Tevhîd-i Tedrîsât Kanunu: Revizyonlar arasındaki fark

Türkiye’de eğitim alanında reform yapabilmek; millilik, laiklik, modernlik esaslarını uygulayabilmek için eğitim kurumlarının birleştirilmesine ihtiyaç duyulması <ref name=MehmetOkur/> sebebiyle hazırlanan kanun; ülkenin eğitim işlerinde çokbaşlılığın kaldırılmasını sağladı. [[Halifeliğin kaldırılması]]’nana dair kanun ve "''Şeriye ve Evkaf Vekaleti’nin Kaldırılması hakkında kanun''"la aynı gün çıkarıldı.

19. yüzyıl ortalarına gelene kadar Osmanlı toplumunda eğitim öğretim faaliyetleri – -[[Enderun]] ve birkaç büyük medrese hariç- devletin görev alanının dışındaydı<ref name=MehmetOkur>[http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/SBED/article/viewFile/173/167 Mehmet Okur, '''Milli Mücadele ve Cumhuriyetin İlk Yıllarında Milli ve Modern Bir Eğitim Oluşturma Çabaları''', ''Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 5 , Sayı 1, 2005'']</ref>. Osmanlı Devleti’nde batılılaşma sürecine girildikten sonra devlet, ülkede pek çok batı tipi eğitim kurumu kurmuş; bu kurumlar ile birlikte eski eğitim kurumları da faaliyetlerine devam etmişti<ref name=feriha>[http://www.belgeler.com/blg/s5v/ataturk-un-laiklik-anlayisinin-egitim-sistemimizdeki-yansimalari-1919-1938-reflections-of-ataturk-s-secularism-manner-on-our-education-system-1919-1938 Feriha Özkan, '''Atatürk’ün Laiklik Anlayışının Eğitim Sistemimizdeki Yansımaları (1919-1938)''', ''Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kütahya, 2006'']</ref>.

* [[Kurtuluş Savaşı]] yıllarında millî mücadelenin önderi [[Mustafa Kemal]] ve bazı hatipler konuşmalarında eğitim kurumlarının birleştirilmesine dair bazı ifadeler kullanmışlardır<ref name="Zeynep" />. Mustafa Kemal’in [[Halk Fırkası]]’nı kuracağıkuracağını açıkladığı ve fırkanın dokuz maddelik programını tanıttığı 7 Aralık 1922 tarihli basın bildirisinde medreselerin kaldırılması düşüncesi ilk kez açık olarak ortaya konuldu<ref name="feriha" />.

Bu görüşler ışığında 2 Mart günü [[Halk Fırkası]]’nınFırkası’nın grup toplantısında 3 ayrı yasa tasarısı hazırlandı. “Şer’iye ve Evkaf Vekaleti’nin lağvı ve Diyanet Reisliğinin teşkili” hakkındaki kanun müzakereleri kabul olunduktan sonra Tevhid-i Tedrisat yasa tasarısı Saruhan Mebusu ve Maarif Vekilif [[Vasıf Çınar|Vasıf Bey]] ve 57 arkadaşının imzasıyla gündeme getirildi. Kanunun gerekçesi şu sözlerle ifade edilmişti: “''Bir millet bireyleri ancak bir eğitim görebilir. İki türlü eğitim bir ülkede iki türlü insan yetiştirir. Bu ise, duygu ve düşünce birliği ile dayanışma amaçlarını tamamen yok eder.''” <ref name=Zeynep/>.

Başlangıçta isteğe bağlı bir ders haline getirilmiş olan din dersi; ortaokullarda 1930’da, öğretmen okullarında 1931’de, şehir ilkokullarında 1933’de1933’te, köy ilkokullarında 1939’da tamamen müfredettan çıkarıldı. Tüm bu gelişmeler sonucu 1939-1948 yılları arasında din derslerinin hiç yer almadığı bir örgün eğitim deneyimi yaşandı<ref name=Zeynep/>.

Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabulünden sonra misyoner ve azınlık okulları Millî Eğitim Bakanlığı’nın denetim ve gözetimine girmiş; dinsel ve siyasal amaçlı eğitim yasaklanmış; ders programlarına tarih, coğrafya, yurttaşlık bilgisi, Türkçe dersleri eklenmiştir. Bu dönemde azınlık okullarında okutulan kitaplardan aziz resimleri çıkarıldı; okul binalarındaki haçların indirilmesi istendi. Dinsel sembollerin yalnızca okul kiliselerinde bulundurulmasına izin verildi<ref name=feriha/>. Din esaslarına dayalı eğitim ve din propogandasıpropagandası yapma yasaklarına uymayan yabancı okullar kapatıldı. Bunlar arasında [[Merzifon]] ve [[Kayseri]]’deki Amerikan okulları, [[İzmir]]’deki Fransız okulu bulunur<ref name=MehmetOkur/>.