Çalpala, Iğdır

Çalpala, Iğdır ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

Çalpala
Harita
Iğdır'ın Türkiye'deki konumu
Iğdır'ın Türkiye'deki konumu
Iğdır üzerinde Çalpala
Çalpala
Çalpala
Çalpala'nın Iğdır'daki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlIğdır
İlçeMerkez
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
Rakım892 m
Nüfus
 (2020)
 • Toplam336
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0476
İl plaka kodu76
Posta kodu76002
Kiti Hidroelektrik Santrali
Kiti Hidroelektrik Santralinin İçinden görünüm

Tarihçe değiştir

1928 yılı kayıtlarında Kiti olarak geçen köy, 1960 yılından beri günümüzdeki adını taşımaktadır.[3]

Köy, Ermeni çetelerin Ağustos 1919'da baskın yaptığı ve yakaladıkları erkekleri öldürüp kadınların namuslarını kirlettiği Iğdır civarındaki 21 Müslüman köyden biridir.[4] 11 Kasım'ı 12 Kasım'a bağlayan gece 11. Tümen Komutanlığı, Ermenilere karşı taarruza geçmiş ve 12 Kasım 1920 sabahı Iğdır belediye binasına Türk Bayrağı çekilmiştir. Bu olayları takip eden 14 Kasım 1920 tarihinde ise, 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa komutasındaki Türk Ordusu tarafından Ermeniler Aras Nehri'nin kuzeyine püskürtülmüştür.[5] 3 Aralık 1920'de imzalanan Gümrü Antlaşması ile Iğdır ve çevresinin Türkiye toprağı olduğu kesinleşmiştir.[6]

Köy yakınlarında bulunan "Kiti Hidroelektrik Santrali", 1961 yılında kurulup 1966 yılında faaliyete geçmiştir.[7]

Coğrafya değiştir

Köy, Iğdır il merkezine 29 km uzaklıktadır.[8] Köyün doğusunda Bayraktutan Köyü, güneyinde Küllük Köyü, kuzeyindeyse Ermenistan bulunur. Köyün deniz seviyesinden yüksekliği 894 metredir. Aras Nehri, ovanın batısındaki bir vadiden geçerek Çalpala Köyü yakınlarında ovaya girmektedir.[7]

Nüfus değiştir

Köyde 1886 yılında 144 Azeri Türkü yaşamaktaydı.[9]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2020 336[2]
2019 330[2]
2018 388[2]
2017 404[2]
2016 404[2]
2015 372[2]
2014 355[2]
2013 380[2]
2012 337[2]
2011 346[2]
2010 321[2]
2009 265[2]
2008 258[2]
2007 289[2]
2000 444[8]
1990 405[10]
1985 592[11]
1980 391[12]
1975 325[13]
1970 323[14]
1965 264[15]
1960 253[16]
1955 253[17]
1950 137[18]
1945 129[19]
1940 116[20]
1935 153[21]
1886 144[9]

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Calpala, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 8 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Iğdır Merkez Çalpala Köy Nüfusu". Nufusune.com. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  3. ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  4. ^ Sürmeli, Murat (2016). Iğdır’ın Demografik Yapısında Göç ve Ahıska Türkleri Örneği (PDF). Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları. s. 74. ISBN 978-605-9050-92-0. 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  5. ^ Çetinkaya, Nihat (1996). Iğdır Tarihi (Tarih, Yer Adları Ve Bazı Oymaklar Üzerine). İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. s. 116. 
  6. ^ Sürmeli, sf. 75
  7. ^ a b Aksoy, Yasin; Savaş, Demet; Dursun, Sezen (2012). Iğdır İlinin Mekansal Analiz Raporu. Iğdır: Iğdır Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü. ss. 35-55. 
  8. ^ a b "Çalpala Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018. 
  9. ^ a b "ИГДЫРСКИЙ УЧАСТОК (1886 г.)" (Rusça). ethno-kavkaz.narod.ru. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2019. 
  10. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  11. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  12. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1981). "1980 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  13. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1977). "1975 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1973). "1970 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  16. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  17. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1961). "1955 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  18. ^ Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü (1954). "1950 Umumî Nüfus Sayımı: Vilâyet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla Nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  19. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1948). "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  20. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1944). "1940 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyetler, Kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  21. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar değiştir