Memûn: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Nushirevan11 (mesaj | katkılar)
k Nushirevan11 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Noyder tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
Etiket: Geri döndürme
→‎İlk dönemi: düzeltme AWB ile
32. satır:
== İlk dönemi ==
 
Halife [[Harun Reşid]]'le [[İran]]lı ([[Sogd]]) bir cariyenin oğluydu. Harun Reşid'in [[Araplar|Arap]] eşinden olma [[Emin (Abbasi)|Emin]]'den altı ay önce doğmuştu. Harun Reşid, tahtın birinci varisi olarak Emin'i seçti ve 802'de iki kardeşin haklarını resmen açıkladı. Buna göre, Memun, Emin'in veliahtlığını ve Bağdat merkez olmak üzere Irak ile batı eyaletlerinin başına getirilmesini kabul edecek, Emin de Memun'un [[Merv]] merkez olmak üzere doğu eyaletlerinin yönetimine gelmesini onaylayacaktı. Emin'den sonra ikinci veliaht olarak [[Horasan]] valiliğine atandı.<ref name="muir">Muir, William (1924), ''The Caliphate, Its Rise, Decline and Fall'', Edinburgh: John Grant</ref>
 
Ama Harun Reşid'in ölümünden (Mart 809) sonra iki kardeş arasında baş gösteren anlaşmazlık kısa sürede silahlı çatışmaya dönüştü. Memun, kardeşiyle arasında baş gösteren halifelik kavgasını [[Araplar|Arap]] kökenli olmayan (İranlılar) Şiilere dayanarak kazandı; Emin, saltanatı oğlu Abdullah’a bırakmak istediği için hükümdar olunca veraset haklarından yoksun bıraktığı Memun'u, sonradan veziri yapacağı İranlı [[Fazl bin Sehl]] ile İranlı bir komutan olan Tahir destekliyordu. Emin, kardeşi Memun’u ortadan kaldırmak için, ordusunu üzerine gönderdi.<ref>[http://www.vehbitulek.com/cms/content/view/1945/9/ Vehbi Tülek, "Abbasi halifesi Me'mûn" ] (Erişim:9.9.2010)</ref> Ancak Tahir, [[Tahran]] yakınlarında Emin'in ordusunu bozguna uğrattı; böylece Memun'un birlikleri İran'ın batı kesimini ele geçirdi. Emin, bir bölümü [[Suriye]]li Araplardan oluşan yeni bir ordu toplamaya çalıştıysa da başarılı olamadı. Sonunda, Nisan 812'de Bağdat kuşatıldı. Kent, umutsuz da olsa uzun bir direnişten sonra ancak Eylül 813'te ele geçirildi. Bu arada Irak ve Arabistan'ı da kaybetmiş olan Emin teslim olmak istemesine karşın öldürüldü.<ref name="muir"/>
 
Abbasi Devleti'ndeki iç çatışmaları da açığa çıkaran savaş, yalnızca Memun'la kardeşi arasındaki kişisel rekabetten değil, farklı siyasal-dinsel eğilimler arasında eskiden beri var olan uyuşmazlıktan da kaynaklanıyordu. Gelenekçi bir kişi olan Emin Arap kültürüne önem verirken, yeni düşünce hareketlerine ve dış etkilere açık Memun, İran ve doğu eyaletlerinin değer yargılarını benimsiyordu.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Memûn" sayfasından alınmıştır