Vitale Candiano (? - 979), 978 – 979 döneminde Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 24'uncu dükadır.

Vitale Candiano
Candiano arması
Venedik Cumhuriyeti Doçesi (25.)
Doge di Venezia
Hüküm süresi978-979
(yak. 1 yıl)
Önce gelenPietro Orseolo
Sonra gelenTribuno Memmo
DoğumVenedik
Ölüm979
Venedik
DefinSan Giorgio Maggiore Kilisesi

Hayatı değiştir

Vitale Candiano gayet marjinal kişi olup hakkında bilgilerimiz gayet tartışmalıdır ve bu bilgilerin doğru olup olmadıklarını denetlemek de elimizde belgelerin azlığı ve inanılırlıkların şüpheli olması dolayısıyla nedeniyle pek mümkün değildir.

Doğum tarihi bilinmemektedir. Tarihçiler ve biyograficilerin çoğu onun 20. doçe olan III. Pietro Candiano'nun oğlu olduğunu ve böylece 22. Doçe IV. Pietro Candiano'nun ve kendinden sonra 25. Doçe seçilecek olan Tribuno Memmo'nun karısı olan Marina Candiano'nun erkek kardeşi olduğunu kabul etmektedirler. Ancak buna karşı olan tarihçiler bulunmaktadır. Bazı tarihçiler onun IV. Pietro Candiano'nun oğlu olduğunu bildirirlerse de bu bir isim karışıklığından doğmaktadır ve Doçe IV. Pietro Candiano'nun oğlu olan ve yine Vitale Candiano adını taşıyan kişi Grado Patrikliği yapmış bir kilise adamıdır. Diğer tarihçiler Vitala Candiano'nun ana Candiano ailesinden olmayıp bu ailenin yan kollarından birisinin üyesi olduğunu ve bunun için Candiano doçeleri ile akrabalığın kuzenlik olduğunu iddia ederler. Daha az sayıda olmakla beraber tarihçilerin bazıları ise Vitale Candiano'nun Candiano sülalesi ve ailesinden olmadığını ileri sürerler.

Elimizdeki en iyi bilgilere göre 978-979 döneminde bir yıldan daha az bir müddet doçelik yapmıştır. 978'de Doçe Pietro Orseolo Venedik Cumhuriyeti Doçelik tahtından feragat edip Pireneler'in doğusunda "San Michele di Cuxa Manastırı"'na keşiş olup inzivaya çekilmiştir. Bunun üzerine Venedik ileri gelenlerinden oluşan Venedik Asemblesi onu (muhtemelen Eylül) 978'de Venedik Doçesi olarak seçmiştir.

Bu sırada Venedik ilerigelenleri arasında büyük bir ayrılık olup, bunlar birbirine gayet şiddetli rakip olan iki kliğe ayrılmışlardı. Bir klik Bizans taraftarı idi ve Kutsal Roma Germen İmparatoru II. Otto aleyhtarı idi. Diğer klik Kutsal Roma Germen İmparatoru II. Otto taraftarı idiler. İmparator II. Otto 976'da kendinin devamlı destek sağladığı ve yakın akrabası olan "Waldrada Lombardo"'nun kocası olan Doçe IV. Pietro Candiano'nun bir Venedik halk ayaklanması sonucu tahttan indirilip sarayında çıkartılan yangında ölmesinden sonra Venedik lehinde sağlamış olduğu tüm imtiyazları geri almıştı ve devamlı Venedik aleyhinde bulunmaktaydı. Doçe Pietro Orseola'nın tahtan feragat etmesine nedeninin yalnız çok inançlı olan kendisinin dinsel ve ruhani ihtiyaçlarını karşılamak için olmadığı ve Bizans-yanlı ve İmparator yanlısı kliklerin birbirleriyle çatışmaları dolayişıla tek bir taraf gayet zor ve çözülüp içinden çıkılması hemen hemen imkânsız görülen bir politik durumla karşı karşıya gelmesi ve şahsi için en kolay yolun "işin içinden şahsen ayrılması" olduğu da iddia edilmektedir. Vitale Candiano'nun İV. Petro Candiano'nun kardeşi olması ve imparator II. Otto'yu Venedik'e düşman olmaktan vazgeçirebileceği ve yeniden Venedik'e imtiyazlar vererek destek sağlayabileceği düşünülmekte idi. Tarihçilere göre Venedikliler Vitale Candiano'nun bu desteği sağlayacağı bekleyişi ile onu Venedik Doçesi seçmişlerdi.

Vitale Candiano'nun Doçe olduktan sonra hemen imparator II. Otto nezdine imparatorluğun Venedik'e uyguladığı imtiyazlı muameleleri ve verdiği eski destekleri yenilemesi için çabalar gösterdi. Fakat bütün bu çaba ve girişimlerin ayrılığı ortadan kaldırmak için yeterli olmadığı açıkça ortaya çıktı. Bu başarısızlığı onu doçelikte bu politika ile başarı sağlayamayacağına inandırdı. Aynı zamanda Doçe olduğu yılda sağlığı gittikçe kötüye gitmekte idi. Böylece 989'da bir yıl kadar doçelik yaptıktan sonra Vitale Candiano tahttan feragat etti. Venedik'te Sant'İlario Manastırı'na keşiş olup inzivaya çekildi; ama keşiş olarak 4 gün gibi gayet kısa bir zaman yaşadıktan sonra öldü.

Onu takiben Doçe seçilen Tribuno Memmo da imparator ile Venedik ilişkilerini iyileştiremedi. Ancak 992'de II. Petro Orseolo Doçe olarak seçildikten sonra bu ayrılığa ülkeler arasında ve Venedik içerisinde son verilebildi.

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  • Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "Tribuno Memmo" maddesi kaynaklıdır: [1] 4 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)

Dış kaynaklar değiştir

  • Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)
  • da Mosto, Andrea (1983), Dogi di Venezia nella vita pubblica e privata. Floransa:A. Martello (İtalyanca)
  • Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca)

Dış bağlantılar değiştir

Resmî unvanlar
Önce gelen:
Pietro Orseolo
Venedik Doçesi
978-979
Sonra gelen:
Tribuno Memmo