Çinko parmak, ait olduğu proteindeki katlanmayı stabilize etmek için bir veya daha fazla çinko iyonunun (Zn2+) koordinasyonu ile karakterize edilen küçük bir protein yapısal motifidir.[1] Genellikle çok domainli proteinlerde metal bağlayıcı bir alan olarak görülür.

Bir α sarmal ve bir anti-paralel β yapraktan oluşan Cys2His2 çinko parmak motifi. Çinko iyonu (yeşil) iki histidin ve iki sistein tarafından koordine edilir.
DNA (turuncu) ile kompleks halinde üç çinko parmak içeren Zif268 proteini (mavi). Koordine edici amino asit kalıntıları ve çinko iyonları (yeşil) vurgulanmıştır.

Çinko parmakları içeren proteinler (çinko parmak proteinleri) birkaç farklı yapısal familyada sınıflandırılır. Yunan anahtarları veya β saç tokaları gibi açıkça tanımlanmış diğer ikincil yapıların aksine, her biri benzersiz bir üç boyutlu mimariye sahip bir dizi çinko parmak türü vardır. Belirli bir çinko parmak proteininin sınıfı bu üç boyutlu yapı tarafından belirlenir, ancak proteinin birincil yapısına veya çinko iyonunu koordine eden ligandların kimliğine dayanarak da tanınabilir. Bununla birlikte, bu proteinlerin büyük çeşitliliğine rağmen, büyük çoğunluk tipik olarak DNA, RNA, proteinler veya diğer küçük, faydalı molekülleri bağlayan etkileşim modülleri olarak işlev görür ve yapıdaki varyasyonlar öncelikle belirli bir proteinin bağlanma spesifitesini değiştirmeye yarar.

Orijinal keşifleri ve yapılarının aydınlatılmasından bu yana, bu etkileşim modülleri biyolojik dünyada her yerde bulunduğu ve insan genomunun genlerinin % 3'ünde yer aldığı kanıtlandı.[2] Ek olarak, çinko parmaklar çeşitli terapötik ve araştırma kapasitelerinde son derece yararlı hale gelmiştir. Çinko parmakların belirli bir sekans için afiniteye sahip olmasını sağlamak aktif bir araştırma alanıdır ve çinko parmak nükleazları ve çinko parmak transkripsiyon faktörleri, bugüne kadar gerçekleştirilmiş en önemli çinko parmak uygulamalarından ikisidir.

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Zinc fingers: a novel protein fold for nucleic acid recognition". Cold Spring Harbor Symposia on Quantitative Biology. Cilt 52. 1987. ss. 473-82. 
  2. ^ "The discovery of zinc fingers and their applications in gene regulation and genome manipulation". Annual Review of Biochemistry. Cilt 79. 2010. ss. 213-31.  – via Annual Reviews (abonelik gereklidir)

Dış bağlantılar değiştir