Ölüm Korkusu (film, 1958)
Ölüm Korkusu, 1958 ABD yapımı gerilim filmidir. Özgün adı Vertigo (İng. baş dönmesi) olan film 2 Ocak 1961'de Türkiye'de sinemalarda gösterime girmiştir.[1][2]
| Vertigo | |
 "Ölüm Korkusu" (Vertigo) filminin özgün sinema afişi | |
| Yönetmen | Alfred Hitchcock |
|---|---|
| Yapımcı | Alfred Hitchcock |
| Senarist | Eser: Boileau-Narcejac Senaryo: Alec Coppel Samuel A. Taylor |
| Oyuncular | James Stewart Kim Novak Barbara Bel Geddes Tom Helmore |
| Müzik | Bernard Herrmann |
| Görüntü yönetmeni | Robert Burks |
| Kurgu | George Tomasini |
| Dağıtıcı | Paramount Pictures,Universal Pictures,United International Pictures |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Gerilim (tür) |
| Renk | Siyah-beyaz |
| Çıkış tarih(ler)i | 9 Mayıs 1958, San Francisco 2 Ocak 1961, Türkiye (Konak Sineması) |
| Süre | 128 Dakika |
| Dil | İngilizce |
| Bütçe | 2.479.000 dolar |
Fransız yazarlar Pierre Boileau ve Thomas Narcejac'ın 1954'te birlikte yazdıkları D'entre les morts adlı romandan uyarlanan filmi Alfred Hitchcock yönetmiş, başlıca rollerini James Stewart, Kim Novak ve Barbara Bel Geddes paylaşmışlardır.
"Vertigo", 1989 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.
Konusu
değiştirSan Francisco polislerinden Dedektif Scottie Ferguson (James Stewart) bir suçluyu kovalarken damdan düşen ortağını kurtaramaz ve kendisinde yükseklik korkusu başlar. Polisliği bırakan ve özel dedektif olan Scottie'yi, eski okul arkadaşı Gavin Elster karısını takip etmesi için tutar. Scottie, genç kadının peşinden San Francisco'ya döner. Arkadaşının anlattıklarına göre eşi bazen sanki içine kapanıyor, alışık olmadık davranışlar sergiliyordur. Scottie arkadaşının karısı Madeleine'i (Kim Novak) izlemeye başlar. Gerçekten de kadın garip davranmakta, bir resim müzesindeki özel bir resim önünde, resme bakarak saatlerini geçirmektedir. Dedektif resimdeki kişinin geçen yüzyılda yaşayan bir asilzade kadın olduğunu öğrenir. Madeleine ise tamamen bu kadını kendine örnek almakta onun gibi giyinmekte, onun gibi olmaya çalışmaktadır, hatta onun yaptığı gibi intihar etmek istemektedir! Scottie olaylara derinlemesine inince kendi akıl sağlığı da bozulmaya başlar ama sorunu da çözmeyi başarır.
Film Hakkında Bilgiler
değiştirVertigo, tıpta baş dönmesi demektir. Film Pierre Boileau ve Pierre Ayraud tarafından yazılan "D'Entre Les Morts" isimli bir kitaptan sinemaya aktarılmıştır. Film çıktığı dönemde pek olumlu yorumlar alamasa da daha sonradan özellikle de film eleştirmenlerince sinema tarihinin en önemli filmleri arasına girmiştir ve AFI En İyi 100 Film Listesi'nde 1998 yılında 61. sırada iken 2007 yılındaki listede 9. sıraya yükselmiştir. Filmde kullanılan, geri giden kameranın zoom yapması tekniği, sinema tarihine Vertigo Hareketi olarak geçmiş ve günümüzde oldukça moda olmuştur. Alfred Hitchcock başrol için Kim Novak'ı seçmesinin nedenini şöyle açıkladı: "Masum ve klas suratının altında yatan fahişe ruh ifadesine sahip olması." Filmdeki plaj sahnesi 2002 yılında filmlerdeki "gelmiş geçmiş en şık sahne" unvanı almıştır. Vertigo'nun En İyi Sanat Tasarımı ve En İyi Ses dallarında ikide Akademi Ödülü adaylığı bulunmaktadır.
Adlandırma
değiştirHitchcock'un bu 1958 tarihli filminin İngilizce özgün adı baş dönmesi anlamına gelen Vertigo'dur. Film çevrildikten 2,5 yıl sonra 2 Ocak 1961'de Türkiye'de Ölüm Korkusu adıyla sinemalarda gösterime girmişti (İstanbul Konak sineması).[1] Filmin başrol oyuncularından James Stewart'ın filmde bir anksiyete bozukluğu vardır. Yüksek yerlerde bulunmaktan aşırı derecede korku ve endişe duyar, yüksek binalara çıktığında başı döner. Yani bir tür "yükseklik korkusu" vardır. Bu nedenden olsa gerek filmin Türkçe adı bazı internet sitelerinde yanlış olarak Yükseklik Korkusu şeklinde yazılmıştır. Oysa o tarihlere ait gazete ve dergi arşivlerinde ve sinema kitaplarında film bu isimle anılmaz.
Bir de Amerikalı komedyen Mel Brooks'un, Hitchcock'un söz konusu bu filminin parodisini yaptığı 1977 tarihli High Anxiety filmi vardır. Bu film 1982'de Türkiye'de özgün adının tam çevirisiyle, yani Yükseklik Korkusu adıyla gösterime girmiştir. Filmin adlandırılmasındaki karışıklık buradan da kaynaklanıyor olabilir.
Kaynakça
değiştir- ^ a b "Milliyet Gazetesi Arşivi". milliyet.com.tr. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.
- ^ "Vertigo (1958)/release dates" (İngilizce). IMDb. 26 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010.
Dış bağlantılar
değiştir- Vertigo, IMDB7 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- hitchcock.tv2 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Türkçe bir inceleme26 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- www.iskenderiye.com[ölü/kırık bağlantı]
- Amerikan Film Enstitüsü En İyi 100 Film Listesi3 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
