Yiğitkonağı, Göle
Yiğitkonağı, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.
| Yiğitkonağı | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Yiğitkonağı Yiğitkonağı'nın Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Göle |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 152 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75700 |
Tarihçe değiştir
Yiğitkonak köyünün eski adı Türkçe kaynaklarda Türkeşen (توركەشن) biçiminde yazılmıştır.[3] Gürcüce kaynaklarda Turkaşeni (თურქაშენი) olarak geçer.[4] Rus idaresi de köyü 1886 yılında Turkaşen (Туркашен) adıyla kaydetmiştir.[5] Bu yer adının ikinci kelimesi "şen-i" (შენ-ი) köy, yerleşme gibi anlamlara gelir. Ancak "Turka / Türke" kelimesinin "Türk" kelimesiyle ilişkisi olduğuna dair bir kaynak mevcut değildir. 1854-1855 yıllarında Alman haritacı Heinrich Berghaus'un haritasında da "Turkaschan" olarak kayıtlara geçen köye[6]
Turkaşeni tarihsel Kola bölgesinde yer alır. Bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdi. Uzun süre Osmanlı yönetiminde kalan köy, 1878 tarihli Berlin Antlaşması'ya Rus hakimiyetine girdi. Rus idaresinde Ardahan sancağının (okrug) Göle kazasına (uçastok) kazasına bağlıydı. 1886 yılında köyün nüfusu, Rum olarak kaydedilmiş 252 kişiden oluşuyordu.[5] 1907 yılında köyü ziyaret etmiş olan Gürcü tarihçi Ekvtime Takaişvili de köyde Rumları yaşadığını yazmıştır. Takaişvili'nin verdiği bilgiye göre, Kura Nehri kıyısındaki köyde kesme taşlarla inşa edilmiş iki adet yıkık kilise bulunuyordu. Kiliselerden biri diğerine göre daha iyi korunmuştu. Kiliselerin dışında yıkık halde bir kule bulunuyordu.[4]
I. Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Ardahan ve Artvin sancakları bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1920 yılındaki Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Ardahan ve Artvin bölgelerinin Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu ertesi yıl Gürcistan'ı işgal etti ve 1921 tarihli Moskova Antlaşması'yla Turkaşen köyünü de kapsayan Ardahan ile Artvin bölgeleri Türkiye'ye bırakıldı.
Turkaşen, 1928 yılında Kars vilayetinde Göle kazasının Okam nahiyesine bağlıydı.[3] 1935 yılında köyün nüfusu 574 kişiden oluşuyordu.[7] Bu tarihte Rum nüfusu mübadele sonucunda ayrılmış, köye yeni bir nüfus yerleştirilmişti. Türkeşen olarak yazılan köyün adı "yabancı kökten geldiği" gerekçesiyle 1959 yılında Yiğitkonağı olarak değiştirilmiştir.[8] 1965 yılında Yiğitkonağı köyünün nüfusu 1.015 kişiden oluşuyordu ve bu nüfus içinde 442 kişi okuma yazma biliyordu.[9]
Coğrafya değiştir
Köy, Ardahan il merkezine 26 km, Göle ilçe merkezine ise 21 km uzaklıktadır.[10]
Nüfus değiştir
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 152[2] |
| 2021 | 157[2] |
| 2020 | 161[2] |
| 2019 | 160[2] |
| 2018 | 184[2] |
| 2017 | 161[2] |
| 2016 | 166[2] |
| 2015 | 172[2] |
| 2014 | 176[2] |
| 2013 | 190[2] |
| 2012 | 190[2] |
| 2011 | 198[2] |
| 2010 | 205[2] |
| 2009 | 209[2] |
| 2008 | 207[2] |
| 2007 | 197[2] |
| 2000 | 288[10] |
| 1990 | 408[11] |
| 1985 | 604[12] |
Kaynakça değiştir
- ^ "Yigitkonagi, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 3 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Göle Yiğitkonağı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 772.
- ^ a b "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 14". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2021. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "dspace.nplg.gov.ge" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b ""Göle kazası 1886 Yılı" (Rusça)". 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2022.
- ^ "Kaukasus 1". www.davidrumsey.com. 2 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 772". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 359.
- ^ a b "Yiğitkonağı Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.