Vietnam: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
134. satır:
 
== Tarih ==
Vietnam'ın [[arkeoloji]]k tarihi, 2500 yıl öncesine dayanmaktadır. Ancak tüm tarihi değerleri ve yaşamsal bulgularıyla, Vietnam tarihi 4000 yıllık büyük bir tarihtir. Vietnam, [[MÖ 1. yüzyıl]]dan [[10. yüzyıl]]a kadar Çin Uygarlığı'nın egemenliği altında kalmıştır. [[939]] yılında bir grup Vietnam zümresi tarafından ülke, Çin'e karşı bağımsızlığını kazanmıştır. [[968]] yılında ise Vietnam, resmi olarak kendi resmi benliğini ilan etmiştir.
 
=== Vietnam Savaşı ===
140. satır:
[[Dosya:Vm-map tr.png|thumb|left|150px|Vietnam haritası]]
 
Vietnam [[19. yüzyıl]]da Çin-hindi olarak ([[Kamboçya]]-[[Laos]]-Vietnam) [[Fransa]] tarafından sömürgeleştirildi. Yoğunlukla köylü olan halk topraklarından olduğu için Fransız hükümetine karşı tepkiliydi. Arada milliyetçi ayaklanmalar olduysa da bir başarı elde edilemedi. [[Japonya]]'nın Vietnam'ı işgaliyle zayıflayan otoriteye karşı bağımsızlık hareketi ligi Vietminh [[2 Eylül]] [[1945]]'te [[cumhuriyet]]i ilan etti. Bu Fransa ile Vietnamlı [[Komünizm|komünist]] lider [[Ho Şi Minh]]'i karşı karşıya getirdi. [[Moskova]]'da bağlantıları olan, [[Çin]]'den silah desteği alan ve [[Mao Zedong]]'un [[Kuomingtang]]'a karşı başarıyla yürüttüğü [[gerilla]] hareketi taktiklerini bilinen Ho Şi Mingh karşısında duramayan Fransa 1954'ün Mayıs ayında teslim oldu. [[1956]]'da seçim yapılarak tekrar birleştirilmek üzere Vietnam ikiye bölündü. Kuzeyde Ho Şi Minh'in komünist hükümeti ve [[Güney Vietnam|güneyde Fransa'nın desteklediği]] [[Ngo Dinh Diem]] hükümeti kuruldu, fakat söz konusu seçim gerçekleşmedi. [[Saygon]]'daki hükümet [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] destekli otoriter bir politika izlemekteydi. Bu güneyde tepkilerin artmasına neden oldu ve kuzeyden silah desteği alan [[Vietkong]] cephesi kurularak ABD'nin de dahil olduğu iç savaş başladı. Amerikalı askerler teknik açıdan üstün olsalar da coğrafyasını bilmedikleri bir yerde, alışkın olmadıkları gerilla taktikleri karşısında çok şansları olmuyordu. [[1968]]'de Vietkong "Tet" saldırısını başlattı, [[1973]]'te ateşkes ilan edilse de kısa süre sonra savaş yeniden başladı. Sonunda [[30 Nisan]] [[1975]]'te Vietcong'un Saygon'u ele geçirmesiyle son buldu. Vietnamlılar Amerikan askerlerine ormanda bubi tuzakları kurmuşlardır ancak amaç askeri öldürmek değildir yaralamaktır . Örneğin iki ağacın arasına görünmeyecek şekilde ip çekip sivri kazıklar kazımışlardır ama bu kazıklar öldürücü değil yaralayıcıdır . Bir asker öldüğünde onun için yapılacak bir şey yoktur ama yaralandığında diğer askerlere yük olur . Sonuç olarak her bir tuzak en az iki askeri etkilemiştir. Amerikan askerlerinin Vietnam Savaşı'nda başarısız olmalarının bir diğer sebebi ise Vietnamlı askerlerin bilerek ormana içlerine çekilmeleridir. Peşlerinden giden Amerikan askerleri ise oranın yapısını iyi bilmediği için bir sürü Amerikan askeri zehirli yılan sokması sonucu ölmüştür.
 
== Yönetim ==
Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti'nde tek yasal parti iktidardaki [[Vietnam Komünist Partisi]]dir. [[1975]]'deki anayasanın değiştirilmesiyle [[1992]]'nin Nisan ayında yeni anayasa kabul edildi. Komünist partinin idari anlayışı yönetimin, politikanın bütün birimlerinde tekrar uygulandı. Seçimlere muhalefet etme yetkisi sadece Komünist Parti ve onun organizasyonlarına verildi.
 
Bunlar Vietnam Anayurt Cephesi çalışanlarını ve esnaf ticaret birliklerini kapsar. Her ne kadar eyalet kamusal yönetimi sosyalist olsa bile, onun uygulanması, 1990'lardan beri azalarak devam eden ideolojik etkisi altındadır. Vietnam Cumhurbaşkanı görünürde eyalet başkanı olsa bile normalde Vietnam ordusunun başkomutanıdır. Ayrıca Ulusal Savunma ve Güvenlik makamındadır. Vietnam Başbakanı Nguyan Tan Dung hükümetin başıdır. Ayrıca 3 yardımcı bakandan oluşan Bakanlar kurulunun ve 26 bakanın başkanıdır.
151. satır:
Vietnam 58 ile veya şehre ([[Vietnamca]] ''tỉnh'' olarak bilinir ) bölünmüştür. Ayrıca yörel idare olarak illerle aynı seviyede olduğu kabul edilen (şehir statüsünde bulunan) 5 "merkezi yönetim birimi" (''thành phố trực thuộc trung ương'') vardır.
 
[[Dosya:VietnameseProvincesMap.png|thumb|400px|center|Vietnam Yörel Üst İdare Birimleri]]
 
{| style="margin:auto;"
290. satır:
 
== Resimler ==
 
 
 
 
==Dış bağlantılar==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Vietnam" sayfasından alınmıştır