Vikipedi

Muhammed Zahir Şah: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Nushirevan11 (mesaj | katkılar)
Devriyeler
32.158 değişiklik
düzeltme AWB ile
39. satır:
[[Muhammed Nadir Şah]]'ın oğluydu. 1920'lerin sonlarında kargaşaya son verilmesinde ve merkezi denetimin yeniden sağlanmasında kardeşleriyle birlikte önemli rol oynadı. Ayrıca hükümette bakan olarak görev aldı. Kasım 1933'te babasının öldürülmesi üzerine 19 yaşında tahta çıktı. Ama devlet işlerini akrabalarının yönetmesi nedeniyle uzun yıllar geri planda kaldı. 1964'te bir anayasa çıkararak [[meşruti monarşi]]ye dayalı bir düzen getirdi. Akrabalarının kamu görevleri üstlenmesini yasaklayarak iktidarını pekiştirdi. İzleyen dönemde bir dizi ekonomik kalkınma projesi gerçekleştirdi.
 
[[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]] ve [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'den aldığı dış yardımlarla sulama tesisleri ve otoyollar yaptırdı. Uluslararası ilişkilerde [[Afganistan]]'ın tarafsızlığını korumayı başardı. Bununla birlikte giriştiği reformlar [[Kabil]] çevresi dışında pek etkili olamadı. Ülke 1970'lerin başlarında kuraklık ve açlıkla karşı karşıya kaldı. [[Pakistan]] sınırındaki [[Peştu]] kabilelerinin özerklik mücadelesi daha da tırmandı. Başkentteki siyasal yapı ülkenin ekonomik sorunlarının üstesinden gelemedi. Şahın kayınbiraderi General [[Muhammed Davud Han]], 17 Temmuz 1973'te kansız bir darbeyle [[monarşi]]yi devirerek cumhuriyet ilan etti. Tahttan resmen 24 Ağustos 1973'te çekilen Zahir Şah, daha [[İtalya]]'ya sürgüne gitti.
 
[[Sovyet-Afgan Savaşı]] sırasında sürgündeki muhalifleri örgütleme planı başarısızlığa uğradı. 2001'de, [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin Afganistan'daki [[Taliban]] yönetimini devirmesinden sonra ülkeye döndü. Ülkesindeki etnik grupların birliğini sağlamak için geleneksel [[Loya Jirga]] başkanlığına geçti, ancak bu hareketi, ülkede monarşinin geri dönüşüne zemin hazırlayabileceği endişesiyle yoğun tartışmalara neden oldu.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Muhammed_Zahir_Şah" sayfasından alınmıştır