Kadın hareketi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Almanya: düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
67. satır:
== Mavi Çoraplılar ==
{{ana madde|Mavi Çoraplılar}}
Mavi Çoraplılar (İngilizce: Blue Stocings Society; Almanca: Blaustrumpf) 19. yy’dayüzyılda, kültürlü ama kadınsı olmayan kadınlar için küçümseyici bir tanım olarak kullanılmıştır. Kendilerine söylenen kaba sözler "mavi çoraplı"dan, "erkekten dönme"ye, "frijit feminist"e kadar uzanıyordu. 1970’li yıllarda “aşırı feminist kadın” tanımının kullanımı gibi kadın hareketlerinin ilk mensubu olarak sayılmışlardır. Mavi çoraplılar daha sonraki süfrajetler gibi organize bir grup değil; orta sınıftan gelen ve o zamanın kadına bakış açısına karşı gelen eğitimli kadınlardan oluşmaktaydı. Kadınların seçme ve seçilme hakkı ve üniversitede eğitim görebilmeleri için savaşmışlardır.
 
Mavi Çoraplı, 17. ve 18. yy’dayüzyılda sürekli mavi çorap giyen mübaşirler için kullanılan alaylı bir [[lakap]] olarak kullanılmıştır. Jacob Grimm ve Wilhelm Grimm’in Almanca Sözlüğü’nü çıkarmalarından sonra Mavi Çoraplı tanımı “kasıntı” ve “iftiracı” anlamlarında kullanılmıştır. Bu anlamda [[Johann Sebastian Bach]]’ın 1707 (BWV 524) potpurisinde “… ve bazı saray hizmetkarları mavi çorap giyer.” kullanılmıştır.
 
Kavramın daha sonraki anlamı 18. yy’ınyüzyılın ortalarında İngiltere’de ortaya çıkmıştır: 1750 yılında Londralı Elizabeth Montagu (1718 -1800) salonunu “edebi partiler” için açmış ve edebi konulu akşamlara ve tartışmalara misafir davet etmiştir. Partiye gelen baylardan bir tanesi olan bitkibilimci Benjamin Stillingfleet erkek gece kıyafetlerinde alışılmış klasik ipek çorap yerine mavi bir Garn çorap giymiştir. Bu eski modanın, skandal bir biçimde yok oluşu her tarafta konuşulmuş ve “entelektüel partilere” katılanların hepsi “Mavi çoraplılar” olarak adlandırılmıştır.
 
Eğitimli, çalışan ve [[Siyaset|politika]]yla ilgili kadın tipi 19. yy’ınyüzyılın ortalarında örneğin [[Honoré Daumier]]’in karikatürlerinde popüler, erkeklerin antipati ve korku hedef tahtaları olmuştur.
 
Edebi alanda kadın yazarlar gibi erkek yazarlar da “Mavi Çoraplılar” kavramını alaycı bir şekilde kullanmıştır.
91. satır:
== Süfrajetler ==
{{ana madde|Süfrajet}}
20. yy’yüzyıl ın başlarında [[Büyük Britanya]] ve ABD’de pasif direniş, kamu toplantılarını bölme, açlık grevi yapma gibi yollarla kadınların seçme ve seçilme hakkını savunan, az çok organize olmuş radikal [[kadın hakları]] savunucuları süfrajet olarak nitelendirilmiştir. Süfrajet hareketleri ağırlıklı olarak orta sınıftan gelen kadınlar tarafından yürütülmüştür.
 
Süfrajetler Büyük Britanya’da bulaşıcı hastalıklar yasası olan Contagious Diseases Acts’ın karşıtlarından meydana gelmiştir. 1903 yılında [[Emmeline Pankhurst]] Büyük Britanya’da radikal kadın hareketi olan, ilerleyen yıllarda ise protestolar ve açlık grevleriyle dikkat çeken Kadınların Sosyal ve Politik Birliği’ni (Women’s Social and Political Union/ WSPU) kurmuştur. Kızı [[Christabel Pankhurst]] Büyük Britanya’da kadınların seçme ve seçilme hakkı için savaşan önder süfrajetlerden biri olmuştur. Süfrajetlerin yıktığı diğer bir tabu ise açıkça kamu alanında sigara kullanmalarıdır. O dönemde kamu alanında sigara kullanmak, sadece erkeklere verilen bir imtiyazdı ve kadınlara bu isteklerinin haksız olduğu kabul ettirilmeye çalışılıyordu. 1910 yılında amacı kadın haklarının genişletilmesi olan yasa tasarısının düşmesinden sonra vitrinler taşa tutulmuş, yangın çıkarılmış, kamusal binalara -bunlar arasında İngiltere’nin en önemli manastırı olan Westminster Abbey de bulunmaktadır- bombalı saldırılar düzenlemişlerdir.<ref>[http://www.ucansupurge.org/arsiv/www.ucansupurge.org/indexbe16.html?option=com_content&task=view&id=3950&Itemid=74]</ref> 1913’te Emily Davison protesto amacıyla kendini, düzenlenen bir at yarışında Birleşik Krallık Hükümdarı V. George’un atının önüne atmış ve birkaç gün sonra da ölmüştür. I. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla Büyük Britanya’da kadınların [[oy hakkı]] kampanyaları geçici olarak durmuştur.
112. satır:
 
== Kıyafet Reformu ==
Kıyafet Reformu 19.YY.da yüzyılda sağlık nedenleri ve özgürleşme isteklerinin etkisine bağlı olarak geleneksel kadın ve erkek kıyafetlerinden biraz farklı kıyafetler yönünde propagandası yürütülen bir üst kavramdır.
 
Kadınlar için yenilenen kıyafetler, kadınları engelleyici ve sıkan kıyafetlerden kurtularak daha rahat etmesini ve çalışma hayatına daha aktif katılmalarını kolaylaştırmıştır. 18 yy.yüzyıl sonlarında [[korse]] sağlığa zararlı olarak kabul edilmiş ve bu reform hareketi bazı tıpçılar tarafından desteklenmiştir.
 
Reform kıyafetlerinin ilk öncülerinden biri 1850 yılında ABD’de ortaya çıkan, basında yankı uyandıran ve kadın hakları savunucularının giydiği Bloomer-Kostümü olmuştur. Fakat kamusal tepkiler sonucu kabul edilmemiştir. ABD’de sonraki yıllarda başka reform girişimleri denenmiş ve aynı zamanda diğer Avrupa ülkelerinde de reform hareketleri ortaya çıkmıştır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kadın_hareketi" sayfasından alınmıştır