Enver Paşa: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Tehcir Kanunu: düzeltme AWB ile |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) düzeltme AWB ile |
||
50. satır:
|ödüller = {{Mecidiye Nişanı}} {{Osmaniye Nişanı}} {{Liyakat Madalyası}} {{İmtiyaz Madalyası}} {{Harp Madalyası}} {{Pour le Mérite}} {{Eisernes Kreuz 1. Klasse}} {{Eisernes Kreuz 2. Klasse}}
}}
'''Enver Paşa''' ({{dil-ota|انور پاشا}}, doğum adı: '''İsmail Enver''', اسماعيل انور; 22 Kasım 1881 – 4 Ağustos 1922), [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nun son yıllarında etkin olan Osmanlı askeri ve siyasetçisi. [[3. Ordu (Osmanlı)|3. Ordu]] ve [[Kafkas İslam Ordusu]] komutanlığı yapmıştır. [[İttihat ve Terakki]] Cemiyeti'nin önemli önderleri arasında bulunmuş, 1913'te [[Bâb-ı Âli Baskını]] adı verilen [[askeri darbe]]yle cemiyetin iktidara gelmesini sağlamış, 1914'te [[Almanya]] ile askeri ittifaka önayak olarak Osmanlı Devleti'nin [[I. Dünya Savaşı]]'na girmesine öncülük etmiş, savaş yıllarında "''Harbiye Nazırı ve Başkumandan Vekili''" sıfatıyla askeri politikayı yönetmiştir. [[I. Dünya Savaşı]]'nın yenilgi ile sonuçlanması üzerine, [[Almanya]] ve [[Rusya]]'da [[Türk halkları]]nın bir araya getirilmesi amaçlı pek çok mücadelede bulunmuş, [[Sovyetler Birliği|Sovyet]] hükûmetinin desteğini kaybettikten sonra [[Orta Asya]]'daki Türk halklarını ayaklandırmak amacıyla gittiği [[Türkistan]]'da [[Bolşevik]]lere karşı yaptığı bir çatışma sırasında ölmüştür.
1914'te Padişah [[Abdülmecit]]'in torunu (Şehzade Süleyman'ın kızı) [[Naciye Sultan]]'la evlenerek Osmanlı hanedanına damat olmuştur. Bu evlilikten Türkân Mayatepek (ö.1989) ve Mahpeyker Ürgüp adlı kızları ve Ali Enver Akoğlu (1921-1971) adlı bir oğlu vardır. Enver Paşa, Genel Kurmay eski başkanlarından [[Kazım Orbay]]'ın da kayınbiraderiydi.
108. satır:
1918-19 kışlarını kimliğini gizleyerek Berlin’de geçiren Enver Paşa, İttihat ve Terakki’yi yeniden örgütleme çalışmalarına girdi. Almanya'daki devrimci ayaklanmalara katılmak için Berlin'de bulunan Sovyet siyaset adamı ve gazeteci [[Karl Radek]] ile görüştü ve onun davetiyle Moskova'ya gitmek üzere yola çıktı. Ancak üçüncü denemesinde, 1920’de [[Moskova]]’ya gitmeyi başardı ve orada Sovyet Dışişleri Bakanı [[Çiçerin]]’le, [[Lenin]]'le görüştü. 1-8 Eylül 1920 tarihinde [[Bakü]]'de gerçekleşen [[Birinci Doğu Halkları Kurultayı]]'na [[Libya]], [[Tunus]], [[Cezayir]] ve [[Fas]]'ı temsilen katıldı. Ancak kongre önemli sonuçlar getirmedi. Sovyetlerin Türkiye ve başka Müslüman ülkelerdeki milliyetçi hareketleri gerçekten desteklemediği izlenimi alarak Ekim 1920’de Berlin’e döndü. 15 Mart 1921’de [[Talat Paşa]]’nın öldürülmesinden sonra İttihat ve Terakki’nin başlıca önderi durumuna geldi.
1921'de tekrar Moskova'ya giden Enver Paşa, Ankara Hükümeti'nin Moskova'ya gönderdiği [[Bekir Sami Bey]] başkanlığındaki Türk delegeleriyle görüştü. Anadolu'daki Millî Mücadele hareketine katılmak istediyse de kabul edilmedi. TBMM'de bulunan bazı eski ittihatçılar, onun [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal Paşa]]’nın yerini almasını istiyorlardı. Temmuz 1921'de [[Batum]]’da bir İttihat ve Terakki Kongresi topladı. 30 Temmuz'da Ankara'ya Yunan saldırısı başlayınca bir kurtarıcı gibi Anadolu'ya girmeyi umut eden Enver Paşa'nın bu umudu Eylül ayında kazanılan [[Sakarya Meydan Muharebesi]] ile boşa çıktı.
=== İttihad-ı İslam Kurma Çabaları ===
| |||