınılmasının sebebnii araştırmacılar Müslümanların ibadetleri sırasında, puta tapma endişelerinden arınarak namazlarını dosdoğru kılmaları düşüncesiyle açıklamıştır.<ref name=ruhi>{{web kaynağı|soyadı1=Konak|ad1=Ruhi|başlık=İslam’da Tasvir Yasağı Sorunu ve Minyatür Sanatı|url=http://www.jasstudies.com/Makaleler/1093900653_KonakRuhi_S_967-988.pdf|yayıncı=The Journal of Academic Social Science Studies Cilt 6, Sayı 1|erişimtarihi=3 Haziran 2018}}</ref>
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
[[Kategori:Amman'daki yapılar]]
[[Kategori:Ürdün'deki saraylar]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Mşatta_Sarayı" sayfasından alınmıştır