Wine

Wine
	Ubuntu Linux üzerinde Wine Internet Explorer çalışırken
Geliştirici(ler)	Wine Geliştiricileri (Katkıda bulunan 1500'den fazla kişi)
İlk yayınlanma	4 Temmuz 1993
Güncel sürüm	9.0 / 16 Ocak 2024
Önizleme sürümü	7.9 / 20 Mayıs 2022
Geliştirme durumu	Etkin
Programlama dili	C
İşletim sistemi	Linux, Mac OS X, BSD, Solaris ve ; POSIX uyumlu diğer işletim dizgeleri
Platform	Çapraz platform
Erişilebilirlik	Çok dilli (45 tâne)
Tür	Uygulama katmanı
Lisans	GNU LGPL (Sürüm 2.1 veyâ üzeri)
Resmî sitesi	www.winehq.org
Kod deposu	gitlab.winehq.org/wine/wine;

Wine, Linux ve Mac OS X gibi POSIX uyumlu işletim dizgelerinde Windows yazılımlarının çalıştırılmasını sağlayan özgür bir uygulama katmanıdır. Wine'nın açılımı, Wine Is Not an Emulator (Wine Öykünücü Değildir) idir.

Wine, Microsoft Windows platformunun kapalı kaynak kodlu pek çok API'sinin tersine mühendislik yöntemleriyle baştan yazılmasıyla^[2] aynı çalışma ortamı süreçlerini Linux üzerinde gerçekleştirmeye çalışır. Wine geliştiricileri eliyle tersine mühendislik yöntemleriyle ve MSDN kaynaklarıyla hangi komutun hangi işleci bulup çalıştırdığı tek tek incelenmiş ve buna göre işleç çevirici denilen bir işleç çağırma kitaplığı oluşturulmuştur. Oluşturulan bu yeni kitaplıklarla Windows yazılımlarının Linux üzerinde çalışması olasıdır.

Wine'ın tüm Windows uygulamalarını çalıştırması beklenmemelidir. Çünkü daha Windows'un tüm kitaplıkları ve Windows'un diğer tüm yetenekleri tümüyle Linux'a uyarlanamamıştır. Wine'ın çalıştırdığı uygulamaların başarım düzeyleri değişken olmakla birlikte Wine ile çalıştırılan bazı uygulamalar, Windows ortamından daha hızlı çalışabilmektedir.

Wine'ın bir yazılımı çalıştırıyor olması, o yazılımı sorunsuz bir şekilde çalıştıracağı anlamına gelmez. Wine'ın Uygulama Veritabanı [1] 2 Ağustos 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.^[3] ile Wine ile denenen yazılımların çalışma durumları hakkında ayrıntılı bilgi alınabilir.

Târihçesi

Wine, 1993'te Microsoft Windows 3.x üzerinde çalışan yazılımları Linux üzerinde çalıştırmak için yaşama geçirildi. Bob Amstadt, tasarının ilk eşgüdümcüsüydü. Bob Amstadt, 1994 yılında bu görevi Alexandre Julliard'a aktardı. İlerleyen zamanlarda Win32 desteği ve yazılımın Mac OS X, Solaris ve BSD işletim dizgelerinde çalışma yeteneği sağlandı.
2005'te ilk geliştirme sürümü olan 0.9 sürümü yayınlandı.
1.0 numaralı ilk kararlı sürümü 17 Haziran 2008'de çıkarıldı.
1.2 numaralı kararlı sürümünde "WOW64" desteği eklendi ve grafik tabanı Tango tabanlı olacak şekilde yenilendi.
1.4 numaralı kararlı sürümünde "DIB" altyapısı yenilendi.
1.6 numaralı kararlı sürümünde Mac sürücüsü yenilendi ve Mono desteği sağlandı.

Kullanımı

Wine yazılımı kurulduktan sonra .exe ya da .msi gibi uzantıya sahip herhangi bir kurulum kütüğü üzerine sağ tıklayıp, çıkan menüde "Wine ile aç" benzeri bir seçenek kullanılarak yazılım kurulabilir. Ancak bazı gelişmiş uygulamaların düzgün bir şekilde çalışabilmesi için bu kurulum işlemi sonrasında birtakım ek ayarlamalar yapmak gerekebilir.
Wine ile kurulan yazılımları kaldırmak için Wine ile beraber yüklenen kendi "Program Ekle/Kaldır" aracı kullanılabilir.

WinRAR'ın .exe uzantılı kurulum kütüğü Wine ile çalıştırılırken

Wine'ın kendi "Program Ekle/Kaldır" aracından bir görüntü

"Wine yapılandırması" iletişim kutusundan bir görüntü

Wine kurulduktan sonra kullanıcının ev dizininde ".wine" adli gizli bir dizin oluşur. Bu dizin içine geçilerek farazî "C" sürücüsü, "Program Files", "Windows" gibi dizinlere ulaşılabilir.

Ev dizini içinde Wine'ın oluşturduğu "Program Files", "Windows" gibi dizinler

Ek Bilgiler

Wine'ın ilk kararlı sürümü olan 1.0 sürümünden beri Wine'nın x tek sayı olmak üzere 1.x sürümleri, kararsız sürümleri; y çift sayı olmak üzere 1.y sürümleri, kararlı sürümleri göstermektedir.
Wine'ın 64 bitlik sürümleri, 16 bitlik Windows yazılımlarını çalıştırabilir. Buna karşın 64 bitlik Windows'ta 16 bitlik Windows yazılımları çalışamamaktadır.
Wine 1.7.54 ve 2.0-rc3 ile Türkçe çeviride büyük geliştirmeler yapılmıştır. 2.0-rc3 sürümünden beri Wine, tam Türkçe desteğine sahiptir.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Wine ile sınanmış yazılımlar ve çalışma durumları.2 Ağustos 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Wine'da Adobe Photoshop kurulumu.
Özgürlükİçin'de Wine tanıtımı.

Kaynakça

^ "Wine Geliştiricileri". 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2013.
^ "Wine 1.2 tanıtımı". ozgurlukicin.org. 5 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.
^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008.

[1] "Wine Geliştiricileri". 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2013.

[2] "Wine 1.2 tanıtımı". ozgurlukicin.org. 5 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2008.

[1]

[2]

[3]