Babailik: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
<ref>İbn-i Bîbî, ''El-Evâmir’ûl-‘alâ’iyye.''</ref> |
→Babâ’îyye Tarikâtı: düzeltme AWB ile |
||
42. satır:
[[Ebu'l Vefâ el-Bağdâdî|Vefâ’îyye]]'nin içerisinden bir yan kol olarak ortaya çıkan Bâbâ’îyye'nin, [[Ebu'l Vefâ el-Bağdâdî|Vefâ’îyye]]<ref>Dursun Gümüşoğlu: Tâcü'l Arifîn es-Seyyid Ebu'l Vefâ Menakıbnamesi - Yaşamı ve Tasavvufi Görüşleri, Can Yayınları, 2006, s. 48</ref> ile birlikte [[Kalender’îyye]]/[[Haydâr’îyye]] ve [[Yesevilik]]/[[Bektaşîlik]] te dahil olmak üzere dört [[heterodoks]] [[tarikat]]ın daha mensublarını teşkilâtlandırarak yönettiği, büyük çoğunluğuyla da [[Türkmen]] zümrelerini içine alan, [[senkretik]] bir dini ideoloji kullanmasına rağmen, dinî değil ama sosyal-siyasî bir hareket olduğunu kabullenmek daha doğru görünüyor. Bâbâ’îyye taraftarlarının daha sonraları [[Kızılbaşlar]] tarafından da kullanılan "kırmızı başlıklar" giydikleri bilinmektedir.
Bâbâ’îyye inancı, karışık ve farklı kaynaklardan gelen inançların İslâmî bir cilâ altında gerçekleştirilen [[senkretik|Syncrétism ''(farklı dinî inançların kendi bünyesinde toplanmak suretiyle birleştirilmesi)'']] ile eski Türkmen yapısının biribirlerini tamamladığı bir bütünü teşkil etmektedir. Bu bütünün içerisinde İran ve Suriye'deki [[Hükümet-i Melâhide-i Bâtın’îyye]]'nin propagandasını yürüttüğü [[İsmâ‘îl’îyye]]'nin etkileri gözlemlenilmekle birlikte, gene de ''Bâbâîlik'' özünde [[Şiî]] bir akım değildir. Gözlemlenebilen ilk [[Şiî]] tesirleri [[15. yüzyıl]] sonlarından itibaren [[Safev’îyye]] propagandasıyla başlamış, [[Kızılbaş]] ve [[Hurûfî-Bektâşî inancı|Bektâşî inanç]]ları arasına [[On İki İmâmlar]] inancı sokulmuştur. Anadolu-Türk din tarihinde Bâbâîliğin asıl önemi ise ''"gayri-Sünni"'' hareket ve toplulukların temelini oluşturması olmuştur.<ref name="TDV">TDV, ''İslâm Ansiklopedisi,'' Cilt 4, Sahife 368-369.</ref>
[[Bektaşîlik|Bektaşî]]liğin [[Dedebabalık|Dedebabacı ''(Babagan)'']] kolunun bu [[tarikat]]tan türediği söylenebilir. [[Abdal]]lar, [[Çepniler]], [[Kalenderîlik]], [[Haydâr’îyye|Haydârîlik]], ''[[Kızılbaşlar]]'' ya da ''[[Tahtacılar]]'' olarak da tanımlanan, ve [[Alevîlik]] üzerinde etkin tesirleri görülen ''[[Babâîler]]'' sonunda [[Bektâşîlik]] içinde erimiştir.
| |||