Demokratik merkeziyetçilik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Aybeg (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
düzeltme AWB ile
8. satır:
==Tarihi==
 
[[Lenin]] önderliğindeki [[Bolşevik]]ler, Rusya'daki [[Rusya İmparatorluğu|Çarlık rejimini]] kitlesel bir [[işçi]] devrimiyle devirmeyi amaçlayan disiplinli bir işçi partisini örgütlemeye ve gerçekleşecek bir ayaklanmaya önderlik edebilecek bir parti oluşturmayı amaçlamışlardır. Bu temellerde kurulan [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi]], Merkez Komite nezdinde demokratik merkeziyetçilik ilkesi çerçevesinde sıkı sıkıya bağlıydı. Lenin, bu ilkeyi ''"Tartışmada özgürlük, eylemde birlik"''" şeklinde özetlemiştir.<ref name=Lenin>< /ref> Buna karşın, [[Menşevik]]lerin uyguladığı parti programları daha esnekti ve diğer siyasi partilerle daha kolay işbirliği yapıyorlardı.<ref>Menşevikler 1917 yılında [[Geçici Hükümet]]'te de yer alacak ve Temmuz Günleri sırasında işçi ayaklanmasına karşı tavır alacaklardır.</ref> Bolşevikler ise özellikle [[liberal]] partilerle işbirliği yapmayacak, diğer [[Sosyalizm|sosyalist]] partilerle de tanımlı ittifaklara girecektir.
 
[[Ekim Devrimi]]'nin başarısından sonra güçlenen Bolşevikler, dünyadaki tüm işçi hareketleriyle birlikte hareket etmek amacıyla örgütlenmeye gitmişlerdir. Bu amaçla Mart 1919'da kurulan [[Komünist Enternasyonal]] (Komintern), demokratik merkeziyetçilik ilkesini de içinde barındıran 12 maddeyi, yeni kurulan Enternasyonal'e katılma temelinde tüm sosyalist partilere göndermiştir. Buna göre; dünyadaki tüm [[devrimci]]ler öncelikle kendi ülkelerinde faaliyet göstermeliydi, fakat demokratik merkeziyetçilik ilkesi uyarınca, gereken yerde Komintern müdahil olabilecekti.<ref>[[William Henry Chamberlin|Chamberlin W.H.]] (1929) [https://www.marxists.org/archive/chamberlin-william/1929/soviet-russia/ch11.htm ''Soviet Russia: A Living Record and a History''], bölüm 11</ref>
27. satır:
==Eleştiriler==
 
Marksist-Leninist fikirlere karşıt görüşler hemen hemen her dönem bu ilkeye karşı çıkmışlardır. Dolayısıyla bu durum [[sosyalist]] fikirlerin ortaya çıkış tarihi kadar eskidir. [[Birinci Enternasyonal]] dönemindeki (1864) [[anarşist]]ler ve [[Ekim Devrimi]] öncesinde Rusya'daki [[Menşevikler]] karşı çıkan gruplara örnektir.
 
Demokratik Merkeziyetçilik ilkesinin uluslararası komünist hareketin yönetiminde de kullanılmasıyla [[Komintern]]'e verilen bu müdahil olma yetki ve sorumluluğu, Ekim Devrimi'nden hemen sonra [[Sultan Galiyev]] gibi [[Ulusal komünizm|ulusal komünist]] isimler<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=[[Sultan Galiyev|Sultangaliyev]]|ad1=Mirseyit; (yayına hazırlayan [[Özgür Erdem]])|başlık=Bütün Eserleri|tarih=2006|yayıncı=[[İleri Yayınları]]|yer=İstanbul|isbn=9789756288795}}</ref> ile özellikle 1960'lardan itibaren "[[Avrupa Komünizmi]]" gibi çeşitli sosyalist/komünist akımlar tarafından da eleştirilmiştir.<ref>Buci-Glucksmann Christine. "Avrupa Komünizmi." ''Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi''. 5. cilt. İstanbul: [[İletişim Yayınları]], 1988, s. 1582-1583.</ref>
 
Günümüzde ise [[liberalizm]] ve [[sosyal demokrasi]] yanlıları bu ilkeye karşı çıkan başlıca kesimlerdir.<ref>Steger, Manfred B. ''The Quest for Evolutionary Socialism: Eduard Bernstein And Social Democracy''. Cambridge, England, UK; New York, New York, USA: Cambridge University Press, 1997. s. 146.</ref>