Uluslararası kuruluş: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Distinguish|Uluslarüstü birlik}}
'''Uluslararası örgüt''', uluslararası düzeyde faaliyet gösteren, devletler tarafından kurulmuş olan veya sivil toplum örgütleri tarafından oluşturulmuş [[Örgüt]]lere verilen addır. İki tip uluslararası örgüt vardır:
{{For|İngilizce aynı ad altında yayın yapan akademik dergi|International Organization}}
 
[[File:IKRK Hauptquartier.jpg|thumb|[[Uluslararası Kızılhaç Komitesi]]'nin [[karargâh]]ı. [[Cenevre]] ([[İsviçre]]) [[Dünya]]'da en fazla uluslararası organizasyona ev sahipliği yapan kenttir.<ref>{{fr}} François Modoux, "La Suisse engagera 300 millions pour rénover le Palais des Nations", ''[[Le Temps]]'', 28 Haziran 2013 Cuma, s. 9.</ref>]]
* Uluslararası devletlerarası kuruluşlar, üyeleri [[Egemen devlet]]ler ve diğer uluslararası devletlerarası kuruluşlar olan resmi kuruluşlardır. [[Birleşmiş Milletler]], [[Avrupa Konseyi]], [[İslam Konferansı Örgütü]], [[Dünya Ticaret Örgütü]], [[ASEAN]] bunlara örnek olarak gösterilebilir.
* [[Sivil toplum kuruluşu|Sivil Toplum Kuruluşları]], uluslararası düzeyde faaliyet gösteren özel kuruluşlardır.
 
'''Uluslararası organizasyon''' ya da '''uluslarası kuruluş''' veya '''uluslararası örgüt''', [[uluslararası]] üyelere veya üyelik sistemine, kapsama ya da varlığa sahip [[kuruluş]]lar için kullanılan bir isim olup, [[uluslararası sivil toplum kuruluşu]] ve [[hükûmetler arası örgüt]] şeklinde iki ana türü bulunmaktadır. <ref>The ''Penguin Dictionary of International Relations'' divides modern international organizations into two "basic types, the 'public' variety known as intergovernmental organizations (IGOs) and the 'private' variety, the international non-governmental organization (INGOs)." (Evans, Graham, and Richard Newnham. ''[https://books.google.com/books?id=hUACAAAACAAJ Penguin Dictionary of International Relations]''. Penguin, 1998, s. 270.)</ref>
== Örnek kuruluşlar ==
 
* [[Uluslararası sivil toplum kuruluşu|Uluslararası sivil toplum kuruluşları]] (USTK) ya da [[uluslararası sivil toplum örgütü|uluslararası sivil toplum örgütleri]] (USTÖ): uluslararası alanda faaliyet gösteren [[sivil toplum kuruluşu|sivil toplum kuruluşları]] (STK)'dır. Bunlara uluslararası [[kâr amacı gütmeyen kuruluş]]lar, [[Dünya İzci Hareketi Örgütü]], [[Uluslararası Kızılhaç Komitesi]] ve [[Sınır Tanımayan Doktorlar]] gibi dünya genelinde faaliyet gösteren örgütler dahildir.
=== Küresel kuruluşlar ===
* [[Birleşmiş Milletler]] ve bağlı kuruluşlar
* [[Interpol]]
* [[Dünya Ticaret Örgütü]]
 
* [[Hükûmetler arası örgüt]]ler (uluslararası hükûmet kuruluşları olarak da bilinirler): terimle en yakından ilişkili örgüt türü olup, bunlar [[egemen devlet]]lerden oluşan örgütlerdir ([[üye devlet]]ler olarak da bilinirler). Önemli örnekleri arasında [[Birleşmiş Milletler]] (BM), [[OECD]], [[Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı]], [[Avrupa Konseyi]] ve [[Dünya Ticaret Örgütü]] yer alır. '''BM''' örgüte tam bir netlik kazandırabilmek amacıyla kuruluşu için 'uluslararası örgüt' yerine 'hükûmetler arası örgüt' terimini kullanmıştır. <ref>"[http://www.un.org/members/intergovorg.shtml Intergovernmental organizations having received a standing invitation to participate as observers in the sessions and the work of the General Assembly and maintaining permanent offices at Headquarters]." United Nations Department of Public Information, [[United Nations Secretariat]].</ref>
=== Bölgesel kuruluşlar ===
* [[Avrupa Konseyi]]
* [[Avrupa Birliği]]
* [[ASEAN]]
* [[Şanghay İşbirliği Örgütü]]
* [[NAFTA]]
* [[NATO]]
 
İlk ve en eski hükûmetler arası örgüt 1815 yılında [[Viyana Kongresi]] tarafından kurulan [[Ren Seyrüsefer Merkez Komisyonu]]'dur.
=== Finansal kuruluşlar ===
 
* [[Uluslararası para fonu]] ([[IMF]])
Uluslararası örgütlerin rolleri arasında uluslararası gündemin belirlenmesine yardımcı olma, siyasi pazarlıklara arabulucuk yapma, siyasi girişimler için yer sağlama ve koalisyonların kurulmasını katalizör görevi üstlenme yer alır. Ayrıca uluslararası örgütler belirgin konuları tanımlarlar ve hangi konuların birlikte gruplandırılacağını karar verirler. Böylelikle [[hükûmet]]lerin öncelikli olarak karar vermesi gereken konuları belirleyerek, diğer hükûmetlerin de bu düzenlemeler ışığında çalışmalarına önayak olmuş olurlar.
* [[Dünya Bankası]]
 
== Ayrıca bakınız ==
* [[Uluslararası örgütler (Liste)|Uluslararası örgütlerin tam listesi]]
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça|2}}
 
== Dış bağlantılar ==
{{aktivizm-taslak}}
* [http://www.thegeneralknowledge.in/2015/03/headquarters-of-international.html Uluslararası Organizasyon ve Genel Müdürlük Listesi]
* [http://legal.un.org/avl/ha/ario/ario.html Birleşmiş Milletler'in Tarihi Arşivindeki Uluslararası Kuruluşların Sorumluluğuna İlişkin Makaleler]
* [http://snn.co.in/world-news.html Dünya Haberleri ile ilgili belgeler]
 
[[Kategori:Uluslararası kuruluşlar| ]]
[[Kategori:Kültürel küreselleşme]]