Tevatron: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Aybeg (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
düzen+kaynaksız
1. satır:
{{kaynaksız}}
[[Dosya:Fermilab.jpg|thumb|Right|300px|Tevatron yukarıdan görünümü]]'''Tevatron''', [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de [[Chicago]] şehrinin doğusundaki [[Fermilab]]'da (Fermi Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı) bulunan dairesel bir parçacık hızlandırıcısıdır. 2011 yılına kadar, kendisine 150 GeV olarak yollanan proton ve antiprotonları hızlandırıp, 1.96 TeV kütle merkezi enerjisinde 2 ayrı noktada çarpıştırmaktaydı. Bu özellik onu 2010'da [[CERN]]'deki LHC hızlandırıcısı devreye girinceye kadar dünyadaki en yüksek enerjili çarpıştırıcı yapmıştı. Yapımı $120 milyona yakın tutan Tevatron 1983 yılında tamamen bitirildi. Üzerine 1983-2011 yılları arasında büyük miktarlarda yatırımlar yapıldı.
[[Dosya:Fermilab.jpg|thumb|Right|300px|Tevatron yukarıdan görünümü]]
[[Dosya:Fermilab.jpg|thumb|Right|300px|Tevatron yukarıdan görünümü]]'''Tevatron''', [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'denin [[Chicago]] şehrinin doğusundaki [[Fermilab]]'da (Fermi Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı) bulunan dairesel bir parçacık hızlandırıcısıdır. 2011 yılına kadar, kendisine 150 GeV olarak yollanan proton ve antiprotonları hızlandırıp, 1.96 TeV kütle merkezi enerjisinde 2 ayrı noktada çarpıştırmaktaydı. Bu özellik onu 2010'da [[CERN]]'deki LHC hızlandırıcısı devreye girinceye kadar dünyadaki en yüksek enerjili çarpıştırıcı yapmıştı. Yapımı $120 milyona yakın tutan Tevatron 1983 yılında tamamen bitirildi. Üzerine 1983-2011 yılları arasında büyük miktarlarda yatırımlar yapıldı.
 
Tevatron'un temel başarısı 1995 yılında üst kuarkların keşfedilmesi üzerine oldu. Bu üst kuarklar parçacık fiziğinin starndart modelinde ön görülmüştü. 2 Temmuz 2012 yılında Fermilab'ın CDF ve DØ çarpıştırıcı deney takımı 2001 yılından bu yana yapılan 500 trilyon çarpışmasını analizinin sonuçlarını duyurdu. Varlığına şüpheyle bakılan [[Higgs bozonu]] bu araştırma sonuçlarında 550 de bir oranında istatiksel varlık tespit edilidi. Bulgulardan 2 gün sonra bu saptamanın milyonda bir hata oranına sahip olduğu LHC deneylerinden de doğrulandı.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Tevatron" sayfasından alınmıştır