Kıyı oku: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k dz
Sabri76 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
3. satır:
 
==Oluşumu==
'''Kıyı oku ''' Kıyı akıntıları, kıyı çizgisinin bütün girinti ve çıkıntılarını takip etmezler.. Bundan ziyade, kıyı çizgisi boyunca bir çıkıntıdan (burundan) öbürüne uzanırlar. Ancak burunlar arasında yer alan koyların ve girintilerin ağızlarında derinlik genellikle fazladır. Bu sebepten dolayı, taşıdığı maddelerle birlikte bir burundan diğerine yönelen kıyı akıntısı, koyların ağzına rastgelen bu derin suları geçerken, sürüklediği maddelerin bir kısmını dibe bırakırlar. Biriktirme sürecinin ve gelişiminin uzun süre devam etmesi halinde dibe çöken maddeler yavaş yavaş birikir. Gelişerek yükselmeye başlarlar ve deniz seviyesine kadar ulaşır.Bu biriktirme olayı depolandığı ucu buruna bağlıdır ve oradan koyun ağzına doğru devam etmektedir. Bu biriktirme olayının yüzeyi [[deniz]] seviyesine kadar yükseldiği zamandan itibaren bu yüzeysel alan [[ dalga]] tarafından aşındırılır. Bu yüzeyden koparılan maddelerin bir kısmı dalgalar tarafından oluşan setin üst kısmına ve iç yamacı üzerine yığılır. Bu olayın devam etmesiyle deniz altı seti yavaş yavaş yükselerek belirli bir zaman sonra [[deniz suyu]] seviyesinin üstüne çıkar. Bu olay sonucunda oluşan yüzey üzerinde [[dalga]] ve rüzgarlar aşındırma yaparlar. Son olarak meydana gelen bir ucu buruna bağlı,diğer ucu serbest olan birikim şekillerine kıyı oku denir.<ref>Erinç , S. 1971 , Jeomorfoloji 2 , , İstanbul Üniversitesi Yayınları , no: 1628</ref>
[[Dosya:Farewell Spit.jpg|right|thumb|[[Farewell kıyı oku]], [[Yeni Zelanda ]] [[Güney İzlanda]]]].
 
Kıyı okunun oluşumunun ileri evrelerinde, kıyı boyu akıntılar ve dalgalar, bu çökel yığışımını hakim [[dalga]] ve akıntı yönünde çengel görünümlü iç bükey kavisler çizerek ilerlemesini sağlar. Bu tarz yapıların oluşması genellikle yakınlarda önemli bir çökel kaynağı [[(delta)]] ile mümkündür. Çok çeşitli şekillerde görünebilirler. Kıyı oklarının son evrelerinde kıyı boyunca tamamen kapanmasını sağlayarak lagünler oluşur.
 
*Türkiye'de kıyı birikim şekillerinden kıyı oku şekline en iyi örneklerden biriside Çanakkale Boğazı'nda bulunan Çardak kıyı okudur. Yaklaşık 2.5 km uzunlığa sahip olan kıyı okunun oluşturduğu lagünün alanı 2 km<sup>2</sup>'dir. Kıyı okunun çökel kaynağı batısında bulunan Hacıömer Deltası'dır. kıyı okunun görünümü, oklar akıntı yönününü göstermektedir
 
==Diğer Dillerdiller==
Kıyı oku kelimesi ingilizce coğrafi terimler sözlüğünde spit kelimesine karşılık gelir.
 
20. satır:
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
 
== Dış bağlantılar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kıyı_oku" sayfasından alınmıştır