Iğdır: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
iç bağlantı düzeltme AWB ile
düzeltme AWB ile
169. satır:
{{ana madde|Iğdır (il)}}
[[Dosya:Iğdır Melon.jpg‎|thumb|right|250px|Iğdır Kavunu]]
Eskiden [[kervan]] yolları üzerinde önemli bir durak olan Iğdır şehrinde, ekonomi büyük ölçüde tarıma dayalıdır. [[Aras Nehri]]'nin suladığı ova, [[Doğu Anadolu Bölgesi]]'ndeki en önemli bitkisel üretim alanlarından biridir. Iğdır bahçeden bahçeye geçiş yapan evleri ile ünlüdür. Bu bahçelerde [[kayısı]] ve [[elma]] ağaçları vardır. [[TarımTürkiye'de tarım|tarım]] için elverişli olup [[şeker pancarı]], [[pamuk]], [[karpuz]], [[domates]] gibi çeşitli [[meyve]] ve [[sebzeler]] yetiştirilmektedir.<ref name="Sürmeli"/> [[I. Dünya Savaşı]]'nın ardından Rus işgalinin kalkmasıyla pazarla bağlantısı kesilen şehrin ekonomik yaşamı [[1950]]'lere dek süren durgunluğa girdi. 1950 yılından sonra [[Aras Nehri]]'nin sulamada kullanılmasıyla ürünlerde büyük çeşitlilik sağlandı.<ref name="Britannica">Temel Britannica Ansiklopedisi, Cilt 8, Ek madde:Iğdır, s: 8.5 ve 8.6, Hürriyet Yayınları 1992</ref>
 
Yıllık yağış tutarının azlığına, yağış rejiminin düzensizliği ve buharlaşma miktarının fazlalığı da eklenirse ovadaki tarımda sulamanın ne derece önemli bir paya sahip olduğunu görülür. Sulamanın daha kapsamlı yapılabilmesi için Iğdır Ovası, Batı Iğdır Ovası ve Doğu Iğdır Ovası olmak üzere iki bölüme ayrıldı ve böylece sulama projeleri başlatılmış oldu.
266. satır:
=== Nüfus yapısı ===
{{ana madde|Iğdır (il)}}
[[Rus Çarlığı]]'nın 1897 yılında yaptığı nüfus sayımında Iğdır şehir merkezinde 4,680 kişi yaşamaktaydı. Iğdır il genelindeki dengeli dağılımın aksine şehir merkezinde Ermeniler çoğunluktaydı. Bunların 3,934'ü (%84) Ermeni, 559'u (%11.9) Rus, 82'si (%1.7%), Azeri Türkü ve 72'i ise (%1.5) Kürtlerden oluşmaktaydı.<ref>Первая всеобщая перепись населения Российской Империи, 1897 г. т. 71 Эриванская губерния. Н. А. Тройницкий, С.-Петербург, 1904. стр. 144</ref> Ancak 1920 yılında yaşanan Türk-Ermeni savaşları sonrası Ermenilerin göç etmesiyle şehir merkezinin demografik yapısı değişmiştir. [[Musa Kâzım Karabekir|Kâzım Karabekir]] anılarında, 18 Mayıs 1920'de Iğdır'a ayak bastığında merkezde 400 civarı ev bulunduğunu belirtir.<ref name="İstiklal">İstiklal Harbimiz, Kâzım Karabekir</ref> Cumhuriyet Dönemi'nin ilk nüfus sayımı yapılan 1927 yılında 3,716 olan merkez ilçe nüfusu, 1935'te 6,737 olurken merkeze bağlı köy ve bucaklardaki nüfus 24,536'ydı.<ref name="Karsiy">Kars 1973 İl Yıllığı, s. 22-23</ref> Kent merkezinin nüfusu 1940'ta 9,465'i, kente bağlı köy ve bucaklardaki nüfus da 24,556'yı bulmuş ancak [[II. Dünya Savaşı]]'nın olumsuz etkileri nedeniyle 1945'te 8,644'e, 1950'de de 7,826'ya düşmüştür. Merkeze bağlı bucak ve köylerin toplam nüfusu da 1945'te 24,995'e, 1950'de de 31,585'e, 1955'te de 39,585'e yükselmiştir.<ref name="Karsiy"/> 1956 yılından itibaren [[Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü]]'nün başlattığı sulama projeleri sonucu artan tarımsal etkinlikler şehir merkezinde nüfusun artmasına yol açmıştır. Bu yüzden, 1955 yılında 9,646 olarak sayılan şehir nüfusu, ilk kez 1960'ta 10,000'i aşarak 12,730'a, 1970'te 21,420'ye, 1975'te de 29,542'ye yükselmiştir. Ancak [[12 Eylül]] [[1980]] öncesinde yaşanan olaylardan dolayı 1980'de yeniden 24,352'ye düşen nüfus, bu dönemden sonra hızla artmaya başlamış ve 1985'te 29,460'a, 1990'da 35,858'e, 1997'de 45,941'e ve 2000'de 59,900'e, 2007 senesinde de 75,927'e yükselmiştir.<ref>[http://report.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnks=&report=turkiye_ilce_koy_sehir.RDF&p_il1=76&p_kod=1&desformat=html&ENVID=adnksEnv TÜİK'in 2007 yılı nüfus verileri]</ref> Şehrin genel nüfusu ise 2000 sayımlarına göre 168,634'tür. [[Türkiye İstatistik Kurumu]]'na göre 2007 nüfusu 181,866'dır. İl merkezi son yıllarda [[Tuzluca, Iğdır|Tuzluca]] ilçesinden küçük bir göç almıştır. İldeki nüfus artış hızı ise %42.2'dir. Nüfusun yaklaşık %25'i [[Türkiye'de tarım|tarım]], %23'ü [[hayvancılık]], % 33'ü [[ticaret]] ve [[sanayi]] ve %19'u da diğer sektörlerde çalışmaktadır.<ref name="Vali"/>
 
Şehrin nüfus yapısını çoğunluk olarak<ref name="Türk Çoğunluk">Türkiye Nüfus Politikası (Population policy in Turkey), Erhard Franz,page 293</ref> [[Azerbaycan Türkü|Azerbaycan Türk]]leri, ardından ise sırasıyla [[Türk|Türkiye Türkleri]]<ref name="Türk Çoğunluk" /> ve [[Kürtler]] oluşturur. Günlük konuşmada genellikle [[Azerice|Azeri Lehçesi]], [[Türkçe]]<ref>{{Tr icon}} Yılmaer, Esat. [http://webarsiv.hurriyet.com.tr/2002/08/05/162199.asp Sevilen valiyle ‘savaş’ MHP'ye kaybettirmiş]." ''[[Hürriyet]]''. 5 Ağustos, 2002.</ref> ve [[Kürtçe]] kullanılmaktadır.<ref>Iğdır Sevdası, Mücahit Özden Hun</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Iğdır" sayfasından alınmıştır