Subaşı, Hopa
Subaşı, Artvin ilinin Hopa ilçesine bağlı bir köydür.
| Subaşı | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Subaşı Subaşı'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Hopa |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 764 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 237 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08690 |
Tarihçe
değiştirSubaşı köyünün eski adı Tzkaristi'dir. Lazca bir yer adı olan Tzkaristi (წკარისთი), "su başı" veya "pınar başı" anlamına gelir. Köyün doğusundaki dağ da aynı adı taşıyordu.[3][4] Bu yer adı Türkçeye İskaristi olarak girmiştir. Nitekim 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde İskaristi (اسقاریستی) şeklinde kaydedilmiştir.[5]
Tzkaristi köyü, Antik Çağ krallıklarından biri olan Kolheti'nin sınırları içinde yer alan bir yerleşmedir. Osmanlılar köyün bulunduğu bölgeyi, 1461'de Trabzon İmparatorluğu'nun varlığına son erdikten sonra ele geçirmiştir. Trabzon Eyaleti sınırları içinde kalan Tzkaristi, 1867'de, yeni kurulan Trabzon vilayetinin Lazistan sancağına bağlı Hopa kazası sınırları içinde kalıyordu. Ancak söz konusu salnamede bir köy olarak yer almamıştır.[6]
Kültür tarihçisi Nikolay Marr, 1910 yılında, Hopa kazasına bağlı Arhavi nahiyesindeki Tzkaristi'de yerli halkın değil, Çhalazeni köyünden göç etmiş olan Lazların yaşadığını yazmıştır.[4] Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, 1917 yılında Lazistan bölgesine yaptığı araştırma gezisi raporunda Tzkaristi köyünde 23 hanenin yaşadığını ve bu nüfusun Lazlardan oluştuğunu ifade etmiştir.[7]
Tzkaristi, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "İskaristi" adıyla Rize vilayetinin Hopa kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[5] Köy daha sonra, Artvin vilayetinin yerini alan Çoruh vilayeti içinde yer alıyordu. 1940 genel nüfus sayımında köy, bu idari konuma sahipti ve nüfusu 173 kişiden oluşuyordu.[8] Tzkaristi veya İskaristi Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Lazca adından çevrilerek Subaşı olarak değiştirilmiştir.[9] Tzkaristi Dağı'nın adı ise, Tokmak Dağı olarak değiştirilmiştir.[10] 1965 genel nüfus sayımında Subaşı köyünün nüfusu 279 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 108 kişi okuma yazma biliyordu.[11]
Coğrafya
değiştirSubaşı köyü, Artvin il merkezine 70 km, Hopa ilçe merkezine 9 km uzaklıktadır.[12]
Nüfus
değiştir| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 237[2] |
| 2021 | 260[2] |
| 2020 | 258[2] |
| 2019 | 267[2] |
| 2018 | 285[2] |
| 2017 | 279[2] |
| 2016 | 281[2] |
| 2015 | 278[2] |
| 2014 | 282[2] |
| 2013 | 271[2] |
| 2012 | 329[2] |
| 2011 | 306[2] |
| 2010 | 298[2] |
| 2009 | 256[2] |
| 2008 | 261[2] |
| 2007 | 322[2] |
| 2000 | 350[12] |
| 1990 | 451[12] |
| 1985 | 417[12] |
Kaynakça
değiştir- ^ "Subaşı, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Artvin Hopa Subaşı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023.
- ^ İuri Siharulidze, Çaneti / Lazeti (ჭანეთი / ლაზეთი), Batum, 1977, s. 66.
- ^ a b Nikolay Marr, Lazistan'a Yolculuk (Çeviri: Yulva Muhurcişi), İstanbul, 2016, s. 78, ISBN 9786055753634.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 621.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 365, 367, ISBN 9789157871117.
- ^ İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis 1937, s. 154.
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Anakara, 1944, s. 168" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Mart 2022.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 685". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 145, ISBN 9786055708856.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 88.
- ^ a b c d "Subaşı Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.